Brautin - 28.06.1929, Síða 1
Ritstjóri:
Marta Einarsdóttir.
Simi 571.
Brautin.
Útgefendur:
Nokkrar konur f Reykjavfk.
Simit 491.
1. árgangur.
Föstudaginn 28. júní 1929.
51. tölublað.
Ársafmæli Brautarinnar
Mesta stjórnmála-afrek islenskra kvenna.
Öflugasta sporið stígið til að skapa fs-
lenskum konum fullkomið jafnrétti, sjálf-
stæði og völd f öllum opinberum málum.
Ný frumleg islensk stiórnmálastefna hafin,
sem berst fyrir því, að hefja þióðina
á æðra stig mannúðar- og siðferðis.
Siðgöfgisstefnan sett í öndvegi.
Sjaldan hefir nokkurt blað
hér á landi haldið merkilegra
ársafmæli, en það, sem Brautin
heldur nú.
Sjaldan hefir nokkurt hlað
hér, á jafn skömmum tíina,
unnið annað eins stjórnmála-
afrek og hér hefir verið unnið,
þegar tekið er tillit til allra að-
stæða.
Brautin er fyrsta vikublað
kvenna. Það er í fyrsta slcifti,
sem ísl. konur hafa þorað að
hefja vikuútgáfu blaðs hér á
landi. Þetta eitt er svo stór-
merkur viðburður, að ætti að
nægja til að gera hana fræga i
sögu íslenskra kvenna á öllum
tfmum.
En hér er enn meira um að
vera. Brautin er fyrsta stjórn-
málablað íslenskra kvenna. Það
er ef til vill enn meiri viðburð-
ur. Það þarf þor og kjark til að
ryðja nýjar brautir. Það þarf
viljafestu til að brjóta í bág við
gamlar kreddur og hleypidóma
og hiklaust ganga fram til bar-
áttu fyrir því, sem maður telur
rétt vera, en sem vénjan, hleypi-
dómarnir og almenningsálitið
er i nöp við, af því það er nýtt
og frumlegt.
Það er enginn vandi að tala
eins og fjöldinn, hugsa eins og
fjöldinn og haga sér. eins og
fjöldinn.
Það þarf ekkert áræði til að
berginála það eins og páfagaulc-
ur, sem allir aðrir hrópa hugs-
unarlaust og skilningslaust.
Slikt getur jafnvel hvert barn,
sem húið er að fá málið.
En hitt þarf þor og dugnað,
að taka sig út úr fjöldanum og
hefja nýja sókn og nýtt starf.
Og það er þetta, sem konur
þær, sem að Brautinni hafa
staðið, hafa gert. Og þessvegna
er starf þeirra svo óendanlega
inikils virði fyrir íslensku þjóð-
ina.
Þær eru brautryðjendurnir
rniklu, sem fyrstar sjá, að ísl.
kvenþjóðin getur aldrei rétt sig
úr kútnum og komist til þroska
og sjálfstæðis, nema hún fari
að verða sjálfs sín ráðandi á
þjóðmálasviðinu. Hætti að verða
saUðkindur sem meira og minna
valdasjúkir og hrokafullir karl-
menn geta dregið í dilk hjá sér,
þegar þeir þurfa á að halda til
atkvæðasöfnunar, en fyrirlitið
og lítilsvirt þegar þeir eru bún-
ir að láta þær kjósa sig.
Nota þær eins og sálarlausar,
leiðitainar, hugsunarlausar, ó-
sjálfstæðar, andlausar atkvæða-
kindur, sem þeir geta látið gera
alt, sem þeir skipa.
Það er þetta, sem útgefendur
Brautarinnar sáu að ekki ætti
að eiga sér stað. Þetta hlaut að
vera skaðlegt fyrir konurnar
sjálfar og lítt þroskavænlegt,
auk þess, sem það var bein-
línis kvenþjóðinni til minkun-
ar.
Því ekkert er eins auð-
virðilegt eins og að vera
viljalaust verkfæri í hendi
manna, sem ef til vill ftru
eigingjarnari og vérri
menn en maður sjálfur.
Þetta hefir ef til vill verið
aðal orsökin til þess, að konur
töldu rétt að reyna að gefa út
sitt eigið stjórnmálablað, sem
engu fylgdi öðru en því, sem
X****vv****v v***'vv****vv****vv«***v'
A«»mAAmmA ■
***Rn*|**mi'|**i(n(í****Mi****a
mm
*y v****vv"**vv****vv****vv****v
»AA»m»AAm«»AA»»mAAm»»AAmmA
::Kil::::lsa::::Eia::::Ea::::Saí::::k£l::4i:::Kia::::Ka::::Saa::::tSi::::lsa::::SSa::
X*'**W*'"V V'"*VVa***VV****W****V «!■ v*"'V V""V v*'"W*'**W""W*"»V
_ *"*oA»»»»AA"**AA»»»»AA»#»*AA»»"A*1I*A»»»»AA»»»«AA»»»»AA»»»»AA«»«»AA»»»»A
Húsmæður!
Notið eingöngu
x::::x
»tUI|||M
Æw
X"»*V
• »»»A
ífÉlí
x::::x
X«»"V
• ••• A
«
X«*»»v
• »»»A
X»»»» V
«m»A
X»»»» V
• •••A
x::::x
iiESSii
x::::x
x::::x
V* ■ * >V
A«*»*A
X««a* V
• »»»A
X**"V
• •••A
X«*"V
• ••• A
11011
x::::x
X*«*«v
• •••A
• ••• A
X«*"V
iiÉii
X*«««v
• •••A
Xi*«* V
• • ■ ■ A
X**" V
• •"A
yli|
PALMOLIV
The simple charm ot
childhood, is a prccious
trust, nlaced by Nature
for sate-keeping, In the
hands of mothers.
It can be kept In con-
stant bloom, . . or, b«
left to tade.
handsápuna.
X» w
• •••A
ii0ii
X»»»*v
• •••A
• •••A
11011
x::::x
X**i«V
• »•• A
X"**V
• •••A
x::::x
x::::x
X«**«v
• •••*■»
E::
••
v«***v
A««*«A
X""V
mmA
X"»«V
• •••A
þær teldu rétt vera og þeim og
þjóðinni til þroskaauka.
Vér vitum ekki til að konur
annara þjóða hafi tekið upp
stjórnmálabaráttu á öðru aðal-
sviði en því, að vinna eingöngu
eða að mestu leyti að jafnrétti
kvenna, en síður að allri al-
mennri þjóðmálabaráttu, en
auðvitað mun það koma síðar,
því þetta er aðeins undirbún-
ingur undir hið siðara.
Jafnréttisbaráttan er undir-.
búningur undir hina alhliða
stjórnmálabaráttu kvenna í
framtíðinni.
Það lýsir ótvírætt hinum
mesta þroska hjá íslenskum
konum, að fyrsta stjórnmála-
blað þeirra lætur öll mál þjóð-
arinnar til sin taka, eftir því,
sem efni og ástæður leyfa. Þar
eru þær, ef ekki fremstar, þá
að minsta kosti með þeim allra
fremstu forvigiskonum, sem
bestu mentaþjóðir heimsins enn
eiga eða hafa átt.
Fyrir þetta er afmælisdagur
Brautarinnar enn merkilegri. Að
þar er í fyrsta skifti stigið spor-
ið til fulls og sagt: konar eiga
þær heilögu skyldur við land
sitt og þjóð að láta öll þess
mál til sin taka og fylgja þeim
fram til sigurs eftir því, sem til-
finning þeirra og skynsemi tel-
ur heppilegast.
Og með þessu er þó ekki það
mesta talið, sem gerir afmælis-
dag Brautarinnar enn meira
virði.
Með Brautinni hefst fyrsta
fruinlega ísl. stjórnmálastefn-
an, sem enn hefir komið fram
hér á landi.
Brautin er fyrsta blað,
sem flytur fegurstu stjórn-
málastefnuna, sem vér höf-
um enn eignast, siðgöfgis-
stefnuna.
Fyrir þetta eiga íslenskar
konur sæmd og heiður skil-
ið, að fyrsta stjórnmála-
blað þeirra fer ekki af stað
til að elta hinar ráðandi
siðleysisstefnur karlmann-
anna, sem allar eiga sam-
merkt í því, að meta mest
hinar lægstu þarfir mann-
kynsins og leggja allan
sinn kraft í fullnæging
þeirra.
Brautin brýtur því algjörlega
í bága við venjuna og spilling-
una.
Hún vill beina öllum krafti
þjóðarinnar að hærra og and-
legra takmarki.
Fyrir henni er siðferðis-
þroski þjóðarinnar aðalat-
riðið. Að því á að beina allri
s t j órnm álabará ti u þj óðar i nn a r
að efla liana sem mest.
Það er að frelsa þjóðina und-
nn siðleysisáþjáninni, sem altaf
er að leggjast jnjngra og þgngra
á liana, og sem er undirrót