Heilbrigðismál - 01.04.1970, Blaðsíða 14

90 fœðingar d mínútu
ElNN mesti vandi, sem nú ógnar veröldinni
er hin öra fólksfjölgun. Það tók íbúa heimsins
200 þúsund ár að fjölga upp í 1.000 milljón-
ir. En á næstu 100 árum óx mannfjöldinn á
jörðunni um 2.000 milljónir. Þetta var skeð
árið 1930, og 4.000 milljónum verður ef til
vill náð árið 1975. Árið 1967 var íbúatala
jarðarinnar 3,42 miljarðar samkvæmt skýrsl-
um Sameinuðu þjóðanna. I dag fæðast 90
börn á mínútu eða 60 milljónir á ári, og sam-
kvæmt útreikningum ætti að vera aðeins 90
fercentimetra pláss fyrir hvern mann á jörð-
unni árið 2.400, ef hraði fólksfjölgunarinnar
verður jafn ofsalegur og nú er. Helmingur
íbúa jarðarinnar er vannærður og ólæs og lík-
urnar til að geta veitt þessum helmingi mann-
kynsins fæði, húsnæði og menntun eru nauða-
litlar. í bók eftir Arvil, „Maðurinn og um-
hverfið”, er því haldið fram, að ofþunginn af
manngrúanum geti valdið algjöru hruni þjóð-
félaganna. Mannf jölgunin er sérstaklega áber-
andi í stórborgunum. Árið 1800 voru aðeins
50 borgir með meira en 100 þúsund íbúa.
Nú eru þær 900 og þar á meðal eru 13 með
yfir 5 milljónir íbúa og 4 með yfir 10 millj-
ónir íbúa. í Danmörku var hundraðstala
borgarbúanna 42,3% 1921 en var stigin upp
í 69 af hundrað 1955 og í Bretlandi tvöfald-
aðist borgarlandið eða landið undir borgun-
um frá 1900 til 1960. Þessi stefna væri eng-
an veginn eins geigvænleg, ef landrýmið á
jörðinni væri ótakmarkað, en því er ekki að
heilsa. f Evrópu tala tölurnar skýrt og misk-
unnarlaust sínu máli. Hún er langþéttbýlasti
fjórðungur jarðarinnar. Hætturnar af fólks-
fjölguninni eru gífurlegar. Búast má við lík-
amlegri og andlegri afturför vegna þess, að
skólakerfin lamast. Skólarnir verða lélegir,
dragast aftur úr vegna óheyrilegs álags og
skorti á möguleikum til endurnýjunar. Meng-
að loft og mengað vatn veldur þjóðfélagslegri
hrörnun. Allt þetta setur svip ljótleika og
örvæntingar á sálir mannanna. Þetta endur-
speglast í vaxandi glæpum, vanrækslu og upp-
gjöf í skólunum, afbrotahneigð, almennri
upplausn og skipulagsleysi í þjóðfélögunum.
Þessir óhugnanlegu spádómar eru teknir upp
úr tímaritinu „Forward in Europe", sem Evr-
ópuráðið gefur út. Og svo kemur spurningin.
Fer það ef til vill svo, að Evrópumenn 21.
aldarinnar alist upp í risavöxnum, skuggaleg-
um, samvöxnum borgaófreskjum, sem ná
alla leið frá Manchester til Milano, ataðar í
sótleðju frá bílum og verksmiðjum og með
drepandi eiturloft grúfandi yfir sér? Eða tekst
að sigrast á öllum þessum ófögnuði og gera
þær að hreinum velskipulögðum svæðum, þar
sem fólkið þarf aðeins að vinna 20 tíma á
viku og getur varið miklum tíma til útivistar
og sinnt sínum hugðarefnum og áhugamál-
um úti í óspilltri náttúru og fallegu umhverfi?
Hamingjan gefi að sú verði raunin á, en það
þarf mikla og næstum barnalega bjartsýni til
þess að ímynda sér, að það geti orðið eins og
allt horfir nú.
Viðvörunum rignir nú úr öllum áttum um
FRÉTTABRÉF UM HEILBRIGÐISMAL
14