Búnaðarrit - 01.01.1992, Blaðsíða 11
Enn síðar komu til starfa Hannes Jónsson, er aðsetur hafði í Stykkis-
hólmi, skipaður 1. mars 1916, og Jón Pálsson sem aðsetur hafði á
Reyðarfirði, skipaður 1. júlí 1918. Þessir tveir síðasttöldu dýralæknar voru
skipaðir samkvæmt lögum nr. 61, 3. nóvember 1915.
Þannig var Magnús fyrri hluta embættisferils síns eini dýralæknir lands-
ins, en síðari starfsár hans voru starfsbræðurnir orðnir fjórir, einn í hverjum
landsfjórðungi.
Sem sérstakur ráðgjafi þings og stjórnar hafði Magnús þó allan starfstíma
sinn stjórn og forustu um allt er varðaði búfjársjúkdóma og varnir gegn
þeim.
Magnús Einarsson var fæddur 16. apríl 1870, sonur hjónanna Guðrúnar
Helgu Jónsdóttur og manns hennar Einars Gíslasonar (1838-1887), bónda á
Höskuldsstöðum, Breiðdal, hreppstjóra og alþingismanns. Magnús fór í
lærða skólann í Reykjavík og útskrifaðist þaðan 1891. Magnús var ágætur
námsmaður og mjög vinsæll af skólafélögum sínum eins og fram kemur m.a.
í sjálfsævisögu séra Friðriks Friðrikssonar. Hann var jafnvígur á allar
námsgreinar, en sérstaklega var hann latínulærður og mæltur á latneska
tungu fram á efri ár, sem þá var orðið á fárra færi.
Að loknu stúdentsprófi hélt Magnús til Kaupmannahafnar, hóf að nema
lögfræði og tók heimspekipróf við háskólann þar, en sneri síðan fyrir réttum
100 árum að dýralæknisnámi við Landbúnaðar- og dýralæknaskólann og
lauk þar prófi með góðri einkunn vorið 1896.
Varðveist hafa prófúrlausnir Magnúsar við lokapróf og bera þær merki
vandvirkni, skipulegrar og glöggrar lýsingar á sjúklingi og meðferð þeirri
sem hann hlaut.
Um haustið 1896 var Magnús skipaður dýralæknir í Suður- og Vesturamt-
inu og gegndi því starfi til æviloka.
Árið eftir að Magnús hóf störf hér á landi tókst honum að fá danskan
dýralækni, prófessor C.O. Jensen, er síðar varð einn þekktasti og virtasti
vísindamaður dana, til að hefja tilraunir með framleiðslu bóluefnis gegn
bráðapest í sauðfé sem þá olli geysilegu tjóni í sumum sveitum landsins.
Eins og samgöngum var þá háttað milli Danmerkur og íslands var örðugt
um vik bæði með að koma sýnum úr pestarkindum til Kaupmannahafnar og
síðan að sannprófa gagnsemi bóluefnisins. Þær tilraunir varð að gera hér á
landi á miklum fjölda kinda, vegna þess hve sjúkdómurinn var mistíður,
jafnvel á sama bænum og vegna þess að áraskipti voru að því, hve miklu
tjóni hann olli á landinu í heild, en ógerlegt reyndist að magna upp
sjúkdóminn í tilraunakindum. Magnús sinnti um dreifingu á bóluefninu og
samdi leiðbeiningar og safnaði upplýsingum um áhrif bóluefnisins og bar
saman fjölda dauðsfalla óbólusetts og bólusetts fjár á sömu bæjum.
Niðurstöður þessara upplýsinga voru síðan metnar á hverju ári og gerð
bóluefnisins næsta ár hagað í samræmi við þær niðurstöður.
9