Alþýðumaðurinn - 18.11.1987, Blaðsíða 5
ALÞÝÐUMAÐURINN - 5
Forréttindakerfi afhjúpað
margir smáir aðilar geti tæpast
tryggt stöðugt framboð og aukin
samkeppni geti leitt til verðlækk-
unar. Ennfremur grípa menn til
gamals hræðsluáróðurs um að
gæðaeftirliti verði áfátt.
Pólitískir hagsmunaverðir, for-
menn Framsóknarflokksins og
Sjálfstæðisflokksins, áttu hins
vegar fá svör í farteskinu þegar
Jón Sigurðsson braut blaðið í
sögunni. Málið er mjög óþægilegt
fyrir flokkana og formennina tvo,
sem báðir skírskota til frelsis og
frjálslyndis, þegar þeir lýsa hug-
sjónum sínum í orði.
Steingrímur og Porsteinn virð-
ast vera sammála um að ákvörð-
un hafi verið tekin á vitlausum
tíma þegar fyrir liggi, samkvæmt
stjórnarsáttmála, að færa útflutn-
ingsviðskipti frá viðskiptaráðu-
neyti til utanríkisráðuneytis. Peir
virðast ennfremur geta verið
sammála um það að Jón Sigurðs-
son sýni utanríkisráðherra ókurt-
eisi með þessu.
Peir virðast því eiga erfitt með
að snúa sig skammlaust út úr
málinu. Jafnvel mætti segja að
málflutningurinn styddi fullyrð-
ingar síðustu ára að Framsókn-
arflokkur og Sjálfstæðisflokkur
gegni fyrst og fremst hlutverki
sérhagsmunavörslu.
Gegn atvinnufrelsi
Engu að síður er ákvörðun við-
skiptaráðherra í samræmi við
ákvæði stjórnarsáttmálans, þar
sem segir að aukið verði frelsi í
útflutningsverslun. Stjórnlaga-
breytingin um að færa utanríkis-
viðskiptin til Steingríms, er enn í
formi lagafrumvarps ósamþykkt
á Alþingi. Viðskiptaráðherra
hefur því talið sig þurfa að
afgreiða þau mál sem lágu á
borði hans fagráðuneytis, sam-
kvæmt sinni pólitísku sannfær-
ingu og samkvæmt anda stjórnar-
sáttmálans. Jón gat ekki verið að
hafna beiðnum sem Iágu á borð-
inu hjá honum, um leyfi til út-
flutnings ef það stríddi gegn
prinsíppsjónarmiðum hans og
ríkisstjórnarinnar.
Raddir hafa einnig orðið
háværari um það, að einokunar-
kerfi í útflutningsversluninni
stríði gegn alþjóða mannréttind-
aákvæðum og atvinnufrelsis-
ákvæði stjórnarsáttmálans.
Skömmtunarvald viðskiptaráð-
herra er bundið í Ólafslögum frá
1979. Þar segir að útflutningsleyfi
geti viðskiptaráðuneytið bundið
ákveðnum skilyrðum sem nauð-
synleg þykja. Þar segir hins vegar
ekkert um að ráðuneytið skuli
gæta þess að hvorki sé mismunað
einstaklingum eða fyrirtækjum.
„Með því að brjóta þetta á bak
aftur er Jón Sigurðsson að treysta
atvinnufrelsið," sagði Óttar
Ingvarsson forstjóri íslensku
útflutningsmiðstöðvarinnar. Ótt-
ar sagði að það væri furðuleg
vinnuregla sem viðskiptaráð-
herra væri boðin, að geta bundið
útflutningsleyfi skilyrðum, „sem
þurfa þykja,“ eins og segir í
lögunum.
Með frumvarpinu sem liggur
fyrir á Alþingi virðist ekki eiga að
bjóta á bak aftur þetta lögbundna
vald til mismunar, heldur einung-
is færa það yfir til Steingríms
Hermannssonar.
Kindakjötið næst?
Árið 1985 lögðu allir þingmenn
Alþýðuflokksins fram tillögu til
þingsályktunar um að fela við-
skiptaráðherra að gefa útflutning
á vörum frá landinu frjálsan í
stað þess að binda hann leyfum
eins og nú er gert í reglugerðum.
Það þarf varla að taka fram að til-
lagan náði ekki fram að ganga.
í greinargerð með þingsálykt-
unartillögunni segir m.a.: „Á
sama tíma og innflutningur hefur
verið að mestu frjáls hefur ríkt
alger leyfisbinding á útflutningi.
Þessi leyfisbinding eykur á skrif-
ræði og í henni felst skömmtunar-
kerfi því að einum aðila, við-
skiptaráðherra, er fengið vald til
að ákveða hverjir skuli njóta
leyfisins.“
Þingflokkurinn segir í greinar-
gerðinni að frelsi í útflutnings-
verslun verði líklegra en nokkur
önnur aðgerð til að skila árangri í
auknu sölustarfi fyrir íslenskar
vörur á erlendri grund. Þar er
ekki einungis át við sjávarafurð-
irnar, heldur og landbúnaðarvör-
77/ og frá Reykjavík:
Akureyri kr. 3.828 -
Egilsstaðir kr. 5.112 -
Hornaflörður kr. 4.506,-
Husavik kr. 4.336 -
isaljörður kr. 3.574 -
ur: „Hvaða nauðsyn ber til þess
að kindakjötsútflutningur sé á
einni hendi, og þá jafnframt
sífellt á sömu hendi? Er það ekki
einmitt svo að vegna slíkrar ein-
okunar verður markaðsöflun
seinvirk og þróttlítil."
Ákvörðun Jóns Sigurðssonar
boðar e.t.v. ekki eingöngu tíma-
mót varðandi freðfiskútflutning-
inn. Það hlýtur einnig að styttist í
að aðrir en SÍS fái tækifæri til
flutnings á kindakjöti.
Norðfjörður kr. 5.276 -
Patreksljörður kr 3.460 -
Sauðárkrókur kr 3.440 -
Þingeyri kr. 3.421-
Vestmannaeyjar kr. 2.486,-
Auglýsing
um norræna tungumálasamninginn.
Norræni tungumálasamningurinn, sem er samning-
ur Norðurlandanna um rétt norrænna ríkisborgara til
að nota eigin tungu í öðru norrænu landi, tók gildi
hér á landi 25. júlí sl.
Samningurinn er gerður til að auðvelda Norður-
landabúum samskipti sín á milli og eru samningsrík-
in skuldbundin til að stuðla að því að ríkisborgari í
samningsríki geti eftir þörfum notað móðurmál sitt í
samskiptum við yfirvöld og aðrar opinberar stofnanir
í öðru samningsrt'ki.
Þau mál sem samningurinn tekur til eru danska,
finnska, íslenska, norska og sænska. Samningurinn
tekur bæði til skriflegra og munnlegra samskipta, þó
ekki í síma.
Samkvæmt samningnum ber opinberum aðilum að
leitast við að gera norrænum ríkisborgurum kleift að
nota móðurmál sitt í samskiptum sínum við opinbera
aðila, sé þess nokkur kostur. Tekur þetta til sam-
skipta við dómstóla, félagsmálastofnanir, heilbrigð-
isstofnanir, lögreglu, skóla og skattyfirvöld, svo
dæmi séu nefnd.
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið, 6. nóvember 1987.
Apex fargjöldin gilda einnig i framhaldsflugi með sam-
starfsflugfélögum til og frá stöðum fyrir vestan, norðan
og austan. Þú færð upplýsingar um þetta hagkvæma
ferðafyrirkomulag hjá Flugleiðum, umboðsmönnum og
ferðaskrifstofum.
FLUGLEIDIR
NÝJAR REGLUR UM APEX i INNANLANDSFLUGI
Apex er ódýr og þægilegur ferðamáti fyrir þá sem hafa
fastráðið hvað þeir verða lengi i ferðinni.
Elna er saumavél sem kemur þér á óvart. Sérstaklega
meðfærileg og prýdd öllum þeim kostum, sem nauðsyn-
legir þykja, svo sem tvöfaldan lokusaum (overlock),
sjálvirka gerð hnappagata og margan annan Qölbreyti-
legan saum.
Elna, er heimsþekkt fyrir frábærar saumavélar.
Þú ættir að líta við og kynna þér kosti Elna.
ÍS HF. - CLERÁRGÖTU 20 - AKUREYRI - SÍMI 22233
Heimilistæki hf
Sætúni 8 - 691515 - Kringlunni - 691520 - Hafnarstræti 3 - 691525
ílpar ®Mbs
kr. lljm.-