Brautin - 05.04.1929, Blaðsíða 3

BRAUTIN
3
Starf erlendrastjórnmálakvenna
Konur eru altaf að láta meira
og meira til sin taka i stjórn-
málum Bandarikjanna. Er full-
yrt, að það hafi verið fyrir þeirra
áhrif, að Keliogg friðarsáttmál-
inn var samþyktur i Þjóðþing-
inu mótstöðulitið og skilyrðis-
laust. Eiga þó þar ekki sæti
nema örfair kvenfulltrúar. Hins
vegar eiga alis 145 konur sæti
i 38 rfkisþingunum. Fimtón af
þeim eiga sæti i efri málstofum
ríkisþinganna. Á ríkisþinginu i
Connecticut eru 20 konur, og
eru þær hvergi annarsstaðar eins
margar. Við siðustu kosningar
unnu konur nokkuð á í miklu
fleiri rikjum, heldur en þar sem
þær töpuðu.
Lögberg 24. jan. 1929.
Þessar og þvilíkar fréttir ber-
ast frá stórveldum heimsins um
hversu áhrif kvenna fari vax-
andi í þjóðmála og þjóðþrifa
baráttunni.
í*að er gleðilegt að sjá, hversu
skilningur erlendra stjórnmála-
manna eykst á pólitisku starfl
kvenna.
Já, þeð er sannarlega gott að
til sé fjöldi merkra manna, sem
viðurkenna hæfileika kvenna i
þessa átt, og eru ekki svo þröng-
sýnir og eigingjarnir að þeir
vilji ekki færa sér og þjóð sinni
þá í nyt af ótta við að þeirra
eigið gildi rýrni við það.
En hvernig er það hér með
vorri þjóð? Er ekki hver hönd-
in upp á móti annari? Ójú, svo
vill það nú oft verða.
Allir þekkja andstöðu fjölda
islenskra karlmanna, þeirra sem
kalla sig stjórnmálamenn, til
framgangs og aukinna réttinda
kvenna á þeim sviðum, sem
landið og þjóðina varðar á ein-
hvern hátt.
En er það ekki merkilegt að
ennþá, núna á 20. öldinni skuli
vera svona mikið afturhald ríkj-
andi svona mikið eftir af þræla-
haldstilhneigingunni? Hvað
verða mörg ár þangað til konur
hafa náð fullum sigri f frelsis-
baráttu sinni?
Meðal stórþjóðanna t. d. Eng-
lendinga og Amerikumanna
virðist færast óðfluga að þessu
marki, en hér hjá oss ríkir aft-
urhald og þröngsýni í fullu fjöri.
Og til þess að drepa þessar
löngu úreltu afturhaldskenning-
ar, þurfa öfiug og einhuga sam-
tök allra islenskra kvenna.
Þvi er altaf viöbrugðið, hve
konan sé óeigingjörn og fórni
sér fyrlr heimili sitt, og hversu
ótrúlega mikilli vinnu hún
megni oft að afkasta. Hversu
mikil bót væri þjóðfélaginu þá
ekki að því, að fá slíka óeigin-
gjarna krafta í sfna þjónustu?
Hér dugar ekki nein predikun
um hve þarft verk konan vinni
og geti unnið i opinberum mál-
um, þvf slíkt verkar ekki á
karlmennina. Það þarf að sýna
það f verki hvers við erum
megnugar.
\
—
.00:10:
Plfolíojtoífoifoirojfolfolfolfojfol
ALLSKONAR
S]0-
DRUNA-
BIFREIÐA-
TRYGGINGAR
ERU ÁBYGGILEGASTAR HJÁ:
TROLLE & ROTHE HF.
EIMSKIPAFÉLAGSHÚSINU.
.01010
OjtOjfo
Mæður!
NIVEA-Krem
09
• NIVEA-bsaarpnaa-
er best á
ungbörn.
Sturl. Jónssoa & Co.
Við megum ekki biða von úr
viti, í von um að einhverntíma
renni sú stund upp, sem karl-
mennirnir sjái það sjálfir,
hversu rétt það er og sjálfsagt
að konur fái sömu réttindi og
þeir sjálfir á öllum sviðum.
Við verðum sjálfar að bind-
ast öfiugum samtökum án tillits
til stétta eða fiokka og mynda
með oss félagsskap, sem ein-
ungis starfi að þvf, að bæta og
auka kjör og réttindi kvenna á
öllum sviðum.
Við eigum ekki að þola þann
órélt, að móti þvf sé barist, að
konur fái sæti í opinberum
nefndum, bæjar- og sveitastjórn-
um og á Alþingi.
Að eftir þúsund ára starf AI-
þingis skuli ekki vera nema ein
einasta kona á þingi, og að
karlmönnum og jafnvel sumum
konum skuli krossbregða, ef
nefnt er, að fleiri konur skuli á
þingi vera, er með öllu óskilj-
anlegt.
Eða hafa konur f raun og
veru engan tilverurétt á stjórn-
málasviðinu?
Er konan svo mikið andlega
minni en maðurinn, að ekki
megi nefna hana í sambandi
við neitt utan heimilanna? Nei,
það er nú ekki lergur hægt að
fá fólk til að trúa sliku, og það
er margsannað, að konur eru
einsvel gefnar og þá ekki út-
haldsminni, er til framkvæmda
148
en verður að líkindum torsótt. Veslings maðurinn, honum
væri betra að fá að deyja. Það virðist nokkuð hart, að verða
að gera alt til að, lengja kvalir hans, og síðan eigi hann fyrir
höndum að verða ósjálfbjai’ga alla æfi, í stað þess að lofa
honum að losna sem fyrst úr prísundinni, En auðvitað er
það sigur fyrir skurðlækningalistina, takist mér að bjarga
Iífi hans. Hann hafði auk þess orðið fyrir fleiri meiðslum,
en fæturnir höfðu orðið verst úti.
En hvað er eg að hugsa, að vera að skrifa þér bréf, sem
drýpur af blóði, eins og eg hefði ekkert annað um að ræða
við þig. Eg hlýt, svei mér, að vera skurðlæknir af guðs náð,
úr því að fyrsta ástarbréfið mitt ætlar að verða fult af
skurðlækningaskrafi!
Mér er þvert um geð að vitja sjúklinga í þinni deild. Það
liggur við að eg hafi horn í síðu systur Lovísu, eingöngu
sakir þess að hún er þar í þinn stað. En stöðu þinni á
sjúkrahúsinu var nú ekki þann veg háttað, að deildin þín
yrði við burtför þína að nokkurskonar musteri til minningar
um þig, þar sem eg g'æti gengin inn til þess að dýrka þig!
Sjúklingarnir sakna þín. Eg gaf ívari dálitið af sælgæti,
af því að augu hans voru þrútin og rauð af gráti yfir því,
að þú skyldir fara----------!
Þú minnist ekki einu orði á það, hvernig þér varð um,
að skilja við mig. Þess vegna segi eg þér ekki heldur, hve
þungt mér féll að sjá af þér.
Eg þakka lofsorðin, þar sem þú líkir mér við fjall — hart,
óslipað, kantað fjall! En vertu nú samt svo væn, að líta
af og til á myndina, sem þú hnuplaðir úr myndabók
Guð hennar mömmu.
145
XIX.
Siðla kvölds kom Vilhelm inn i herbergi sitt, að þreytandi
dagsverki loknu. Hann hafði framkvæmt allmarga upp-
skurði, hinn siðasta mjög vandasaman. Meðan hann hafði
verið að verki, með allar taugar spentar, hafði hann ekki
fundið til þreytu, en nú varð hann hennar greinilega var,
og' það svo, að hann hliðraði jafnvel hjá þeirri fyrirhöfn,
að afklæða sig. Hann settist í hægindastól við gluggann, til
þess að láta þreytuna liða úr sér, og varð hvíldinni alls
hugar feginn.
En alt í einu færðist í hann nýtt líf og fjör; hann smeygði
hendinni í brjóstvasa sinn, tók úr honum bréf, er komið
hafði um morguninn. Hann hafði aðeins haft tima til að
fara yfir það í flýti, og ekki gefið sér úr því stundir til að
hugsa um það, þótt þetta væri fyrsta bréf Veru.
Nú fletti hann því sundur, las það og gleymdi allri þreytu.
Bréfið var á þessa leið:
— Elskan mín!
Það er eitthvað svo undarlega nýstái’legt og töfrandi við
það, að nefna þig þannig, og þó er orðið, sem eg nota, jafn
gamalt mannkyninu. En mér er nú nær að halda, að það
hafi tæplega verið notað i fullri merkingu fyr en nú, er eg
nota það við þigl
Úr glugganum mínum blasa við mér hlíðar voldugra
fjalla. Risavaxin og óbifanleg bera þau við síbreytiléga
himinhvelfinguna. Mér þykir ofurvænt um þessa hliðarmynd
fjallanna, því að hún minnir mig á þig, þitt stranga, karl-
mannlega andlit. Veistu, hvað það var, sem kom mér fyrst