Brautin - 26.04.1929, Blaðsíða 2

2
BRAUTIN
SQBflHSHSHSHSHCHSHMHSHCHMHMflHSHSHSHSð
DRAUTIN |
kemur út & fðstudðgum. —
MánaCargjald fyrir fasta á-
akrifendur er 50 aura; einstðk
blðO kosta 15 aura.
AFGREIÐSLA b 1 a 6 s i n s er &
Lokasttg 19,
uppi. — Opin kl. 5—7 daglega.
QflHSIflHSHSHMHCHSHSHMHSHSHSHSHSflHSHSHSHðÍ
Melroses
Tea
er best.
Heildsolubirgðir hjá
Johnsen & Kaabev.
nm alveg lausum við öll óþrif,
tumar efnaðri konur svo óþrifn-
ar, að þær gæta ekki þess, að
halda lúsinni frá heimilum sin-
nm eða útrýma henni algjörlega,
ef svo ber við, að hún heflr bor-
ist inn á heimilið.
í*ó er það auðskilið að fá-
tækara fólk heflr oft erfiðari
kringumstæður með að halda
börnnm sfnum frá óþrifnaði
einkum ef börnin ern mörg, en
konan ein um heimilisstörf og
ank þess litið af nærklæðnaði
til skifta.
Pessar ástæður koma jafnt til
greina 1 bæjnm sem sveitnm.
Nú vill Brantin biðja konnr
að sameina sig um að reyna
að útrýma lúsinni.
Hún vill mælast til þess, að
öll kvenfélög á landinu taki
mál þetta til yfirvegnnar og
reyni að koma fram með þær
ráðstafanir, sem helst gætu
dngað.
Brautin heflr hngsað sér að
kvenfélögin gengnst fyrir þvi
að lúsaskoðun á öllum börnum
færi fram einu sinni eða tvis-
var á ári.
Þau börn, sem hefðu lús á
sér, væru rækilega hreinsnð. Og
heimili þau, sem slik börn væru
frá, væru einnig rannsöknð og
hreinsuð og sett undir sérstakt
þrifnaðareftirlit.
Rikið ætti að styrkja kvenfé-
lögin með dálitlu fjárframlagi,
svo þau gætu staðist þann kostn-
að, sem af þessu leiddi. Þó hann
yrði nokkur i fyrstu, mundi
hann smátt og smátt minka.Og
slíkt tillag mundi beinlinis verða
þjóðinni gróði.
Ekki er það meiningin að það
eigi að fara hranalega að fólki
eða með háði og spéi, þó ó-
þrifnaður sé á börnum sumra
heimila, en reynt sé með for-
tölum og lenopni að sýna því
fram á að lúsin sé skaðleg og
viðbjóðsleg og verði allstaðar
talin íslenskum konum til van-
virðn, ef hún heldur áfram að
vera útbreidd.
Islenskar konnr eru flestar
svo þroskaðar og vel innrættar
að þær vilja nokknð á sig leggja
til þess að auka sæmd Islands
inn á við og út á við, eftir þvi
sem þær sjá sér fært; það er
því full ástæða til að ætta,
að þær taki þvi vel að vinna i
sameiningu að þvi, að álit manna
á landi og þjóð vaxi, með því
að auka þrifnað vorn i öllum
greinum.
Það er auðvitað ekki hægt
að útrýma lúsinni með öllu,
nema á mjög löngum tima og
með mikilli fyrirhöfn. Búast má
jafnvel við að einstaka heimili
taki þetta óstint upp.
En þegar þarft verk er nm
að ræða, má það engan hindra
frá að gera það sem rélt er.
Þrifin börn, þrifín heimili, það
er ósk flestra mæðra. Ea það
er ekki nóg að óska, það verð-
nr lika að starfa.
Kvenfélögin hafa enn ekki
sint þrifnaðarmálum eins vel og
þört er á.
Brautin vill biðja þau aðgefa
þeim frekari gaum, ef þau sjá
sér það fært og einkum hvetja
þau til að reyna að hefja hart
útrýmingarstrið gegu islenska
lúsaóþrifnaðinnm, jafnt i bæjum
sem til sveita.
ilmennur kvennafundur.
Almennur kvennafundur um
styrki til ekkna og annara bág-
staddra mæðra, var haldinn í
Nýja Bió siðastliðinn sunnudag.
Fundarboðendur var nefnd
skipuð 22 konnm, fulltrúum frá
nær öllum kvenfélögum hér i
bæ. Frú Lanfey Vilhjálmsdóttir
setti fundinn og skýrði frá til-
gangi hans.
Þá lék Tríó Nýja Bió: Ó, guð
vors lands, o. fl. lög. Þvi næst
hóf frk. Lanfey Valdimarsdóttir
form. nefndarinnar nmræður.
Sagði frk. að þessi fundur
væri boðaður til þess einknm,
að kynna konnm málið og kvetja
þær til, að gefa yfirlit yfir hag
ekkna hér i bæ, sem hún von-
aði að allir hlutaðeigendnr létu
þeim fúslega i té.
Þær upplýsingar væru nauð-
synlegar tíl þess, að hægt væri
að rökstyðja fyllilega kröfur
kvenna í þessu máli, og hægt
væri að senda frumvarp inn á
þing. En slíkan undirbúning
hefðu þær þegar hafið út um
land og fengið skýrslur úr flest-
um kauplúnum og nokkrum
sveitum. Sagði frk. að þar, sem
safnað hefði verið skýrslum í
öðrum löndum, væri sannað,
að ekkjur væru heilsuminni og
skammlifari en gerðist alment.
En menning íslands væri undir
Garðblómarækt.
Öllum til mikillar ðnægju
hefir garðblómarækt hér i bæ
tekið miklum framförum nú á
undanförnum árum; hefir paö
verið aðallega að þakka fram-
takssemi einstakra manna og
félaga, sem hafa beitt sér fyrir
að kenna börnunum þennan
göfuga starfa. Til pess nú að
gera vinnuna sem léttasta og
að ná sem bestum árangri, er
fyrsta skilýröi að hafa gott og
hentugt verkfæri — vegna alis
pessa — höfum viö fengið
miklar og fjölbreyttar birgöir
af allskonar garöyrkjuöhöld-
um bæði fyrir börn og full-
orðna, t. d. Plöntuskeiðar,
Plöotugaffla, Skóflur allskon-
ar, Hrifur, Arfagref, Arfaklór-
ur, margskonar, Skurðjárn,
Ristuspaða, Jarðeplaskóflur,
Kvislar m. mjóum og breið-
um álmum, Höggkvislar, Garð-
könnur stórar, Blómsturkönu-
ur, Skurðskóflur, Hakar o. fl.
o. fl. — Veröiö er sanngjarnt
— varan góð. —
Spursmálslaust er best
að versla í
Járnvörudelld
Jes Zimsen
kynstofninum komið og væri því
sjálfsögð nauðsyn að hlú vel að
honum.
Frk. Inga Lárusdóttir tók næst
til máls. Las hún upp yfirlit
yflr gerðir nefndarinnar. Kvað
nefndina hafa skrifað og sent
skýrsluform f allar sýslur lands-
ins, og befðu verið komnar 205
skýrslur útfyltar úr 14 sýslum
— er yfirlitið var tekið — um
hag ekkna, barnafjölda, dauða-
orsakir mannsins o. fl.
Sýndi sig á þeim skýrslum,
að af þessum 205 konum voru
59 mæður óskilgetinna barna,
en af þeim aðeins 29, sem íengu
styrk frá barnsföður. Benti frk.
á, hvilik vandræði það væri,
hvað feðrum væri Iétt að svikjast
frá skyldum sinum. 13 konur
unnu fyrir heiisulausum mönn-
um, nokkrar voru yflrgefnar af
mönnum sinum og fráskildar
en hitt ekkjur.
Tölur þessar gefa ekki neitt
raunverulegt yfirlit yfir ástandið,
þar sem órannsakað er enn i
stærsta og fjölmennasta staðn-
um, þar sem flestar ekkjurnar
búa, sem er Rvík.
Þá talaði frú Aðalbjörg Sig-
urðardóttir vel og skörulega.
Benti frúin á þörfina til að kon-
ur sameinuðu sig til opinberrar
starfsemi. Það væri marg sýnt
og sannað, að konan fórnaði
sér titt fyrir börn sin og heimili,
þá hlyti það að vera ómetan-
legt fyrir þjóðfélagið að fá slika
krafta i þjónustu sina.
Frú Brfet Bjarnhéðinsdóttir
talaði þar næst. Sagði hörmung
til þess að vita, hvað oft þyrfti
að sundra heimilum góðra og
dugandi ekkna vegna þess, að
þær megnuðu ekki að vinna
fyrir börnum sinum, og fengju
þær sveitastyrk, þá mistu þær
réttindi sln i þjóðfélaginu.
Að lokum töluðu frúrnar Jón-
ina Jónatansd. og Guðrún Lár-
usdóttir. Fóru ræður þeirra að
mestu i sömu átt. Lýstu hversu
illa hafði verið farið með ekkj-
ur og munaðarleysingja, af ó-
vönduðum sveitarstjórnum fyr
á tlmum, börnin hrifsuð frá
ekkjunum og eigurnar teknar
og Iátnar ganga sem meðlag ineft
börnunum iyrst i stað. En ekkj-
an skilin blásnauð eftir.
Rétt fyrir fundarlokin voru
bornar upp eftirfarandi tillögur,
sem samþyktar voru i einu
hljóði:
1. Fundurinn lýsir ánægju
sinni yfír þeirri starfsemi,
sem þegar er hafín til að
rétta hluta ekkna og ann-
ara bágstaddra mæðra og
telur brýna nauðsyn á lög-
gjöf um bætur á hag þeirra.
Heita fundarkonur þessu
máli eindregnu fylgi sínu
og skora á aðrar konur að
styðja það.
2. Fundurinn væntir þess af
Mæðrastyrksnefndinni, að
hún undirbúi frumvarp um
styrkveitingar til slikra
kvenna, annað hvort meft
tryggingum eða af almanna-
fé, og sjái um að það verði
lagt fyrir næsta þing.
3. Fundurinn mótmælir því aft
heimilum sé sundrað vegna
fátækraflutnings og skorar
á Alþingi að breyta svo fá-
tækralögunum, að slíkt geti
ekki átt sér stað.
(Greinargerð /grir 3. tillögu.
Sá tviskinnungur er i núgild-
andi fátækralögum, að bannaft
er að taka börn frá mæðrum
(eða foreldrum) á móti vilja
þeirra, en hinsvegar er hrepp-
unum sett í sjálfsvald að neita
að veita þeim styrk séu þær
ekki fluttar og geta þeir þannig
svelt þær út og fengið þær lil
að láta börnin, þvi sjaldgæft
raun að sama heimilið geti tekið
að sér móður og fleiri börn en
eitt).
Eins og kunnugt er, er það
Kvenréttindafélagið, sem gengisl
hefir fyrir framkvæmdum i þessu
máli.