Heilbrigðismál - 01.07.1970, Blaðsíða 11

OSCAR AUERBACH:
Góð og ný fyrirheit
gefin reykingamönnum
Það er 5 til 20 sinnum meiri hætta á að
þeir, sem reykja sígarettur deyi úr lungna-
krabba en hinir, sem ekki reykja neitt. Hætt-
an vex í beinu hlutfalli við hvað mikið er
reykt. Þetta vita og viðurkenna flestir reyk-
ingamenn. En þó þeir geri það, eru þeir fæstir
fáanlegir til að hætta. Þeir hugsa sem svo:
Skaðinn er þegar skeður, ef ég verð fyrir hon-
um á annað borð. Sé ég vígður lungnakrabb-
anum, segir í röksemdafærslum þessara
manna, er of seint að aðhafast nokkuð. Því
skyldi ég þá hætta?
Já, það er nú það.
Árum saman voru þetta óhrekjandi rök-
semdir.
Lungnakrabbinn er þögull óvinur, sem er
lang oftast orðinn ólæknandi áður en hann
gerir vart við sig.
Þrátt fyrir fullkomnustu meðferð, er tala
þeirra, sem bjargast, hörmulega lág, eða að-
eins 5-6 af hundraði.
Hvað á þá að þýða að hafna ánægjunni
af sígarettunum? Þetta virðist huggunarrík,
hlýleg, slétt og felld ályktun, en hún stenzt
bara ekki lengur. Nei, sem betur fer.
Nú renna allar stoðir undir þá kenningu,
að á frumstigum lungnakrabbans, þurfi stað-
bundnu krabbafrumurnar stöðuga ertingu,
efni sem örva krabbamyndun, í þessu tilfelli
tóbaksreykinn, til að geta haldið lífi og vax-
ið. Séu lungun svipt þessum áhrifum í 5 ár,
eða lengur, skreppa þessar lífshættulegu frum-
ur saman og hverfa með öllu.
13 ára rannsóknir mínar og samstarfs-
manna minna, leiddu þetta í ljós. Það sem við
vorum að grennslast eftir, þegar við hófum
þessar rannsóknir, voru fyrstu greinanlegu
breytingarnar, sem gætu boðað byrjunarstig
krabba í yfirborðs flöguþekjunni innan í
þá. Lyfið virðist einnig virkt við ýms forstig
krabba og sum heilaæxli láta undan síga
fyrir áhrifum þess, en það virðist frekar
eiga við um góðkynja æxli, sem eru gengin
út frá heilahimnunum. En um þetta er of
snemmt að dæma í einstökum atriðum. Gildi
lyfsins felst hvað mest í því, að það hleðst
upp í ákveðnum tegundum krabba og eyði-
leggur litninga frumanna, en sjálft eyðileggst
það í heilbrigðum vefjum. Þar sem lyfið
hleðst upp eyðileggjast krabbafrumurnar án
FRÉTTABRÉF UM HEILBRIGÐISMÁL
þess að um alvarlegar aukaverkanir sé að
ræða. Þó verður læknir jafnan að fylgjast ná-
kvæmlega með verkunum lyfsins. Lyfið hef-
ur eingöngu reynzt virkt í sams konar vefj-
um og eru í tungu, koki og hálsi. Prófessor
Umezawa segist halda, að hægt sé að finna
upp bleomycinafbrigði, sem verki á aðrar teg-
undir vefja og um leið á aðrar krabbateg-
undir. Hann telur að nýtt tímabil í barátt-
unni við krabbann sé nú að hefjast.
Bj. Bj.
11