Brautin - 11.01.1929, Blaðsíða 3

BRAUTIN
3
lega á diskana, og það gangi
svo fljótt, að hann kólni ekki
meðan á þessu stendur.
í glugga eldhússins lét frk.
Fjóla setja rafmagnsloftdælu,
því að annars var ekkert áhald
til að koma gufu og reyk úr
eldhúsinu. í eldhúsinu eru einn-
ig matborð og stólar fyrir
starfskonur eldhússins, eru þau%
áhöld heimasmiðuð og voru
ekki til, þegar frk. Fjóla kom
þangað.
í herbergi innar af eldhús-
inu eru stórar kistur, þiljaðar
sundur fyrir korngeymslu.
Kisturnar eru málaðar utan og
innan og hinar snotrustu. Tvo
griðarstóra blikkdunka hefur
frk. látið smíða undir sykur og
haframjöl, og stóðu þeir þarna
inni spegilfagrir. Síðast er svo
borðstofa starfsfólksins. Þar
var áður aðeins borð eftir endi-
langri stofunni og bekkir, en
annars ekkert, sem prýddi
stofuna eða gerði hana vist-
lega. Nú eru þarna komin hús-
gögn smíðuð eftir teikningu frú
Kristínar Jónsdóttur, listakonu,
sérstaklega smekkleg og vönd-
uð, rauðmáluð, en veggir stof-
unnar eru Ijósgrænir. Auk
borða, stóla og bekkja eru i
stofunni: hilla yfir mathorðinu,
á henni standa kaffiáhöld fyrir
6, bókahilla, litið borð og skáp-
ur. Alt þetta gerir stofuna ó-
venjulega aðlaðandi. Víðvarps-
tæki voru þarna einnig, og voru
þau starfsfólkinu til mikillar á-
nægju, rneðan víðvarpið var
starfrækt. Framan við stofuna
er gangur, þar sem frk. Fjóla
lét setja vatnsleiðslu, vask,
spegil og handklæði, svo að
starfsfólkið gæti þvegið sér áð-
ur en það mataðist.
Þegar frk. Fjóla tók við ráðs-
konustarfinu fyrir tæpuin 10
árum voru á hælinu 83 sjúkl-
ingar og auk þess starfsfólk, en
nú eru þar um 160 sjúklingar
og með starfsfólki rúm 200
manns, sem ráðskonan verður
að sjá um mat handa. Er því
eigi að furða þótt mörgu hafi
þurft að breyta á þessum tíma,
en breytingarnar hafa einnig
orðið til þess að eldhúsfólki
hefur eigi þurft að fjölga, og
er það nú miklu færra en á
svipuðum hælum erlendis.
Frk. Fjóla Stefáns á miklar
þakkir skilið fyrir hinar mörgu
og þörfu umbætur, sem hún
hefur komið til vegar á þess-
um 10 árum. Þvi að flestir,
sem komnir eru til vits og ára,
þekkja hversu miklum vand-
kvæðum það er bundið og lang-
an tíma það tekur, að koma
fram svo mörgum breytingum
4 rikisstofnun, sem sjaldan er
veitt fé til, nema svo lítið, sem
framast verður komist af með.
En það, sem öðru fremur hef-
ur hjálpað til þessara fram-
kvæmda er góð samvinna frk.
Fjólu og prófessors Sigurðar
Magnússonar og næmur skiln-
ingur hans á þörfum hælisins.
Próf. Sig. Magn. er og ráðskon-
unni þakklátur fyrir starf
hennar, eins og sjá má af þess-
ari yfirlýsingu lians, sem hér
birtist:
„Fröken Fjóla Stefáns hefur
verið ráðskona heilsuhælisins á
Vífilsstöðum siðan 1. apríl 1919.
Hún hefur gengt störfum sín-
um með framúrskarandi dugn-
aði og samviskusemi. Hún er
ekki aðeins ágætlega vðl að sér
í öllum matartilbúningi, held-
ur hefur hún sýnt sparsemi og
hagsýni i allri hússtjórn og inn-
kaupum, enda er hún óvenju-
lega reglusöm, hreinlát og
stjórnsöm.
Jeg hefi sérstaklega ástæðu
lil að þakka henni fyrir hinar
miklu framfarir, sem orðið
hafa á öllu fyrirkomulagi og
áhöldum i eldhúsinu á Vífils-
stöðum, því að það er að miklu
leyti henni að þakka að eldhús-
ið hér er nú væntanlega full-
komnasta eldhúsið á íslandi,
enda hefur hún með itrekuðum
utanlandsferðum fylgst með
framförum i sinni starfsgrein.
Heilsuhælið er því i mikilli
þakklætisskuld við fröken Fjólu
Stefáns, og mér þykir það mjög
bagalegt að hún fer héðan, því
ég hygg að svo ágæta ráðskonu
verði örðugt að fá.
Vifilsstöðum, 30. des. 1928.
Sig. Magnússon".
Þá kom Brautin að máli við
frk. Ragnheiði Jónsdóttur skrif-
stofustúlku, sem annast hefir
reikningsfærslu hælisins síðustu
10—11 árin. Hefir dómsmála-
ráðherra einnig sagt henni upp
störfum hennar, án þess að
greina neinar ástæður fyrir.
Mun það einsdæmi, að maður
sem slíka stöðu skipar, skuli
leyfa sér, að koma svo ókurt-
eislega frain gagnvart stúlku,
sem að því er virðist, hefir óað-
finnanlega gengt stöðu sinni
um alllangt skeið, eins og eftir-
farandi vottorð frá skrifstofu-
stjórum fjármála- og atvinnu-
inálaráðuneytisins sýna:
„Samkvæmt beiðni votta ég
undirritaður, að öll þau ár
(10—11), sem fröken Ragn-
heiður Jónsdóttir hefur haft á
hendi reikningsfærslu fyrir Víf-
ilsstaðahælið, hafa reikningar,
sem til fjármálaráðuneytisins
hafa koinið, verið vel færðir og
prýðilega af hendi leystir, og
verð ég því að álita, að nefnd
Ragnheiður sé einkar vel hæf
til þess að hafa reikningsfærslu
á hendi.
Reykjavík 12. nóv. 1928.
Gísli ísleifsson,
skrifstofustjóri“.
„Samkvæmt beiðni vottast
hérmeð, að frágangur á reikn-
ingum þeim, sem undanfarin
ár hafa borist í mínar hendur
og samdir hafa verið af ungfrú
Ragnheiði Jónsdóttur á Vífils-
stöðum, hefir jafnan verið hinn
snyrtilegasti og reikninsfærslan
óaðfinnanleg og verð ég eftir
þeim kynnum, sem ég hefi af
henni, að álita, að hún sé vel
fær skrifstofustúlka.
Reykjavík 17. nóv. 1928.
Vigfús Einarsson,
skrifstofustjóri“.
Meðal göfugra manna, hefir
það jafnan þótt ódrengilegt, að
hefna sín á saklausu fólki, en
hitt er þó sýnu verra, þegar
karlmaður getur lagst svo lágt,
að leggja saklausa konu í ein-
elti með því að svifta hana at-
vinnu og áliti.
Starf ungfrú Ragnheiðar, hef-
ir nú verið veitt ungum manni,
104
svo um, að hann væri á lofti. Þetta hið síðarnefdna var
hann aldrei vanur að gera sjálfur, heldur sá systir Gunnel
um það.
Hún fann .vel, með hvílíkri varúð hann handlék sjúka
handlegginn, og ósjálfrátt varð henni einnig Ijóst, hvílík var-
úð lá i þögn hans um það, er hana fýsti að vita, en þessi
vitneskja gerði hana aðeins stórum órólegri. Einmitt varúð
hans var vottur þess, að hann var að dylja eitthvað, sem
fram hafði farið.
— Ó, segið inér sannleikann, dyljið hann ekki! Annars
hlýt eg að imynda mér — eg veit eklci hvað. Hér liggur
eitthvað á bak við. Eg íinn það, og eg fæ engan frið, fyr en
eg fæ að vita, hvað það er!
Hann horfði niður á hana í þungum hugleiðingum. Hann
sá að það var satt, sem hún sagði, hún myndi enga ró fá
fyr en hann léti meira uppi við hana. En hvernig átti li.inn
að geta farið orðum um það, sem hér var um að ræða, án
þess að gera sig sekan i þeirri varmensku, að sverta föður-
inn fyrir dótturinni, eða þá að gera svo lítið úr sjálfum sér,
að telja henni trú um, að hann hefði gert alt of mikið lir
sekt föður hennar, aðeins til þess að hlifa tilfinningum
hennar; slík sékt væri sama sein engin.
Hann settist aftur á stól við rúmið hennar, og sá, hvað
hún varð þegar rólegri við það, þótt eftirvænting hennar
ykist að mun.
— Fallsta, hóf hann mál sitt rólega og með gætni, svo
sem hann hnitmiðaði niður hvert orð, Fallsta hefir gengið
að erfðum frá föður til sonar í marga ættliði; fyrir því var
101
tón, er benti á, að hann vildi ekki frekar um þetta ræða,
og stóð upp.
— Ertu að fara, pabbi?
— Það mun hollast að vera ekki fyrir, þegar þessi hroka-
fulli læknisdrjóli kemur aftur. Þú skalt ekki fara að fella
ástarhug til hans, það segi eg þér.
Spaug átti það að vera, en rómurinn benti á alt annað en
spaug.
Þegar faðir hennar var farinn, lá hún þungt hugsandi.
— Er það föður mínum að kenna? hugsaði hún ineð sér.
Nú hugði hún, að hún væri koinin á snoðir um hina
leyndu ástæðu fyrir kalanum, er Gripenstam hafði borið til
hennar, en þó var henni þetta mál liarla óljöst og óskiljan-
legt enn sem komið var.
XII.
Það var áliðið dags, þegar doktor Gripenstam kom aftur,
til þess að binda um handlegginn á Veru.
Hafði hann dregið timann, til þess að vera viss um, að
rekast ekki aftur á föður hennar? Veru skildist að svo hlyti
að vera. Hún fann, að loftið var þrungið óvild og halri milli
þessara tveggja manna, sem fyrir skemstu höfðu staðið
augliti til auglitis, andspænis hvor öðrum, við sjúkrabeð
hennar, og hún fyltist kviða og angistar, líkt og óveðurs-
sveipur væri að lykjast um hana.
Systir Gunnel var farin, og það var næturhjúkrunarkon-
an, sem átti að vera doktornum til aðstoðar við umbúðirn-