Heilbrigðismál - 01.04.1965, Blaðsíða 12
Er barníð yðar lika ónýtt að borða?
Ég get ekki borðað. Ég hef enga lyst.
Þetta eru setningar, sem foreldrar verða
þráfaldlega að hlusta á.
Sum börn hafa góða matarlyst frá fæð-
ingu. Þau’borða og drekka af hjartans lyst
og fá aldrei nægju sína. Þau bera það líka
með sér, eru státin og þybbin með bústnar
kinnar. Þessi börn borða jalnvel með góðri
lyst, þó illa liggi á þeim. Svo er aftur fjöld-
inn allur af jafnöldrum, sem vantar lystina
og hungurkenndina frá byrjun. Þau eru
venjulega gTannvaxin og viðkvæm.
Bæði hér á landi og annars staðar álítur
fjöldinn allur af foreldrum að börnin sín
borði of lítið, en þó er sjaldgæft að sjá hér
börn sem eru svo mögur að þeim stafi hætta
af, þó þau þyki of neyzlugrönn.
Það sveltur ekkert barn til lengdar af ein-
tómri ólund eða þrjózku. En livað veldur
því þá?
í heilanum er hungur- eða átmiðstöð, en
þar er einnig mettunarstöð. Þær starfa þann-
sjárrannsókn. Því verður alltaf að gera próf-
skurð áður en endanleg aðgerð kemur til
greina.
Hver einasta kona sem hefur fastan hnút
í brjóstinu, einkenni inndráttar, sár, fleiður
eða sjálfkrafa útferð úr vörtunni á skilyrðis-
laust að láta rannsaka hvers kyns sjúkdóm-
urinn sé, sem er einungis Iiægt með því að
taka sýni til smásjárrannsóknar.
Ef þeirri reglu er fylgt, gefur það hinar
beztu vonir um örugga og ótvíræða grein-
ingu.
12
ig: Þegar sykurmagn blóðsins eða önnur
næringarefni þverra að vissu marki, vekur
átstöðin hungurkenndina og hvetur til að
borða. Aukist sykurmagnið í blóðinu deylir
mettunarstöðin hungurkenndina. Venju-
lega er hægt að treysta stjórnvizku þessara
stöðva, en sjúkdómar og sálræn áhrif trufla
þær þó iðulega.
Ekker magarúm
Móðirin gleymir því allt of oft, þegar hún
horfir á barnið sitt hræra með ólund í mat-
ardiskinum, að það þarfnast minni næringar
en fullorðið fólk. Auk þess þurfa börn mis-
mikið að borða. Fjörugt barn, sem aldrei
stanzar, þarf eðlilega meira að borða en ró-
lega barnið, sem hreyfir sig lítið. Þó for-
eldrar geri sér sæmilega grein fyrir matar-
þörf barnanna sinna, vanmeta þau æði oft
það sem þau láta í sig á milli máltíðanna,
svo sem sætindi, ávexti og drykki. A einurri
stað ná þau í brjóstsykur eða konfekt, á öðr-
um í epli o. s. frv. Þegar þau setjast að mat-
borðinu eru þau orðin södd eltir fyrstu bit-
ana og neita því að borða af fullkomlega
eðlilegum ástæðum; það er ekkert rúnr fyrir
matinn.
Það er sjaldgæft, að fullorðnu fólki þyki
allur matur jafn góður. Börn hafa iðulega
alveg sérstaka óbeit á vissum matartegund
um. Þá duga lrvorki fortölur, verðlaun né
hótanir. Þau mega ekki sjá þennan mat og
fást ekki nreð íreinu móti til að láta hann í
sig. I hamingju bænunr neyðið ekki Irörnin
til að borða slíka rétti, þó þeir kunni að
FRÉTTABRÉF UM HEILBRIGÐISMÁI.