Heilbrigðismál - 01.09.1970, Blaðsíða 6
hefði ekki eitthvað handa mér að lesa. Hún
fékk mér enskt tímarit, og tvö fræðslurit frá
krabbameinsfélögunum. Annað hét: „Heilsa
þín og sígaretturnar", hitt „Tóbak og áhrif
þess". Ég tók við þeim með ólund og hálf
móðgaðist, því ég þóttist sjá hvað hún væri
að fara. Þegar ég kom inn í herbergið mitt,
kveikti ég auðvitað í sígarettu og fór svo að
blaða í ritunum frá Krabbameinsfélaginu.
Það fyrsta, sem ég greip niður í, vakti athygli
mína og varð til þess að ég las þau bæði
spjaldanna á milli. Ég var í miklu uppnámi
eftir lesturinn. Einhver skelfing greip mig
og mér fannst allt benda til að ég væri búin
að sjá fyrir heilsu minni með reykingum.
Hræðilegast af öllu væri ef ég yrði að bregð-
ast börnum mínum og gæti ekki komið þeim
til manns. Mér fannst ég verða að kveikja í
sígarettu til að friða mig en hætti við það.
Eitthvert undarlegt ógeð greip mig, sem ég
hafði aldrei þekkt áður. Ég háttaði í skyndi,
kúrði mig niður og reyndi að sofna, en það
tókst ekki. Hjartsláttur, kaldur sviti, vanlíð-
an í maganum og hugsanir mínar héldu fyrir
mér vöku. Einu sinni, þegar ég var rétt að
festa blund, rauk ég upp með andfælum. Mér
fannst ég sjá sjálfa mig í líkkistunni, sem
sígarettur eru að bera síðasta spölinn til
grafar og mynd er af í öðru ritinu, sem ég
las. Þetta var hryllileg sýn. Loks tókst mér þó
að telja um fyrir mér og róa mig svo að ég
gat sofnað. Ég var ekki fyrr vöknuð um morg-
uninn en að ég greip eftir sígarettu á nátt-
borðinu hjá mér og ætlaði að kveikja í, eins
og ég hafði alltaf gert frá því að ég var barn.
Þá greip mig sami óhugnaðurinn og kvöldið
áður. Ég varð að hætta við allt saman.
Þetta ferðalag varð mér þó sannkölluð
hamingjutíð. Ég hresstist með hverjum deg-
inum sem leið. Hjartslátturinn, kvíðinn, höf-
uðdrunginn, svitinn, ógleðin, óþægindin í
maganum og sviminn, allt dvínaði þetta ótrú-
lega fljótt. Mér fannst sjónin skerpast og
blikið fyrir augunum á mér hvarf. Matarlyst-
in óx með ólíkindum. Hóstinn og mæðin, sem
höfðu þjáð mig undanfarið, minnkuðu svo, að
undir lok ferðarinnar, sem stóð í mánuð, gat
ég gengið álíka brekkur í einni lotu, og þær,
sem ég varð að marg stanza í áður, til að
kasta mæðinni. Stundum fannst mér ég verða
að fá mér sígarettu, en þegar ég ætlaði að
kveikja í henni, varð ógeðið lönguninni yfir-
sterkara. Þó ekki sé enn ýkja langt liðið síðan
ég hætti að reykja, finn ég nú orðið að mig
muni aldrei henda sú ógæfa að byrja á því
aftur. Stundum vakna ég með andfælum við
að mig dreymir, að ég sé að kveikja mér í
sígarettu. Óhugnaðurinn, sem fylgir því, er
meiri en ég get lýst. Þeir voru mér hræðileg
martröð síðustu mánuðirnir, sem ég var í fé-
lagsskap sígarettunnar, og ég vona til guðs,
að ég eigi ekki eftir að upplifa hana á ný.
Hvort eithvað fleira en áhrif hennar hefur
þar blandast inn í og aukið óhamingju mína
og vanlíðan er mér ókunnugt — ég held þó
ekki.
Að eðlisfari er ég iífsglöð og fjörmikil.
Maðurinn minn er í góðri stöðu, við erum
hamingjusöm, eigum fallega íbúð og börnin
okkar þrjú eru hraust og elskuleg.
Það ríkti alltaf sérstaklega skemmtilegur
andi á heimili okkar þangað til ég varð fyrir
áfallinu, sem ég hefi lýst. Ástand mitt varð til
þess, að eitthvert farg lagðist yfir það. Mað-
urinn minn varð áhyggjufullur út af því
hvernig mér leið og leit út. Hann vildi drífa
mig til læknis, en ég var ófáanleg til þess.
Og einhvern veginn skildu eldri börnin að
ekki var allt með felldu, þó ég reyndi að láta
ekki á neinu bera. Mér fannst þau alltaf
þvinguð og bæld og fann oft að þeim leið
ekki vel. Yngsta barnið, sem var tæplega árs
gamalt, fór líka að fá óróa- og relluköst, sem
aldrei hafði komið fyrir áður, og stundum
FRÉTTABRÉF UM HEILBRIGÐISMÁL
6