Tímin - 11.07.1946, Blaðsíða 4

Nr. 28. 4. árg.
TIMIN
11. juli 1946
Fólkaatkvøðan (Framhald)'
minni enn 4 spurningar) og
hvørgin teirra er samlyklur á
løglingi.og hvørgin leirra dregnr
nakra heinleiðis ríkisræltarliga
sløðu við sær.
2. viðmerking
Onnur atíinning móli lí formi,
sum fólkaatkvøðan lievur íingið
er lann, at »loysingin« einki
innihald hevur íingið. Tí megin
sum stjórnaruppskotið er eitt
sinditr av kjøli liongl á liesa
fólkaalkvøðu, meu hinumegin —
loysingarmegin — er hon púra
nakin.
3. viómerking
Tann aðaláskoðan hevur verið
góðlikiu her á landi — og eisini
undirtikin av Dønum — at hesar
l)áðar tjóðir, F'øroyingar og
Danir, skuldu hiltasl sum javn-
líkar, sum Ivær fríar Ijóðir. Før-
oyska Ijóðin álti óheft av allari
danskari ávirkan, at lala áskoðan
sína í sljórnarskipanarmálinum
koma fram. Tað hóskar illa við
helta, at løglingið, sum í upp-
runa sínum og á mangan hált
enn er danskt amlsráð, hevur
fingið sljórnarskipanarmálið til
viðgerðar.
Til less at sleppa uttan um
danska ávirkan á avgerð sljórn-
arskipanarmálsins her heima í
Føroyum og eisini til al sleppa
uttan um innanlendis óviðkom-
andi stríðsspurningar, varð, eflir
áheitan frá tveimum loglings-
monnum, í august í fjør sett
uppskot um at velja serstakt
ting — Ijóðting — lil at viógera
máli. í hesum uppskoli varð
m. a. skilað lil, al berl Føro}'-
ingar húsetlir her skuldu hava
valrætt lil hella ling. Men løg-
tingið vildi ikki vila av hesum
uppskoti.
Lat tað so vera. Nú er málið
lagt uudir fólksins dóm. Før-
oyska fólksins? Heill heint er
helta ikki, lí føroyska fólkið
verður ikki einsamalt um av-
gerðina á fólkaalk vøðuni 14.
september. Allir teir Danir, sum
húsetlusl her fyri 9. apríl 1940
og sum búgva her enn sleppa
npp í part lá føroyska Ijóðin
skal avgera lagnu sína. Um
hetla vóru allir flokkar samdir,
samanber omanfyri. Lyflið um
at nú skuldi føroyska tjóðin
slanda frí og óhefl hevur so-
leiðis Ivær ferðir verió brotið:
fyrsl við at Iata løglingið fáa
stjórnarskipanarmálið í hendi,
síðan við al geva Dønuni-at-
kvøðurælt á fólkaatkvøðuni.
4. viðinerlcing
Fjórða alfinningin er tann, al
fólkaatkvøðan fer fram ta líó á
árinum lá flestu føroyskir sjó-
menn eru burtur. Tað hevur
nú verió drálaó so leingi við
hesum máli, at vit kundu hava
sløðga einar tveir mánaðir ella
so afturaf. Tá var nógv av sjó-
fólkinum og eisini nógv av øór-
um burlursløddum fólki aftur-
komið. Men løgtingið hugsaði
meir um at vissa Dønnm at-
kvøðurælt enn at geva landsins
egna fólki bestu líkindi lil at
laka lul í atkvøðuni.
V. FINNAvST ÚTVEGIR?
Hetlavóru4 viðnierkingar um
fólkaatkvøðuna 14. sept. Mangt
annað kundi verið rivið í, men
her verður ikki rúmd til tess.
Nú er at spyrja: skulu vit lata
hesar atfinningar viga so nógv,
al vil geva atkvøðuna frá okk-
um og sila heima ella skulu vil
royna al finna útvegir, so vil
ktmna ganga lil alkvøðu?
Av illum mugu vit helst vera
fegnir um, at løgtingið feklc
málið út av húsunum, tí eingi
líkindi sýndust vera til al tað
fekk skil á lí. Fólkið sjálvt má
greiða málið. Høvuðsalfinning-
arnar eru eyðvilað tær Ivær
fyrslnevndu: 1. al fólkaatkvøðan
ikki beinleióis førir til nakra
ríkisræflarliga sløðu og 2. al
iinnar kosturin, loysingjn, einki
innihald hevur fingið.
Hin fyrra meinbágan kunna
vit koma uttan um við at ganga
la leið, sum sigur, at vilji fólk-
sins er lóg landsins. Henda
aðalregla er viðurkend í øllum
fólkaræðislondum. Fólkaviljin
er lógin, sum stendur yvir øll-
um lógum — sum slendur yvir
øllum ríkisrætfarligum lógum.
Tá nú »loysingin« er samtykt,
so sigur henda grundvallarregla
tað, at landið ríkisrællarliga er
vorðió frítl og frælsl.
Hin seinna meinbágan kunna
vit koma uttan um við at fólkið
sjálvt gevur »loysingini« inni-
hald. Loysingarmeiriluli sigur
vissuliga at landið ríkisrællarliga
er frælsl, men hann sigur einki
um hvat so tekur við,. hann
sigur einki um hvussu helta
frælsa land so skal slýrast og
umsitast stjórnarliga, vinnuliga,
fíggjarliga, mentunarliga o. s. fr.
Tað er hella starv sum hin
nýstovnaði felagsskapur, Føroy-
ingafelag — Felag fyri Føroya
frælsi — hevur tikið á seg. Tað
sum heul er er lað, at fólkið
sjálvt hevur tikið seg saman lil
al gevá loysingini grundarlag,
til at gera uppskot og ællanir
um hvussu landsins viðurskifti
skulu røkjasl táió landið hevur
fingið sjálvstøói. Á henda hátt
fær »loysingin« innihald og
meining. Annais ikki.
Hesin felagsskapur, Føroyinga-
felag, er eingin flokkspolitiskur
felagsskapur. Hann fevnir allar
teir Førovingar — lat teir vera
sambandsmenn, javnaðarmenn,
sjálvstýrismenn og fólkaflokks-
menn — sum 14. septembir
komandi vilja laka við ognar-
og yvirvaldsrællinum til Føroya.
Eftir eru tó 3. og 4. meinbág-
arnir. Um alkvøðuræt! Dana á
fólkaatkvøðuni skal seinni verða
skrivað. Viðvíkjandi sjófólk-
inum, so mugu vit á besta hátl
royna at nýta teir møguleikar
sum lógin um fólkaalkvøðu
býður burlurstaddum fólki til
at greiða atkvøðu.
Erlendur Patursson
Vit kunna lata
kjøt, flesk, pylsur og konserves
5. HOULBERG /4.S Kødbyen — København
UMBOD: 0TT0 JACOBSEN, Vestmanna, tlf. 21 & 41
Telefon nr. 1 (2 linjur)
Vit loyva okkum at minna útgerðarmenn og skipaeigarar á, at
vit gera allar umvølingar á stál- og træskipmn.
Vit hava landsins størstu sleipustøð og mest nýmótans mekan-
iska verkstað.
Vit hava umbygt og moderniserað fleiri skip, og eru menn á
einum máli um, at arbeiðið lievur verið væl úr hondum greitt.
Um tilfar fæst kunnu vit eisini byggja nýggj skip og gera tær
neyðturvuligu tekningar.
Vit hava eisini deild fyri elektrisk arbeiði og elektriskar
innstallatiónir.
Sleipustøðin hevur sín egna kavara.
skipafelagið føroyar
telefonir 209 - 171
tórshavn
Føpoyskt mapgapin
VITA No. 1
er gjørt ixr besta ráevni
TRYGGINGARSAMBANDIÐ FØROYAR
Føroya Kríggstrygging......... Tlf. 372
Føroya Sjóvátrygging.......... - 372
Føroya Brunatrygging.......... - 372
Føroya Vanlukkutrygging...... - 221
Vit tryggja
bátar, skip, vørur, hús, innbúgv, bilar o. a.
Føroyingar eiga at tryggja í landsins egnu trygging
Uppspardur peuingur 5 mill. kr.
Minnisi iil Barnahjálpina