Brautin - 15.02.1929, Blaðsíða 2

2
BR AUTIN
Vcr þurfum ekki að hugsa til
að fá neina vaxtalækkun fyr en
vér erum búnir að koma bönk-
um vorum á réttan kjöl og
skapa þeim þroskavænlega
framtíð. Þess vegna er þetta
Iántöku mál svo alvarlegt.
Miljónalánið og sýslu- og
bæjarfélögin.
Annað atriðið, sem vert er
að athuga, í sambandi við
miljóna lántöku stjórnarinnar,
er þetta: Er ekki hægt að slá
tvær flugur í einu höggi? Þurfa
ekki ýmsar sýslur og bæir á
landinu ódýr lán til langs tima,
til þ'ess að kcima i framkvæmd
þeim stórmáluin, sem þurfa
hvorl eð er bráðlega að vinnast.
llm þetta þyrfti nákvæma rann-
sókn. En ef sýslu- og bæjarfé-
Iög þurfa nauðsynlega lán, þeg-
ar á næstunni, væri bá ekki
rétt að lofa þeim að vera
þátttakendur í miljónaláni
stjórnarinnar, að svo miklu
leyti, sem þau geta gefið góða
og örugga tryggingu. Og lofa
þeim þannig að verða aðnjót-
andi bestu lánskjara í stað þess
að sæta dýrum lánum hjá
lánsstofnunum vorum eða
dönskum smábönkum?
Góður hagur bæja- og sýslu-
félaga er svo nátengdur liag alls
rikisins, að sjálfsagt er að rik-
ið hjálpi þeim til hagkvæmrar
lántöku i sambandi við lán-
töku ríkisins sjálfs, cf þau
þurfa nauðsynlega á láni að
halda, hvort sem er.
Því hærra sem lán ríkisins
er, því ódýrara á það að verða
þvi lánskostnaður dreifisl þá á
fleiri iniljónir. Og auk þess er
i'rekar hægt að fá fjármála-
menn ytra til að vinna af á“-
huga fyrir töku stórláns en
smáláná. Hér getur þvi öllum
orðið hagur af samvinnunni.
Og aldrei getur það skaðað,
þó þetta sé vel athugað, áður
en miljónaláni stjórnarinnar er
fullráðið.
Það» sem fyrir Brautinni
vakir, er að benda alþýðu
manna á, að alt pukur um
stórlántökur stjórnarinnar er
rangt. Wr eigum að gera okk-
ur ljósa grein fyrir hve mikið
lánsfé vér þurfum nauðsynlega.
Lántökur stjórnarinnar til ó-
þarfa eins, eiga alls ekki að
þolasl. En alt þetta pukur
stjórnarinnar virðist benda til
þess, að hún þurfi að dylja
eitthvað óhreint, einhverja ó-
þarfa eyðsluna, sem hún vill
demba á þjóðina að hennar ó-
vilja. — Ef alt er hreint og
rétt, því þá þessi þögn og þessi
leynd um stórmál, sem alla
þjóðina varðar miklu að vel
ráðist.
Ekkert fé þarf þjóðin að fara
betur með, en það fé, sem aðr-
•ar þjóðir lána henni í góðu
trausti á samviskusemi hennar
og áreiðanleik. Það verður því
aldrei nógu vel brýnt fyrir
stjórninni, að nota ekki láns-
traust þjóðarinnar nema í brýn-
uslu nauðsyn og til þeirra
framkvæmda einna, sem þjóð-
inni má til gagns og hagnaðar
verða. Og síðast, en ekki síst,
ef stórlán þarf að taka, þá að
gana ekki að neinu, en sæta
lagi þegar gott tækifæri býðst
til að ná allra bestu kjörum. Á
þann hátt verður lántakan okk-
ur hagkvæmust og ábótavæn-
legust.
Samsöngur
Karlakórs Reykjavíkur.
Karlakór Reykjavíkur hélt
samsöng í Nýja Bíó, föstudag-
inn 8. febrúar. Það þykja jafn-
an gleðitíðindi meðal söngvina,
þegar þeir eiga von á góðum
karlakórsöng. Og hér brugðust
mönnum ekki góðar vonir. Má
fullyrða, að sjaldan hafi heyrst
hér eins góður karlakórsöngur.
Voru flest lögin mæta vel sung-
in og sum framúrskarandi vel.
Hingað til hefir þólt inest i
varið, og söngstjórar sótst mest
eftir hávaða miklum glamurs-
lögum, einskonar skralllögum,
þar sem mest reið á að gala
sem sterkast, og sá þótli besti
söngmaðurinn, sem hæst gal
orgað.
En hér er aðaláherslan lögð
á fínan inúsikalskan söng, þar
sem næm tilfinning, yndisleg
lagfegurð, skarpur skilningur
og ágætir sönghæfileikav hjálp-
ast lil að skapa hið fullkomn-
asta listaverk.
Munu allir vinir karlakórsins
hér í bæ, og þeir eru mjög
margir, gleðjast yfir þeim af-
armiklu framförum, sem kórið
hefir tekið undir stjórn hins á-
gæta söngstjóra, hr. Sigurðar
Þórðarsonar.
Samsöngurinn hófst með því
að sungið var ,,Ó, Guð vors
lands“, því næst var sungið nýtt
lag eftir hr. Pál fsólfsson:
Kvöldvísa. Fallegt lag, Jiýtt og
milt, með draumkendum vöggu-
Ijóðsblæ. Mjög vel sungið. Þá
kom fjörugt Iag: ,,Á isinn“.
Vel sungið. Því næst: „Kon-
ungsbörnin", Jiýskt þjóðlag,
mjðg fallegt, listavel sungið.
Því 'næst komu tvö islensk
lög, annað eftir hr. S. Heiðar:
„Skammdegisvísur“, tókst ekki
vel; hitt eftir hr. Sigfús Ein-
arsson: „Hátt ég kalla“, ekki
ósnolurt lag, en helst til til-
þrifalítið. Er til skínandi fallegt
lag við „Hátt ég kalla“, og sist
að vænta, að hr. Sigfús Einars-
son geti búið til eins gott eða
betra. Enda er mjög fjarri að
svo hafi farið.
Seinasta lagið, sem sungið
var af fyrra helming söng-
skrárinnar, var hið heimsfræga
lag: „Söngur ferjudráttarmanna
á Volgu“. Var það svo vel sung-
ið, að vart mun áður hafa
heyrst hér eins vel sungið
karlakórslag. Naut sín aldrei
betur og yndislegar en einmitt
í þessu lagi, hinn ágæti píanó-
söngur kórsins í upphafi og'
éndir lagsins, en aftur á móti
hinn þrumandi kraftur í miðju
laginu varð við það ennþá til-
þrifaineiri og áhrifaríkari.
Siðari helmingur söngskrár-
innar hófst á frumsömdu lagi
eftir söngstjórann, hr. Sigurð
Þórðarson: „Áin niðar“ kvæði
eftir Sigurjón Friðjónsson. Er
Jietta lag, að sumra dómi, með
hestu karlakórslögum, sem enn
hafa verið sainin af ísl. tón-
skáldum. Stór frumlegt, þrótt-
inikið og listrænt. Var því tek-
ið með miklum fögnuði af á-
heyrendunum. F2nda var Jiað
einna best sungið af öllum lög-
unum, og er Jió erfitt að syngja
það vel. |
Af öðrum lögum vil ég benda
á: „Das Glöckchen“, einsöngv-
ari hr. Stefán Guðmundsson.
Var einsöngur hans skínandi
fallegur og undirsöngur kórsins
aðdáunarverður.
Aðrir einsöngvarar voru hr.
Sveinn Þorkelsson og hr. Daníel
Þorkelsson, og hafa báðir góða
söngrödd og fallega, en eru of
varkárir ineð að beita henni.
Alls varð kórið að endurtaka
8 lög, sýnir það best hrifningu
áheyrenda.
Þessi góði samsöngur karla-
kórsins er ávöxtur af löngu og
erfiðu starfi, þar sem söngmenn
jafnt og söngstjóri hafa orðið
að leggja fram alla krafta sína
og mikla og þreytandi vinnu.
Það hefði Jiví mátt vænta þess,
að kórinu bærust lilý og vin-
gjarnleg hvatningarorð fyrir
starf þess i þágu sönglistarinn-
ar hér á landi, því kórið á það
margfaldlega skilið, en einn
maður hefir skorist hér úr leik
og reynt að spilla fyrir kórinu
með hatursfullum söngdómi.
Er Jiað hr. Sigfús Einarsson,
sem ritar þennan Ijóta sleggju-
dóm í „Morgunblaðið“ síðastl.
sunnudag. Eins og kunnugt er.
byrjaði hann með því að úti-
loka kórið frá allri þátttöku í
söngnum 1930, þvi næst spilti
hann því, að meðlimir kórsins
gætu fengið ókeypis kenslu hjá
ágætum söngkennara, sem ríkið
borgar full árslaun, hvort sem
er lyrir söngkenslu. Og siðast
endar hann með því að rita
hatursfullan níðdóm um þetta
kór, sem að dómi kunnugra
manna, hefir tekið svo rniklum
og skjólum framförum í karla-
kórsöng, að slíkt mun einsdæmi
hér á landi. — En þeir, senr
þekkja hr. Sigfús Einarsson,
furða sig ekki svo mjög á þessu,
því hann mun eiga erfitt með
að stjórna ólund sinni og af-
brýðissemi.
En á hinu mættu allir furða
sig öllu frekar, að hann, sem er
svo „krítiskur“ á aðra, slculi al-
drci fá samviskubit af því að
hrella saklaust fólk með hinum
listsnauða organslætti sinum,
scm kvað vera þreytandi fyrir
„músikalskt“ fólk að þurfa að
hlusta á.
E.
Við ysta ós.
Soffía á Hnúki stendur við
eldavélina, og hagræðir eldin-
um. Hún er að steikja kökur
og brauð til jólanna. Tvær elstu
dætur hennar eru við kökugerð
í búrinu. En Veiga, vinnukonan,
cr að þvo. Stína litla, yngsta
dóttir hjónanna, sjö ára gömul,
— er að búa lil smákökur og
stinga inn í ot'ninn hjá mömmu
sinni.
„Góða Stína, vertu nú ekki
að þessu, þú bara tefur okkur“,
segir mamma hennar.
„Góða mamma mín“, segir
Stína, „ég er að búa til kökur
handa brúðunum mínum, þær
Jiurfa að fá kökur á jólunum,
eins og aðrir“.
„Ertu frá þér, barn? Held-
urðu að brúðurnar éti kökur?
F'arðu heldur inn lil hennar
Guðrúnar gömlu, og vertu hjá
henni; hver veit nema henni
leiðist aumingjanum, þegar hún
er ein, svo getur vel verið að
hún segi þér sögu, hún kann
svo margar".
Stína hleypur á stað.
„Heyrðu", segir mamma henn-
ar, „gefðu henni Gunnu gömlu
þetta, hún hefir enga köku
fengið“.
Stína tekur við kökunuin og
hoppar fram á gólfið, glöð i
huga, henni þykir svo gaman að
gefa Guðrúnu kökurnar.
„Hérna, Gunna min, kein ég
nú nieð kökurnar til þin,
inamma sendir þér þær“.
Gamla konan réttir fram
hrukkóttar, hálfkaldar hend-
urnar, til Jiess að taka á móti
gjöfinni. „Blessað barnið mitt,
en hvað þú varst væn, að koma
til min, svo skulum við bóðar
borða kökurnar".
„Nei, góða G,unna mín,
mamma sagði að þú ættir þicr
ein, ég fékk kökur frammi. Og
svo sagði hún að ég ætti að vera
hjá þér, svo þér leiddist ekki,
þú segðir mér máske sögu, viltu
gera það“. \
,Það er eftir möminu þinni,
hún er ætíð svo góð, og þau
bæði foreldrarnir þínir. En mér
leiðist ekki, ég hefi altaf nóg
til að skemta mér við, bæði
prjónana mín og svo vers og