Heilbrigðismál - 01.10.1969, Blaðsíða 17

var heima. Enginn getur verið eins einmana og ég,
nema aðrir diykkjusjúklingar. Þess vegna var það
eins og lausn úr ánauð að koma hingað. Hér þekkja
allir cg skilja vanda annarra, því er hægt að horf-
ast í augu við þetca fólk. Ég vildi óska að aðrir
vildu fara eins að og ég. Hér er manni hjálpað.
Hlekkurinn ber nafn með rentu og það er hægt að
finna hvernig keðja öryggisins umlykur okkur og
maður hefur á tilfinningunni að vera ekki lengur
útskúfaður úr mannfélaginu.
Else Níelsen er 55 ára, komst í samband við
Hlekkinn fyrir 2 árum og er nú orðin svo læknuð,
að hún hefur aðeins antabustöflurnar á sér til ör-
yggis. Hún á 2 fullorðnar dætur, er fráskilin, var
áður gift lögfrfæðingi, en er nú komin langt í vef-
aranámi.
- Ég á erfitt með að skilja að ég skuli hafa verið
drykkjusjúklingur. En sennilega hefur mér alltaf
verið áfengisfíkn í blóð borin. Ég er viðkvæm að
eðlisfari og sem ung stúlka varð gé að ganga til geð-
sjúkdómalæknis. Ég verð oft miður mín og er næm
fyrir öllum ytri áhrifum. Atburður sem skeði fyrir
10 árum setti mig í slíkt uppnám, að ég hellti í
mig heilu glasi af koníaki. Það varð upphafið að
drykkjuferli mínum, og nokkrum árum síðar varð
ég að horfast í augu við það að ég varð að drekka.
- Sú tilfinning að ég væri óhæf sem kona magn-
aðist af drykkjuskapnum og sífelldri ótryggð
mannsins míns. Loks sá ég fyrir nokkrum árum að
ég ætti að sækja um skilnað. Eftir því sem ég bezt
veit, komst fjölskyldan ekki að raun um drykkju-
skap minn. Það var ekki um mikinn trúnað að ræða
og ég fól það sem bezt ég mátti. Þó var ég oft í
ömurlegu ástandi, en sennilega hefur fólkið haldið
að ég væri svona leið. Á tímabilum og einkum í
seinni tíð tókst mér oft sjálfri að stöðva drykkjuna.
En að lokum viðurkenndi ég allt fyrir lækninum
mínum og hann bjargaði mér á rétta leið.
Fólk sem ekki stendur sjálft í þeim vanda sem
áfengið veldur, á ef til vill erfitt með að skilja
hversu alvarlegur cg yfirgripsmikill hann er. Þetta
er sannarlega heilsufarslegt vandamál, sem hefur
gífurlega fjárhagslega þýðingu, bæði fyrir þjóðfé-
lagið og margar fjölskyldur. Hver drykkjusjúklingur
sem ekki læknast kostar hið opinbera ótrúlegt fé.
Vinnuþrek hans er stórlamað, ef ekki þrotið, og
hann er þrem sinnum oftar skráður veikur og ó-
vinnfær en aðrir. Þá getur verið að ræða um vist á
geðsjúkdómadeildum ,í fangelsum, vinnuheimilum
eða drykkjumannahælum. Þá hættir drykkjumönn-
um til að valda slysum í umferðinni, bæði á sjálfum
sér og öðrum. Ennfremur verður löngum að styrkja
bæði drykkjumanninn og fjölskyldu hans fjárhags-
lega. Það má því segja, að það sé góð fjárfesting hjá
því opinbera að lækna drykkjusjúklinga. Það kostar
aðeins kr. 100.000 á ári og svo er sjúklingurinn orð-
inn fær um að annast fjölskyldu sína.
Líkamlegt ástand drykkjumannsins, sem ekki hef-
ur læknazt, er einnig mikill vandi. Mótstöðuafl hans
er lítið og heilsan fer versnandi frá ári til árs.
Áfengið ræðst á slímhúðirnar, meltingarfærin, lifur,
nýru, heilann og taugakerfið. Misnotkun áfengisins
hefur oft dauðann í för með sér og rannsóknir í því
efni sem hafa farið fram í Svíþjóð, sýna að 5.000
Svíar verða því algerlega að bráð árlega. Áfengis-
vandinn er marghliða. Hann kemur ekki aðeins
niður á því opinbera, en veldur mismunandi mikl-
um liörmungum hjá fjórðung milljónar fullorðinna
og barna. Það gjörspillir andrúmsloftinu á heimil-
inu og veldur miklum fjárhagslegum erfiðleikum
hjá fjölskyldunni. Og það er ekki óalgengt að
drykkjumenn séu með 250-450.000 kr .skuld á
herðunum, áður en þeir ákveða að koma til með-
ferðar.
Hundraðstala kvennanna er að vísu lægri meðal
drykkjusjúklinganna, en drykkjusýki konunnar virð-
ist vera miklu alvarlegra eðlis en karlmannsins.
Konur geta gjörspillzt á einu ári og farið úr léttum
vínum yfir í brennsluspíritus. Sú þróun tekur yfir-
leitt 10-15 ár hjá karlmönnum.
Drykkjuvenjur kynjanna eru mjög ólíkar. Karl-
mennirnir drekka langmest vegna félagsskaparins,
en konurnar fara fljótt að drekka einar. Þeir sem
eru umhverfis þær mega sem minnst um þetta vita,
og þar sem erfitt er að fela miklar birgðir af öl-
flöskum, er aðallega farið í sterku drykkina. Það
ligur í augum uppi að hið mikla áfengismagn
frh. á bls. 22
FRÉTTABRÉF UM HEILBRIGÐISMÁL
17