Alþýðumaðurinn - 18.12.1985, Blaðsíða 12

12 - ALÞÝÐUMAÐURINN
„Þetta eru bara eftirlíkingar“
— Jólasveinninn
í sérstöku
einkaviðtali við
Alþýðumanninn
Það fer víst varla framhjá nokkr-
um landsmanni, að jólin eru í
þann veginn að bresta á. Þessi ár-
vissi gleðigjafi bæði barna og
verslunareigenda, og í síðari tíð
ekki síst hinna síðarnefndu. Ein
er sú stétt sem alveg þykir ómiss-
andi á þessum tíma, þó hún ann-
ars láti lítið á sér kræla. Eru það
jólasveinarnir. Tíðindamanni
þótti hlýða að leita frétta af starfi
þessara manna og brá sér því í
heimsókn til eins þeirra á heimili
hans í köldum klakabrynjuðum
skúta í Hlíðarfjallinu. Áður en
viðtalið hófst baðst hann af-
sökunar á kuldanum. Hitaveitan
væri bara svo dýr, að ofviða væri
hverjum heiðvirðum jólasveini.
Fram var borið jólaglögg, auðvit-
að bruggað á staðnum. Hér á eft-
ir fer afrakstur þess sem fram fór
yfir fyrrnefndu jólaglöggi, en
þess skal getið að sá jólasveinn
sem hér um ræðir óskar nafn-
leyndar (sbr. bankaleynd), vegna
jólaglöggsins þar sem hann hafi
verið ráðinn í vinnu hjá SÁB,
gegn sanngjarnri þóknun, sem að
sjálfsögðu yrði ekki gefin upp til
skatts. Tíðindamaður hóf viðtal-
ið með því að spyrja hvort ekki
hefði orðið samdráttur í jóla-
sveinastarfseminni eins og öðrum
atvinnugreinum.
Nei, ekki svo mjög. Það er að
vísu ekki eins’mikið um yfirborg-
anir og svo oft áður, en þetta
skrimtir eins og þjónustugrein-
arnar yfirleitt.
- Ég frétti annars að þú sért
nýkominn frá útlöndum. Hvert
var erindi þitt?
Jú, þannig er mál með vexti,
að mér bauðst þetta verkefni fyr-
ir Samband áhugamanna um
bjórlíki. Mér varð það strax ljóst
að þetta verkefni útheimti tal-
sverða þekkingu, meðal annars
á sviði tölvutækni, almennings-
tengsla og fjölmiðlunar, svo ég
sótti um styrk úr endurmenntun-
arsjóði jólasveina. Þar sem
mamma á sæti í sjóðsstjórninni,
og ég þar að auki félagi í flokki
samtryggðra jólasveina hlaut ég
að fá styrkinn.
- Hvert lá svo leiðin?
Að sjálfsögðu fyrst til Guðs
eigin lands Bandaríkjanna til að
læra allt það nýjasta í tölvutækni
og leikarabrellum. Síðan til
Sovét, til að kynnast þar hinum
nýja stíl sem krakkagemlingarnir
í Kreml hafa tekið upp. Síðan til
hans Nikulásar frænda í Amster-
dam, i því skyni að kynna mér
hið nýjasta í starfsaðferðum
hans.
- Og heimferðin varð eitthvað
söguleg?
Já, þar sem ég var nú staddur í
Amsterdam, þótti mér tilvalið að
spara mér fargjaldið heim og
laumast um borð í Skaftána í
Antwerpen sem er ekki langt
þarna frá. Þegar svo þangað
kom, frétti ég að hún myndi ekki
sigla í bráð. Menn voru eitthvað
að þvæla um gjaldþrot og
„Áfram Kristsmenn krossmenn".
- Hvað tókstu þá til bragðs?
Nú, það lá ekkert annað fyrir
en að koma sér aftur til Amster-
dam. Arnarflugvarjúaðminnsta
kosti ekki gjaldþrota ennþá. Mér
tókst að lauma mér inn í frysti-
gám með jólaappelsínum sem
fara áttu til íslands. Það var sko
köld vist (það glamrar í einhverju
sem getur verið tennur). Svo var
maður auðvitað skíthræddur um
að þeir tækju upp á því að fara að
leita þarna að dópi. Þetta fór nú
samt allt saman vel.
- í hverju felst svo verkefni
þitt?
Þetta verkefni mitt fyrir SÁB
er afar viðamikið. Það felst eink-
um í almenningstengslum og
upplýsingastarfsemi ýmiss konar
varðandi happdrætti samtakanna
sem hleypt var af stokkunum nú í
desember. Eins og þú veist þá er
tilgangur þessara samtaka að
stuðla að varðveislu þess merka
menningarfyrirbrigðis sem bjór-
líki er kallað, án þess að varð-
veislan skapi allt of mikil vanda-
mál. Og til þess vantar fjármagn.
Því er leitað á náðir landsmanna.
- En nú virðist ekki skorta
happdrættin á þessum árstíma.
Eru þeir hjá SÁB ekkert hræddir
við að drukkna í flóðinu?
Ekki svo mjög. Fyrir það fyrsta
þá er málefnið einstaklega gott,
og á sér mikinn hljómgrunn þessa
dagana. Svo eru vinningarnir nú
hreint ekkert slor.
- Hverjir eru þeir?
Aðalvinningurinn er ferð með
fyrsta áætlunarfluginu til
tunglsins. Síðan koma tíu íbúð-
arblokkir á Spáni (það þurfti að
múta gjaldeyrisyfirvöldunum).
Okkur datt í hug að hafa hluta-
bréf í Hafskipi sem aukavinn-
inga. Því miður var það ekki
hægt svo við skelltum okkur bara
á að hafa þúsund fimm hundruð
íbúa kapalkerfi ásamt sjónvarps-
diski í aukavinning (þurftum að
múta Pósti og síma ásamt út-
varpsréttarnefnd).
- Hafa annars starfshættir
jólasveina ekki tekið miklum
breytingum hin síðari ár?
Jú, biddu fyrir þér. Þessu er
engan veginn hægt að jafna
saman. Þetta er svona svipað
með okkur og kennarana. Við
þurfum stöðugt að bæta á okkur
meiri vinnu án þess að kjörin
batni. Nú er meira að segja farið
að heimta það að við birtumst
miklu fyrr en kjarasamningar
okkar gera ráð fyrir.
- Hvað teljið þið að þurfi að
gera til úrbóta?
Fyrst og fremst verður að
kveða niður þá ósvinnu að
heimta það að við birtumst mörg-
um vikum fyrir jól. Eins og allir
vita, þá kemur okkar tími ekki
fyrr en þrettán dögum fyrir jól.
Nógu slæmt var það nú þegar við
vorum á sínum tíma sviptir eðl-
inu, og látnir fara að ganga í
þessum rauðu og hvítu fötum.
- Hvað með kaupið?
Vissulega höfum við orðið fyrir
mikilli kjaraskerðingu eins og
aðrir launþegar, í tíð núverandi
ríkisstjórnar, og meðal annars
þess vegna höfum við orðið að
sætta okkur við hið mikla vinnu-
álag. Það hlýtur óhjákvæmilega
að koma niður á gæðunum, auk
þess sem við erum fyrir löngu
hættir að geta lifað nokkru eðli-
legu fjölskyldulífi.
- Hafið þið nokkuð íhugað
aðgerðir?
Að sjálfsögðu. Samningar okk-
ar við mömmu og pabba eru laus-
ir um næstu áramót. Aðalkrafa
okkar hlýtur að verða sú að þau
hætti að ráða okkur í hina og
þessa snattvinnu fyrir skítakaup.
Annars er þetta starf hjá SÁB
ekki það versta, þeir borga að
minnsta kosti sæmilega.
- Hvað um verkfallsaðgerðir?
Um þær hefur ekki verið neitt
fjallað ennþá, en til þess máls
hlýtur að sjálfsögðu að verða tek-
in afstaða. Hvar veit nema hægt
sé að læra af okkur.
- Víkjum að öðru. Nú hefur
stjórnmálamönnum oft verið líkt
við ykkur. Hver er skoðun þín á
slíkum samlíkingum?
Þetta er auðvitað mjög alvar-
legt mál. Stjórnmálamenn eru
ekkert annað en eftirlíkingar og
það er hin mesta skömm fyrir
hvern ærlegan jólasvein, að vera
að líkja pólitíkusum við hann.
Tökum hann Berta ykkar sem
dæmi. Ég er hræddur um að
mamma mín hún Grýla væri
heldur betur búin að taka í hann
ef hann væri alvörujólasveinn.
Að hafa ekki haft vit á því að
leyna þessu með Hafskip, svona
mál hefur enginn almennilegur
jólasveinn á glámbekk svo að
jafnvel einhverjir HP-snápar
komast í það. Og jafnvel þó að
hann hafi nú ekkert komið þarna
nálægt, hefði hann tæpast sloppið
við flenginguna, enginn jóla-
sveinn hefði farið að láta flækja
sér í þetta hefði hann hvergi
komið þar nærri.
- En hvað um Þorstein? Nú
hefur hann engu klúðrað ennþá?
Þorsteinn hefði aldrei staðist
inntökupróf í jólasveinaskólann,
hvað þá orðið jólasveinn. Hann
kann ekki einu sinni að lofa upp í
ermina á sér, heldur gerir hann
allan fjárann án þess að lofa því.
Hann býr til að mynda ekki til
fjárlög fyrir eitt ár heldur ein fyr-
ir hvern mánuð og enginn veit
hvernig fjárlög næsta mánaðar
muni líta út. Jólasveinar gefa að
minnsta kosti loforð, og það sem
meira er, reyna að halda þau.
- Hvað um aðra stjórnmála-
menn? Er þetta allt sama tóbak-
ið?
Já, að verulegu leyti. Sumir
þurfa beinlínis í endurhæfingu
eins og Steingrímur, eða reyna
að ná áttum eins og Svavar. Aðr-
ir þurfa að hætta að rífast eins og
þeir hjá BJ, eða komast niður úr
skýjunum eins og Jón Baldvin.
- En fyrst stjórnmálamennirn-
ir eru svona vonlausir er þá ekki
jólasveinastjórn eina lausnin?
Biddu fyrir þér, nei. Við höf-
um engan áhuga á því að fara út
fyrir verksvið okkar sem er það
að gleðja öll mannanna börn á
þessari miklu hátíð ljóss og
friðar.
Með þessum orðum þótti tíð-
indamanni rétt að setja enda-
punktinn á þetta viðtal. Jóla-
glöggið var líka farið að segja
talsvert til sín og draga mjög úr
áhrifum kuldans í híbýlum jóla-
sveinsins. Það var logn og skærar
stjörnurnar stirndu þegar heim
var haldið á nýjum, gljáandi vél-
sleðanum. Friður vetrarkvöldsins
fyllti sálina. Sannkallaður jóla-
friður.
VELKOMIN!
..................
kjúklingastaður
Skipagötu 12 — Sími 21464