Heilbrigðismál - 01.06.1984, Blaðsíða 21

jafnframt að taka upp vinnslu í stór-
um stíl.
Aukin neysla - betri heilsa
Grænmeti og aðrir garðávextir er
eitt að því fáa sem íslenskir bændur
framleiða ekki of mikið af, heldur
alltof lítið. Ættu þeir á komandi
árum að snúa sér af alefli að þessum
þætti.
En jafnframt er ljóst að garð-
yrkjubændur munu aldrei fullnægja
öllum markaðnum, sérstaklega yfir
vetrartímann. Er því brýnt að inn-
flutningur á garðávöxtum takist sem
best.
Sem betur fer hafa íslendingar
borið gæfu til að eignast framtaks-
sama innflytjendur sem hafa flutt
inn fyrsta flokks garðávexti í fjöl-
breyttu úrvali um langt skeið.
Á þessu sviði þarf að ríkja fullt
viðskiptafrelsi að því tilskyldu að
hagsmunir innlendra framleiðenda
séu tryggðir, þannig að þeirra fram-
leiðsla hafi forgang.
Afar mikilvægt er að lækka tolla á
innfluttu grænmeti. Til þess að það
sé kleift verður einnig að fella niður
aðflutningsgjöld af öllum búnaði til
innlendrar garðávaxtaframleiðslu.
Eitt af því sem gæti orðið hvað
mest til að ýta undir aukna neyslu
garðávaxta er að komið sé á fót
grænmetismörkuðum á sem flestum
stöðum á landinu.
Auk þess þyrfti að auka alla
fræðslu um hollar neysluvenjur.
Grænmetið og aðrir garðávextir eru
þar í fremstu röð, og eitt af því fáa
sem þjóðin þarf lífsnauðsynlega á að
halda.
Af þessum ástæðum verður að
koma í veg fyrir að stjórnvöld grípi
til nokkurra þeirra aðgerða sem geta
dregið úr garðávaxtaneyslu, t.d.
með því að leggja söluskatt á slíka
vöru.
Takmarkið er einfaldlega: Ferskir
garðávextir í bestu gæðaflokkum á
hagstæðasta verði sem völ er á árið
um kring. Þá og fyrr ekki munu ís-
lenskir neytendur fagna lokasigri.
Nokkur ril um |>arðávexti o.fl.:
Fruil and Vegetables. Duckworth, R.B.
Pcrgamon Prcss. 1966.
Fœða og heilbrigdi. Jón Óttar Ragnars-
Geymslutími grænmetis
Þar sem um tvær tölur er að ræða á
sú lægri við kæligeymslur en sú
hætri við geymslur með stýrðum
loftskilyrðum.
Sveppir .... 7- 10 dagar
Paprika .... 10- 15dagar
Tómatar .... 10- 20dagar
Agúrkur .... 10— 20 dagar
Hnúðkál .... 15- 30 dagar
Blómkál .... 25- 40 dagar
Blaðlaukur . . 60—120dagar
Rósakál . 120-150 dagar
Hnúðsellerí . 150 dagar
Gulrætur . . . 180 dagar
Rauðrófur . . 180 dagar
Hvítkál . 150-200 dagar
Rauðkál .... . 150-200 dagar
; son. Morgunblaöiö, 17. júlí 1982. 19. maí og
24. maí 1984.
Geymsla á gardávöxlum. Garðar Árna-
son. Fjölrit RALA nr. 98, Fæðudciltl 2. rit.
Rannsóknastofnun landbúnaðarins, 1983.
Grœnmeli og heilsuvernd. Jón Óttar
Ragnarsson. Erindi flutt á ráðstcfnu um
grænmctisvcrslun á Hótcl Esju, 21. janúar
1984.
Matvœlavinnsla II. Jón Óttar Ragnarsson.
Fyrirlcstrar. Háskóli íslands, 1984.
McCance and Widdowson's Tlie Compos-
ilion of Foods. Paui, A.A. and Southgatc.
D.A.T. Hcr Majcsty's Stationary Officc,
1978.
Neyslukönnun Manneldisráðs tslands. Jón
Óttar Ragnarsson og Erla Stcfánsdóttir.
Fjölrit RALA nr. 74. Rannsóknastofnun
landbúnaðarins, 1981.
Nœring og heilsa. Jón Óltar Ragnarsson.
Hclgafcll, 1979.
Nœring og vinnsla. Jón Óttar Ragnarsson.
Helgafell, 1984.
Nœringarefnabanki RALA. Jón Óttar
Ragnarsson, Erla Stcfánsdóttir og Ólafur
Rcykdal. Rannsóknastofnun landbúnaðar-
ins, 1981.
Rcektun gardávaxta. Axcl Magnússon.
Fjölrit RALA nr. 98, Fæðudcild 2. rit.
Rannsóknastofnun landbúnaðarins, 1983.
Dr. Jón Óttar Ragnarsson matvæla-
efnafræðingur er dósent í efnafræði
og matvælafræði við verkfræði- og
raunvísindadeild Háskóla íslands.
Hann er einnig forstöðumaður fæðu-
rannsóknadeildar Ranrvsóknastofn-
unar landbúnaðarins. Jón Óttar á sæti
í Manneldisráði og er í ritnefnd tíma-
ritsins Heilbrigðismál.
Hvenær eru ferskir íslenskir garðávextir á markaði? JFMAMJ JÁSOND
BELGBAUNIR inni BLAÐSALAT úti BLAÐSALAT inni BLÓMKÁL úti BROICKOLÍ úti GRASLAUKUR úti GRÆNAR BAUNIR inni GRÆNKÁL úti GRÆNKÁL inni GULRÓFUR úti GULRÆTUR úti GULRÆTUR inni GÚRKUR inni HREDKUR úti HVÍTKÁL úti KARTÖFLUR úti NÆPUR úti PAPRIKA inni RABBARBARI úti RAUÐRÓFUR úti SVEPPIR inni TÓMATAR inni

HEILBRIGÐISMÁL 2/1984 21