Heilbrigðismál - 01.03.1986, Blaðsíða 21

Félag íslenskra barnalækna:
Sex sjónvarpsinnskot
tilbúin og önnur
sex væntanleg
Hverjar eru batahorfurnar til
lengri tíma lítið?
Þó að fyrsta kransæðaaðgerðin
(bypass) hafi verið gerð árið 1967
þá eru ekki nema um tíu ár síðan
farið var að gera slíkar aðgerðir í
stórum stíl. Þess vegna hefur ekki
verið hægt að fylgja sjúklingunum
mjög lengi eftir ennþá.
Það er vitað að líðan flestra sjúk-
linganna batnar verulega og rann-
sóknir sýna að þeir sem gangast
undir skurðaðgerð lifa lengur en
þeir sem fá einungis lyfjameðferð.
Fjöldi kransæðaaðgerða á íslend-
ingum svarar til 60 aðgerða á ári
miðað við 100.000 íbúa, sem er það
hæsta í Evrópu og næsthæsta tíðni
í heimi, á eftir Bandaríkjunum.
Höfum við gengið of langt?
Nei, Það má allt eins álíta að
íslenskir hjartalyflæknar hafi verið
forsjálli en starfsbræður þeirra í
mörgum öðrum löndum. Svíar
settu sér það mark að komast upp í
20—25 kransæðaaðgerðir á 100.000
íbúa, en það virðist nú vera allt of
lágt.
/ aprílmánuði hefjast hjarta-
skurðlækningar hér á landi, efáætl-
anir standast. Er þetta tímabært?
A annað hundrað íslendingar
hafa farið í slíkar aðgerðir síðustu
árin, og það eitt réttlætir að koma
upp aðstöðu hér á landi.
Hjartaskurðlækningar eru ekki
lengur á tilraunastigi. Það hefur
orðið ör þróun á undanförnum
árum sérstaklega hvað varðar varð-
veislu á hjartavöðvanum í aðgerð-
unum.
Búast má við framförum í lyfja-
meðferð hjartasjúkdóma á næstu
árum, vonir eru bundnar við til-
raunir með leysiskurðaðgerðir og
ekki má gleyma forvörnunum. En
kransæðaskurðlækningar, með
svipuðum hætti og þær eru nú
stundaðar, verða líklega gerðar s
næstu ár og jafnvel áratugi. Einnig
má ætla að tíðni hjartalokuaðgerða
verði svipuð á næstu árum. Að-
gerðir á meðfæddum hjartagöllum
hjá börnum á þó áfram að gera
erlendis á stofnunum sem sérhæfa
sig í slíku.
7r-
Sjónvarpsinnskotin sem Félag ís-
lenskra barnalækna lét gera hafa
tekist vel. Þessi innskot hafa verið
vönduð og vakið fólk til umhugs-
unar um þær hættur sem steðja að
yngstu kynslóðinni. Það var stjórn
félagsins sem átti hugmyndina að
gerð þessa fræðsluefnis og fékk
sjónvarpið til að birta það án
endurgjalds. Gestur Pálsson, sem á
sæti í stjórn félagsins ásamt Atla
Dagbjartssyni (formanni) og Stef-
áni Hreiðarsyni, sagði að þrjú inn-
skot hefðu verið birt í haust, eitt
um áramót og tvö væru í vinnslu.
Ætlunin er að framleiða sex innskot
til viðbótar á næstu mánuðum.
Þetta fræðsluefni verður síðan sýnt
á vissum árstímum, enda mikil
þörf á að draga úr barnaslysum,
sem eru algengari hér en í mörgum
öðrum löndum.
Fyrstu þrjú sjónvarpsinnskotin
fjölluðu um umferðarslys á börn-
um. Barnalæknarnir fengu fyrir-
tækið Saga film til að framleiða efn- 1
ið ókeypis. Myndirnar, sem voru
um það bil hálfrar mínútu langar
hver, voru sýndar í haust. Slysum
fækkaði í kjölfar þessarar herferð-
ar, en erfitt er að meta að hve miklu
leyti það er myndunum að þakka
þar sem færð var óvenjulega góð
miðað við árstíma.
Undir lok síðasta árs var birt
innskot um bruna af völdum flug-
elda og nú er verið að ljúka við
tvær aðrar myndir um bruna, m.a.
þegar sjóðandi vatn hellist yfir
smábarn. Þessar myndir gerði Saga
film en þrjú tryggingafélög greiða
kostnaðinn.
Stefnt er að því að sýna í sumar
þrjár myndir um algeng sumar-
slys, svo sem slys í sjó og vötnum
og dráttarvélaslys. Þá er í undir-
búningi gerð þriggja mynda um
eitranir, en oft hafa orðið mjög
alvarleg slys af völdum efna sem
börn ná til, t.d. dufts fyrir upp-
þvottavélar.
Ef áætlanir Félags íslenskra
barnalækna standast verða sjón-
varps innskotin því orðin 12 talsins
fyrir lok þessa árs.
-jr.
HEILBRIGÐISMÁL 1/1986 21