Heilbrigðismál - 01.04.1970, Blaðsíða 9

ANDREMMAerer vandi, sem margir berjast
við. Tannlæknar taka sennilega meira eftir
henni, en flestir aðrir, þar sem þeir fást við
fjölda sjúklinga, sem eru haldnir þessum
ágalla og leita ráða hjá þeim við honum.
Nú er það svo, að margir þessara sjúklinga
taka ekkert eftir því, hvernig ástatt er fyrir
þeim. Þá væri það velgerningur, ef einhver
náinn aðstandandi eða vinur gæfi þeim það til
kynna á varfærinn og vingjarnlegan hátt.
Jafnvel þó fólk hafi hugboð um andremmu
hjá sjálfu sér, getur vel átt sér stað, að það
venjist henni svo, að það láti slíkt lönd og
leið. En þá er alltaf hætta á, að það valdi öðr-
um óþægindum með skeytingarleysi sínu.
Skolun munnsins með vatni, blönduðu hreins-
andi ilmefnum er til bóta, en aðeins um stund-
arsakir. Andremma getur oft verið sjúkdóms-
einkenni, sem krefst annað hvort meðferðar
læknis eða tannlæknis. f gamla daga var lykt-
in út úr sjúklingunum liður í sjúkdómsgrein-
ingu læknanna. Það var jafnsjálfsagt að at-
huga hana og að líta á tunguna. Lyktin af and-
ardrættinum getur jafnvel gefið fyrstu hug-
mynd um sjúkdóma t. d. sykursýki. Það er
talað um acetonlykt út úr sykursjúku fólki,
vegna þess að hún er sætröm líkt og aceton.
Við framleiðslu vökva til munnskolunar er
sérstök áherzla lögð á, að þeir útrými óþægi-
legri lykt jafnframt því að hreinsa, og töflur
eru einnig gerðar í sama tilgangi. Reynslan
FRÉTTABRÉF UM HEILBRIGÐISMÁL
Andremma
sýnir, að það eru sjaldnast sjúkdómar í munn-
inum, sem orsaka andremmu en oft þarf á
kunnáttumanni og reynslu tannlæknanna að
halda, til að skera úr um, hvort svo sé. Nú
skulum við ræða helztu orsakirnar til and-
remmu.
Matarleyfar setjast að í skemmdum tönn-
um. Sýklar og gerlar vaida því, að þær grotna
niður og verða illa lyktandi. Sé tannholdið auk
þess bólgið, getur myndazt gröftur meðfram
tönnunum, sem magnar enn lyktina. Skemmd-
ir geta legið djúpt inni í tönn, en verið svo
smávægilegar á ytraborðinu, að ekki sé nema
á valdi tannlæknis, að greina þær. Það liggur
þegar í augum uppi, hvað gera á við and-
remmu, sem tannskemmdir eiga sök á. Annað
hvort á tannlæknirinn að gera við tennurnar
eða taka þær, sem eru svo sýktar, að þeim
verður ekki bjargað. Það er sjálfsagt að láta
gera allt, sem hægt er til þess að forðast
tannskemmdir. Og það á að athuga tennurnar
reglulega með hæfilegu millibili.
Algeng orsök andremmu hjá fólki, sem
komið er yfir fertugsaldurinn, eru ýmsir sjúk-
dómar í tannholdinu. Þeir kallast venjulega
graftarflæði (pyorrhoea). Sé um reglulega
graftarmyndun að ræða, veldur það óþægi-
legri lykt. f nútíma þjóðfélögum eru tann-
holdssjúkdómar algengir. Þetta eru lævísir
kvillar, sérstaklega vegna þess, að þeim fylgja
litlir eða engir verkir lengi vel og þess vegna
tekur fólk lítið mark á þeim. Það eiga þó
allir að gera; leita tannlæknis og fá sjúkdómn-
9