Alþýðublaðið - 10.08.1923, Page 1

Föstudaginn io. ágúst.
180. tölublað.
Sjomannafélao Reykjavfkur.
Fundur í Iðnó föstudaginn io. ágúst kl. 8 síðdegis.
Umræðuefni: Kaupmálið; skýrt frá gangi málsins.
Mætið stundvíslega! Sýnið skírteini við innganginn!
Stjópnln.
1923
Að gefnu tilefni.
>Engin tryggari undirstaða er
til að berjast á fyrir umbótunum
en rétturinn fyrir alla til að
þroskast hér í lífl fyrir æðri til-
veru. Þann rótt eigum vér állir
jafnt. En þeir, sem beijasL fyiir
umbótunum í veraldiegum efnum
og vilja bera orð Krists fyrir sig,
mega ekki gleyma þessu: >Að
hvaða gagni kæmi það manninum,
þótt hann eignaðist allan heiminn,
en liði tjón á sálu sinni< (Matt.
16, 26).
í ijósi þeirra orða verður ísjár-
vert að berjast fyrir umbótum á
grundvélli efnisliyggjunnar.
Yonandi er, að verkamannahreyf-
ingin berist aldrei út á þær leiðir
með þjóð vorri, heldur fái hún
starfað að jafnaðarhugsjón sinni á
grundvelli hins kristilega kærleika,
með vissuna um eilífðartakmarkið
fram undan«.
Haraldur Níelsson
(í predikun í fríkirkjunni
29. júlí 1923).
Við þenna predikunarkafla pró-
íessorins má ritstjóri Alþýðublaðs-
ins til að gera athugasemd. Svo
er að sjá, sem prófessorinn geri
ráð fyrir, að jafnaðarmenn berjist
fyrir umbótum, er þeir vilja á koma
á >grundvelli efnishyggjunnar.<
Petta er talgvert algengur mis-
skiíningur og finst meðal jafnaðar-
manna sjálfra. Stafar hann af því,
að ein af fræðikenningum forkólfa
hinnar vísindalégu jafnaðarstefnu
ef hin svo nefnda >sögulega efnis-
hyggja< (réttara væri: efnahyggja)
eða >efnalegá sögukenning< (>der
historisehe Materialesmus< eða
>die materialistische Geschichts-
auífassung<, eins og hún er ýmist
neffid á þýzku); neitar sú kenning
alls ekki tilvist andans 'eða anda,
en heldur því að eins fram, að
írið efnalega ástand hvers tíma
móti yfirleitt hið andlega líf hans,
og skýrir söguna frá því sjónar-
miði. Skýrir sú kenning meðal
annars ljóslega það undarlega fyrir-
brigði, er kristin kirkja heflr Jagst
á móti jafnaðarmönnum þvert ofan
í kennipgu Krists, eins og prófes-
sorinn viðurkendi í predikunarkafla
sínum síðast að átt héfði sór stað:
Þessi efnahyggja er einkennileg
fyrir jafnaðarmenn, en ekki efnis-
hyggja í mótsetningu við anda-
hyggju. Eru fylgismenn þeirrar
efnishyggja engu síður í hópi and-
stæðirga jafnaðarmanna. En rit-
stjóri Alþýðublaðsins lítur svo á,
að mjög erfltt só að berjast fyrir
jafnaðarstefnunni á grundvelli
hreinnar efnishyggju, en viður-
kennir hins vegar róttmæti hinnar
sögulegu efnahyggju, og munu
flestir jafnaðarmenn veia á líkri
skoðun. Aunars má ekki gleyma
því, að jafnaðarstefnan er stjórn-
málastefna, en ekki trúmálastefna,
enda segir stefnuskrá hennar, að
trúarbrögðin eigi að vera einka-
mál manna.
Erlend símskeyti.
Khöfn, 8. ágúst.
Giengislirnnið þýzka.
Fr>á Botlín er simað: Gengis-
hiuu marksins heldur átram með
ægilegum hraða. í dag kostaði
sterlingspund 30 milljónir, dollar
6,75 millj., dönsk króná 1,3 millj.
marka. Meira að segja rúblan
Til Þingvalla
eru nokkur sæti laus í al-
menningsbifreið á sunnu-
daginn hjá SteindÓPÍ.
— Sími 581. —
Strausykur
á 68 au. x/* kg., melís, fínn
og grófur, á 73 au. 7* kg.,
nýjar kartöflur á 20 au. x/2
kg., íslenzkt gróandasmjör
á 2 kr. 72 kg., púðursykur
á 60 au. 7a kg. — í heild-
sölu: sveskjur, hveiti og
laukur. — Steinolía á 30
aura líterinn.
Verzl. Theódórs N. Sigurgeirss.
Sími 951. Baldursgötu 11. Sfmi 951.
rússneska er verðhærri en rikis-
markið þýzka. Ríkisstjórnin lýsir
yfir því, að hún ætii sér áð halda
fast f markið sem gjaidmiðil, en
reyna að herða upp gengi þess
með því að ákveða alla skattta
og tolla með guilverði. Verðfall
peninganna vekur sf og æ óeirðir
hér og hvar um alt rfkið.
Jarðarför Hardiiigs.
Frá New York er símað: Öll
viðskifti og samgöngur voru.
stöðvaðar í dag, meðan jarðarför
Hardings stóð yfir.