Alþýðumaðurinn - 16.12.1987, Blaðsíða 1
11. tölublað - 16. desember 1987
Ábyrgðarmaður: Gunnar Berg.
Afgreiðsla: Strandgötu 9 - Sími 24399.
Setning og prentun: Dagsprent hf. Akureyri.
Óbreytt hlutfall fasteignaskatts
Mikil óvissa um
útsvarstekjur
Hækkun fasteignumats a Akureyri:
Veröur 10% álagið
fellt niður?
Almenn hækkun fasteigna-
mats á íbúðarhúsnæði utan
Reykjavíkursvæðisins er 34
prósent frú fyrra ári. Þó er
hækkun fasteignamatsins mun
meiri á Akureyri eða 44
prósent. Ef Akureyrarbær
bcitir óbreyttu álagi á fast-
eignagjöldin frá fyrra ári verða
bæjarbúar fyrir mun meiri
hækkun fasteignagjalda en
aðrir landsmenn, ef ekkert
verður að gert.
Grunnálag tasteignagjalda er
0,5% af fasteignamati fbúðar-
húsnæðis, en 1% af fasteignamati
atvinnuhúsnæðis. Þó hafa sveit-
arfélögin ákveðið svigrúm til að
hækka gjöldin með því að beita
allt að 25% aukaálagi á þau. A
síðasta ári var skatturinn á íbúð-
arhúsnæði hækkaður um 10%
þannig að lagt var 0,55% á ibúö
arhúsnæði.
Ef miðað er við þá hækkun
sem verður á fasteignamatinu á
Akureyri umfram hækkunina á
landsvísu væri eðlilegast að
bæjaryfirvöld ákvæðu að fella
niður 10% álagið við ákvörðun
fasteignagjalda á íbúðarhúsnæði
á næsta ári.
Ýmsir forráðamenn bæjartns
hafa lýst áhyggjum sínum af
heimtu útsvara í staðgreiðslu-
kerfi skatta. Eins og málum hátt-
ar nú veit enginn með vissu
hvemig innheimta muni ganga en
þó mun almennt vera gert ráð
fyrir að útsvarsálögur aukist
eitthvað miðað við þetta nýja
kerfi. Þrátt fyrir þessa óvissu er
ekki réttlætanlegt að beita sömu
álagningu á fasteignagjöldin nú
og gert var á fyrra ári.
Bæjarstjóm kemur saman tll
fundar í dag. Þá verður endanleg
ákvörðun tekin um álagningu
fasteignagjaldanna. EHB
„Fréttaskrif“ Dags gagnrýnd í bæjarstjórn
Svona „frétta“skrif eiga
heima í leiðurum blaða
Bæjarstjórn Akureyrar sam-
þykkti með 9 atkvæðum gegn
tveim atkvæðum framsóknar-
manna á fundi sínum á þriðju-
dag, að leggja á óbreyttan fast-
eignaskatt frá síðasta ári, þ.e.
með 10% álagi. Þetta þýðir, að
fasteignaskattur íbúðarhúsnæðis
í bænum verður 0,55% af fast-
eignamati íbúða. Fasteignaskatt-
ar af atvinnuhúsnæði verða lagðir
á með 25% álagi og skattar af
holræsum með 50% álagi.
Fram kom í máli allra bæjar-
fulltrúa, nema framsóknarfull-
trúánna, að svo mikil óvissa ríkti
varðandi tekjur bæjarfélagsins af
útsvörum á næsta ári, vegna
skattkerfisbreytinga, að ekki væri
verjandi að minnka álag á fast-
eignaskatta að þessu sinni. Fram
kom í máli Sigfúsar Jónssonar,
bæjarstjóra, að fasteignaskattur
af íbúð að fasteignamati 3 millj-
ónir nú næmi samkvæmt þessari
ákvörðun 16.500 kr. í stað 15.000
kr. án þessa álags. Petta væri nú
öll skattpíningin á íbúðaeigend-
ur, sem framsóknarmenn héldu
fram.
- „Hugmynd okkar krata hefur
ætíð verið sú, að nýta beri álag á
fasteignaskatta, það er að okkar
dómi réttlátasta skattlagningin
sem unnt er að finna,“ sagði
Freyr Ófeigsson, bæjarfulltrúi
m.a. í umræðunum. Freyr benti
jafnframt á að samkvæmt hug-
myndum um útsvarstekjur næsta
árs nú, sem þó væru mjög óviss-
ar, væri gert ráð fyrir að útsvars-
tekjur bæjarfélagsins næmu um
10,2% af skattskyldum tekjum í
stað 10,6% í fyrra. Á meðan lík-
ur væru á slíkri rýrnun tekna
bæjarfélagsins, væri óðs manns
æði að lækka álag á fasteigna-
skatta, fjárhag Akureyrarbæjar
væri með því vísvitandi stefnt í
voða.
Eins og áður segir samþykkti
bæjarstjórnin með 9 atkvæðum
gegn tveim álag þetta. Fulltrúar
Alþýðubandalagsins greiddu
atkvæði með fulltrúum meirihlut-
ans, en framsóknarmenn á móti.
„Það er sitthvað að skrifa fréttir í
blöð og að semja leiðara í póli-
tísk blöð,“ sagði Sigurður J. Sig-
urðsson, bæjarfulltrúi á bæjar-
stjórnarfundi á þriðjudag, þegar
hann gerði að umtalsefni
„frétta“-skrif Dags varðandi
álagningu fasteignaskatta á
Akureyri.
Sigurður sagði það lensku hér
á Jandi, að fara frjálslega með
staðreýndir í pólitískum skrifum,
en sjaldgæft væri sem betur fer
orðið, að ekki væri farið rétt með
staðreyndir í fréttaskrifum. Hann
benti á, að í „frétt“ Dags hefði
staðið: „Á síðasta ári var skattur-
inn hækkaður um 10% þannig að
lagt var á 0,55% á íbúðahús-
næði.“ Staðreyndin væri hins
vegar sú, að fasteignaskattar á
síðasta ári voru lækkaðir í 0,55%
úr 0,65%.
Þá benti Sigurður einnig á
eftirfarandi grein í „fréttinni",
sem honum fannst lítt eiga þar
heima: „Þrátt fyrir þessa óvissu
er ekki réttlætanlegt að beita
sömu álagningu á fasteignagjöld-
in nú og gert var á fyrra ári.“
„Svona „frétta“-skrif eiga ekki
heima á fréttasíðum blaða, held-
ur í pólitískum leiðurum" sagði
Sigurður J. Sigurðsson.
Iðnaðardeild
sambandsins
Flestum
sem sagt
var upp
útveguð
atvinna
- segir Birgir
Marinósson
starfsmannastjóri
„Ég held að ég megi fullyrða, að
öllum þeim 74 sem sagt var upp
störfum hjá Iðnaðardeildinni við
samruna hennar við Álafoss,
muni verða útveguð atvinna í
byrjun næsta árs ef ekki er þegar
búið að ráða þetta fólk,“ sagði
Birgir Marinósson, starfsmanna-
stjóri Iðnaðardeildar SÍS, þegar
Alþýðumaðurinn ræddi við hann
á þriðjudag.
„Einhverjir starfsmannanna
munu ekki óska eftir annarri
vinnu vegna aldurs, en ljóst er að
allir sem óska eftir áframhald-
andi starfi munu ýmist vera búnir
að fá vinnu annars staðar eða
verða ráðnir í laus störf á okkar
vegum eftir áramót. - Það má
geta þess, að nokkuð af starfs-
fólki, sem leitaði út fyrir Sam-
bandið eftir vinnu vegna þessara
uppsagna, hefur nú komið og
beðið um önnur störf hjá okkur,
þar sem það hefur komist að raun
um að sambærileg launakjör og
við bjóðum upp á munu ekki
liggja á lausu á vinnumarkaði hér
í bæ,“ sagði Birgir að lokum.
Árni Gunnarsson alþingismaður gagnrýnir vaxtastefnuna:
„Verið að búa til
nýja öreigastétt“
Árni Gunnarsson aiþingismað-
ur telur háa vexti óheppilega í
baráttunni við verðbólguna.
Þeir geri einungis fyrirtækjum
sem síst skuli erfítt fyrir og komi
sér mjög ilia fyrir þá sem eru
að reyna að koma sér upp þaki
yfír höfuðið. Vextir í ná-
grannalöndunum séu að lækka
til að örva hagvöxt og að
Seðlabankinn eigi að setja þak
á vextina. Sér sýnist að í upp-
siglingu sé ný öreigastétt.
í samtali við blaðið sagði Árni
að samkvæmt upplýsingum sem
hann hefði frá Seðlabankanum,
hafi auglýstir meðalvextir hækk-
að um 113,6% frá 1. des, ’86til 1.
des. ’87. Það væri almennt mál
bankanna að vaxtaþróunin sé slík
að þau fyrirtæki sem eitthvað
skuldi vegna fjárfestinga, standi
ekki lengur undir þessum háu
vaxtagreiðslum. Einnig bitnaði
þetta harkalega á því unga fólki
sem skuldar. „Sérstaklega úti á
landsbyggðinni þar sem helftin af
fólkinu tekur laun skv. taxta-
kaupi og nýtur ekki yfirborgana.
Launahækkun hefur ekki verið
neitt í líkingu við það sem nemur
þessum hundraðshluta í
vöxtum.“
Þrátt fyrir háa vexti bankakerf-
isins virðist verðbréfamarkaður-
inn geta boðið hærri vexti, eða
14% ofan á verðbólgu. Bankarn-
ir hafi því átt í feikilegum lausa-
fjárerfiðleikum og ekki getað
sinnt skyldum sínum gagnvart
gömlum og grónum viðskiptavin-
um. Sagði Arni að ofan á þetta
bættist svo að lánskjaravísitalan
hafi hækkað um 5% sl. mánaða-
mót, sem væru alvarleg tíðindi
fyrir þá sem skulda eins og t.d.
húsbyggjendur.
Árni sagði að vaxtastigið væri
komið langt upp fyrir það sem
væri í okkar nágrannalöndum.
Ein af röksemdunum fyrir því að
hafa hátt vaxtastig hér, var sú að
við yrðum að halda í við helstu
viðskiptaþjóðir okkar. Þau rök
ættu ekki við lengur. „Ég er
þeirrar skoðunar að menn hafi
vanmetið áhrif vaxta á verðbólg-
una. Fjárfesting hafi orðið hvað
mest í verslana- og þjónustu-
húsnæði, þar sem menn hafa til-
hneigingu til að setja hækkaða
vexti út í verðlagið. Ég er and-
stæðingur þeirrar formúlu að háir
vextir haldi verðbólgu niðri. Það
sem ég held frekar að þurfi eru
breyttar útlánareglur bankanna.“
Einnig þurfi að reyna að draga
úr því að kaupleigufyrirtæki geti
flutt inn ómælt fjármagn án þess
að íslensk stjórnvöld komi nein-
um vörnum við. Það sé í raun
orðið takmarkað hvaða áhrif
stjórnvöld geti haft á þróun pen-
ingamarkaðarins. Hins vegar sé
sú krafa alltaf gerð til ríkisins
þegar útlit er fyrir aukna verð-
bólgu, að seglin séu dregin
saman. Nú sé búið að setja fjár-
lög á núll og þá sé þess krafist að
ríkið skili afgangi.
Framhald á blaðsíðu 6.