Brautin - 09.11.1928, Síða 1

Ritstjórar:
Sigurbjörg Þorláksdóttir.
Sími 1385.
Marta Einarsdóttir.
Slmi 571.
Brautin
Ötgefendur:
Nokkrar konur
í Reykjavík.
Sími:
491.
1. árgangur.
Föstudaginn 9, nóvember 1928.
20. tölublað.
Ritstjóri Tímans
gefst alveg upp.
Hann kyngir öllu. — Rökin bitu.
I*au stórtíðindi gerðust fyrra
laugardag að ritstjóri Tímans
gafst alveg upp í fullyrðingum
sínum gegn tillögum Brautar-
innar í kjördæmaskipunarmál-
inu.
Eins og mönnum er kunnugt,
réðist ritstjóri Tímas með ákafa
á ritstjóra Brautarinnar fyrir til-
tögur þær, sem blaðið hafði
flutt um réttláta breytingu á
kjördæmaskipun landsins, sem
sé, að í stað hinnar ranglátu
og algerlega úreltu kjördæma-
skipunar, sem nú rikir, kæmi
ný og réttlát kjördæmaskipun,
þar sem landinu væri skift i
jafn-íjölmenn tvímenningskjör-
dæmi og skyldi annar þingmað-
ur hvers kjördæmis jafnan vera
kona.
Gegn þessari tillögu reis rit-
stjóri Tímans, þrútinn af visku
og vígamóði og hélt þvf fram,
að ef þetta yrði að lögum, myndi,
af þvf hljótast að ríkið klofnaði
i tvent, og að óhjákvæmilegt
væri að konur kysu eingöngu
konur og karlmenn, karlmenn,
eða öfugt.
Valdi hann ritstj. Brautar-
innar háðsleg orð, talaði um
stjórnvisku kvennanna með
gæsalappa-útfluri og tilheyrandi
háðsmerkjum. Nefndi hugsana-
forað, sem konurnar væru að
sökkva sér f o. s. frv. Hann
hélt sig vera orðinn mikinn
mann og blés sig upp með
lJingeyskum vindbelgingi og
spekingslegum stjórnmálaremb-
ingi.
En hér fer, sem oftar: »Fias
er ei til fagnaðar«. Brautín tók
þessu róiega, vítti það, sem
henui þótti rangt í framferði
ritstjórans og veitti honum hæfi-
lega ráðningu.
En hann lét sig ekki að held-
ur og lét nú fyrirspurn mikla
og frarahalds-fyrirspurn birtast
i Tímanum og gleiðletraði að
hann tæki aðeins skýr rök og svör
til greina. Skyldi nú Brautin
enn fremur sýna fram á, hvern-
*g trygt væri að kona skyldi
kosin í tvimcnningskjördæmi
þegar lögboðið væri að annar
þingmaður skyldi alt af vera
kona. Og enn kom hann með
hinn ímyndaða ríkisklofning,
sem ritstj. hafði bitið sig svo
fast í að erfilt virtist að losa
um.
En Brautin tók öllu rólega.
Hún hnekti í næst síðasta blaði
gersamlega öllum fullyrðingum
ritstjórans og greiddi skýrt úr
öllum spurningum hans, svo
fast og örugglega að ritstjórinn
gafst alveg upp.
í nœst siðasta blaði Timans
kyngir hann öllum fullyrðing-
um sínum um rfkisklofning og
fyrirspurninni og framhalds-
fyrirspurninni. þegar hann er að
kafna f rökþrotum tekur hann
þann eina kost, sem Brautin
eftirlét honum, að éta alt ofan
í sig aftur rólega og hávaða-
laust.
Hinn mikli stjórnmálaspek-
ingur verður alt í einu aftur
sami litli, pervisni, andlega ófrjói
stjórnmáladvergurinn, sem hann
hefir alt af verið.
En út af öllu þessu mótlæti
fyllist hann heift mikilli gegn
kvennfólkinu og gerist, að því
er virðist, alger kvennhatari.
Gengur þetta hatar hans svo
tangt að honum finst rélt að
karlmenn kjósi heldur rikisklofn-
ing, en að siga nokkra samvinnu
við konur.
Er þetta ekki ógrálega mælt
af manni, sem telur sig aðal-
stuðningsmann samvinnustefn-
unnar. Ekki fer betur fyrir rit-
stjóra Tímans þegar hann fer
að tala um grundvöll þingræðis
og stjórnskipulaga.
Hann óttast, sem sé, að ef
konum yrðí lögtrygð þingseta til
jafns við karlmenn, væri sá
grundvöllur rofinn, sem þing-
ræði og stjórnskipulag alls
mannkynsins hvíla á, þ. e. úr-
skurðarvald meiri hluta at-
kvæða.
Þetta atriði hefði ritstj. Tim-
ans síst af öliu átt að minn-
ast á.
Hann sem vill halda dauða-
haldi i löngu úrelta og alrang-
láta kjördæmaskipun þar sem
a» @» «» «» @e «» «» «e «»•!
ORAMMÓFÓNAR i, §'
1® '« í afarmiklu úrvali fyrirlyggjandi, frá kr. 30 til kr. 600, þar á meðal hinir heimsfrægu „Columbia" grammófónar, sem eru tvímælalaust hinir bestu er til landsins flytjast. — »1
Mest úrval á landinu af plötum eftir w
alla frægustu listamenn heimsins. ð,
® i FÁLKLNN ® æ
Heildsala. REYKJAVÍK. Smásala.
•«» «» «» «» «» «» «» «» s» á» «» «»•!
Sælgæti
best og ódýrast í
„NORM A“
Bankastræti 3.
400 atkvæði á einum stað jafn-
gila 2400, s^gi og skrifa tvö
þusund og fjögur hundruð at-
kvœða á öðrum stað.
Hvernig fer hér um úrskurð-
arvald meiri hluta atkvæða?
það virðist nokkuð vafasamt,
að það fái fyllilega að ráða.
Hér er ritstj. Tímans óneitan-
lega að reyra snöruna sem fast-
ast að eigin hálsi.
Sá, eini ritti grundvöllur, sem
þingrœði og stjórnskipulag alls
mannkgnsins á að bgggjast á er
réttlœti og jafnrétti. Á þeim grund-
velli og þeim eina grundvelli
vill Brautin byggja þingræði og
þjóðskipulag íslands.
Pess vegna ber hún fram þá
tillögu i kjördæmaskipunarmál-
inu, sem réttlátust er og mest
jafnrétti hefir að geyma, því að
það er réttmætt að tryggja kon-
um að minsta kosti jafna tölu
þingsæta við karlmenn, þar sem
þær eru meiri hluti allra kjós-
enda i landinu.
Og þetta er þvi fremur nauð-
synlegt, þar sem það hefir ljós-
lega sýnt sig, að karlmenn hafa
gert alt sem í þeirra valdi stend-
ur til að bola konum algerlega
frá allri þátltöku í opinberum
málum og allri aðsókn að em-
bættum eða störfum fyrir það
opinbera, hversu samviskusamar
og vel gefnar, sem þær eru.
Þess vegna er jafnréttistillaga
Brautarinnar í kjördæmaskipun-
armálinu fyllilega réttmæt.
Hún byggir á eina rétta grund-
vellinum:
Algert réltlæti.
OC300000€300C3C30e3C3£30C}£3E30£300
2 2
o o
o_____________________________ o
1 GOLFTREYJUR |
| Ávalt fyrirlissjandi §
| fallegt og fjölbreytt §
úrval.
o
yður vantar fallega o
o
o
o
o
o
o
o
Ef
Golftreyju,
þá lítið inn til okkar. §
Manchester.
Laugaveg 40.
Sími 894.
O
O
008800000088008800000000
Aðsent.
A hinum almenna presta- og
sóknanefndafundi 17.—19. okt.
flutti Ölafur B. Björnsson ræki-
legt og fróðlegt erindi um af-
stöðu rikis og kirkju hvors til
annars.
Hann talaði um skrúða kirkn-
anna, og alla muni að fornu
og nýju. Um að kirkjur hafi í
þaþólskum sið verið lýstar allan
veturinn, sem telja má líklegt
að hafi verið gert vegna sjófar-
enda. Er þá hér um að ræða
fyrstu vitana á íslandi.
Um góðgerða-starfsemi kirkj-
unnar i kaþóiskum sið. Sömu-
leiðis um gjafir þjóðarinnar til
kirkjunnar, og allar jarðeígnir
hennar og gangandi pening, sem
konungs- ogrikisvaldið hefirrænt
frá kirkjunni, en skipað henni
að eiga sig sjálf—söfnuðunum.
Hann lagði áherslu á það, að
kirkjan gæti ekki lengur verið
undir oki rikisvaldsins, sem
virðist álíta starf hennar litils-
vert, og ráðstafar málum hennar
án vitundar kirkjunnar manna
og gagnstætt því sem þeir óska
og væri til heilla kristninni i
landinu. Hann krefst aukins