Brautin - 28.06.1929, Page 3

BRAUTIN
3
Skemtanalíf í sveitum
Fyrir nokkrum árum voru
sveitirnar fullar af fólki.
Vinnufólkið var árum sam-
an hjá sömu húsbændunum, ef
það aðeins var gott fólk. Kaup-
gjald var ekki hátt, en fólkið
þurfti að vinna talsvert mikið,
því örðugleikar voru margs-
konar.
En nú hafa örðugleikarnir
minkað á mörgum sviðum,
komið hafa margskonar áhöld,
sein gera vinnuna léttari, og
kaupið hefir margfaldast.
Maður skildi ætla að við þessi
gæði lífsins hefði líka ánægja
manna aukist.
En svo er þó naumast.
Sveitirnar tæmast en kaup-
túnin fyllast. Unga fólkið, sem
I kaupstöðunum býr, þráir
sveitirnar á sumrin þegar sólin
skin, þráir víðsýni, græna gras-
ið og ilm töðunnar.
En það þráir þessi gæði ver-
aldar, eins og farfuglinn. Þráir
að njóta þess á áhyggjulausum
augnablikum og hverfa svo.
Það hugsar með hryllingu til
þess að dvelja þar vetrarlangt,
því þegar myrkur og snjór hyl-
ur strjálbygðu sveitirnar, hverf-
ur aðdráttarafl það, er þær
hafa.
Fólkið vill ánægju í ríkum
mæli, en það vill lítið erfiði.
Það vill ekki kaupa þroska
sinn neinu dýru verði.
Unga fólkið, sem fætt er og
uppalið i sveitunum, það vill
burt, burt úr fámenninu til
fjöldans.
Þegar það er komið vfir ó-
maga-aldurinn, eru það aðeins
stöku undantekningar, ef það
vill hjálpa fátækum foreldrum
á ræktunarlítilli jörð, svo þeim
gangi léttara að framfleyta lif-
inu, er elli og þreyta fer að
þyngja róðurinn.
Þá vill unga fólkið alt annað
gera heldur en að erfiða sig og
sína upp, til að verða sjálfstæð-
ir þegnar landsins og þjóðar.
Ungu sveitastúlkurnar vilja
heldur fara til bæjanna í vist,
og ungu mennirnir vilja heldur
fara til fiskiveiða en að rækta
jörðina heima. Þetta er að
nokkru leyti eðlilegt.
Meðan æskan er, er alvöru-
leysið mest. Þá þráir unga fólk-
ið fjölmenni, glaðværar skemt-
anir, dansleiki og leiksýningar.
Sveitirnar hafa ekki upp á slíkt
að bjóða, að staðaldri.
Þær eru of strjálbygðar til
þess og samgöngumöguleikarnir
viða alt of erfiðir. Á vetrum úti-
lokar oft fannkyngi með öllu
ferðalög bæja á milli um lengri
tíma. Þá leiðist fólkinu kyrstað-
an, það hefir ekki í sér fólgna
þá fullnægju, sem það þráir.
Þá er og mentunarþráin rík
hjá æskulýðnum og metnaðar-
löngun mikil.
Hann þráir skólag'öngur og
vikkaðann sjóndeildarhring.
Skólagöngurnar eru vitanlega
góðar og nauðsynlegar.
En ungu fólki verður oft erf-
itt að greina það, hvað mentun
er eða ekki.
| Nýkomiö: |
♦ Lax-pottar, ♦
♦ Mortjel, ♦
♦ Pönnur, ♦
♦ Pottar, ♦
♦ Þvottavindur, ♦
♦ Þvottarúllur, ♦
♦ * Balar, ♦
♦ Vatnsfötur ♦
T og mjög m. fl. nýkomið af ]
? nauðsynlegum búsáhöldum í ]
♦ Járnvörudeild ♦
♦ JES ZIMSEN ♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Mörgum manni sem verið
hefir einn eða tvo vetur á
venjulegum alþýðuskóla, finst
hann vita miklu ineira en fjöld-
inní fyllist hroka og stærilæti af
visku sinni og mentun.
En slíkt er auðvitað skortur
á sannri mentun. Því meira,
sem maður sér og heyrir því
augljósari verður manni, hvað
lítið maður veit i raun og veru.
Ennþá eru svo óendanlega
margar gátur óleystar, þótt
manni virðist, sem þroski
mannkynsins færist áfram og
upp á við.
Og mörgum ungum manni og
konu finst, eftir að liafa notið
skólagöngu einn vetur eða tvo,
að kraftar sínir séu of dýrmæt-
ir til að ljá þá til algengrar
sveitavinnu. Þeim finst sjálf-
sagt að reyna að útvega sér eitt-
hvað starf i kaupstöðum, sem
þau geti gengið hrein og snyrti-
leg til fara við. Þá eru oftast
margar tegundir nýkomnar.
MATÁRBCÐIN
Laugaveg 42, — Sími 812.
valin búðar eða skrifstofustörf.
Fólkið vill heldur sitja inni
í mollulofti á skrifstofum og
afgreiða i búðum, en að vinna
algenga og holla sveitavinnu.
Þetta vita allir, en erfiðara
virðist að ráða bót á þessu.
Það gengur svo erfitt aí
vekja áhuga fólks á na ðsyn
inni, sem það er að sveinrnar
tærnist ekki.
Það þarf að gera meira fyrir
sveiíó-iMir, av'- ; félagsslcap og
skemtanalíf, i fólkið fái eitt-
hvað af þeirri fullnægju, s: .1
þáð þráii. En altaf strandav þrð
á því sama, samgöngu,.*rfi at .k-
unurn.
Brautin hefir oft og ákveðið
bent á nauðsyn samgöngubóta.
En fjöldi fólks á mjög erfitt
með að átta sig á því, svo senni-
lega tekur það enn langan tima
þar til þeim verður komið i við-
unanlegt horf.
En bæta þarf úr brýnustu
þörfinni, svo fljótt, sem auðið
er. Það verður ekki gert A neinn
hátt betur en að auka félags-
lifið svo, sem unt er og koma
á fót skemtifélögum. Til þess
þurfa sveitirnar að hafa sin eig-
in samkomuhús til fundarhalda,
GuO hennar mömmu.
197
Þegar svo svarið kom, og var ekki annað en viðurkenn-
ing fyrir greiðslu, gat hann ekki annað en furðað sig á
slíkri stillingu. En að Gissler skyldi taka móðguninni, svo
sein hún hefði ekki við hann komið, dró úr þeim áhrifum,
er Vilhelm hafði fullvissað móður sina um, að hún mundi
hafa á eigið lijarta hans andspænis fjandmanni hans. Hann
hafði ekki bliðkast jafnmikið og hann hafði búist við, og
gerði sér þó í hugarlund, að Gissler hefði fundið meira til,
en hann léti á bera.
II.
é
I hinni litlu einkastofu Veru sátu þær, hún og tengda-
móðir hennar i djúpri samræðu. Það var fremur sjaldan
að færi gafst til þessa, því að Vera hafði börn sin venju-
lega hjá sér. Og einkum var það, þegar amma kom, að svo
var litið á, sem hún væri eingöngu að heimsækja börnin.
En nú vildi þó svo til mót venju, að öll börnin þrjú voru
þenna dag úli með barnfóstrunni. Annars var Vera oftast
nær vön að fara sjálf út með eitt eða tvö barnanna, iil þess
að fóstran þyrfti ekki að hafa þau öll i eftirdragi, en í þetta
skifti hafði Vera orðið fyrir ofkælingu Og hafði orðið að
lofa Vilhelm að halda sig innan dyra. Honum leið aldrei
úr minni að hún hafði fengið snert af brjóstveiki, og gætti
þess því vandlega, að hún færi varlega með sig, hve litinn
kvefsnert, er um væri að ræða.
Þessum ástæðum var það að þakka, að Vera og tengdamóð-
ir hennar gátu talað saman stundarkorn í ró og næði.
Vilhelm hafði ekki getað leynt Veru þvi, að hann hefði
sent föður hennar alla þá fjárfúlgu með vöxtum, er hann
194
litil væri, mátti þegar greinilega sjá, hvert hugur hennar
stefndi, og faðir hennar var henni einmitt óvenjulega kær.
Þau léku sér oft saman, og nú tóku þau að leikast á, þegar
Vilhelm hafði tekið við henni af Veru. Leikurinn var í því
fólginn, að fyrst hossaði hann henni í loft upp og þrýsti
henni síðan að sér, svo að varaskeggbroddarnir stungust inn
í litla, fríða andlitið. Slikur leikur var henni samtimis sár
og afar skemtilegur; hún hló og æpti í sömu andránni, og
vildi sifelt endurtaka leikinn.
Drengirnir léku líka kvöldleikinn við pabba sinn. Þeir
greiddu uppgöngu, eins og þeir kölluðu það, og settust hvor
á sína öxl honum, og litu þaðan út yfir heiminn.
Þegar nú frú Gripenstam sá son sinn að leikjum við börn-
in, spauga hlæjandi við Veru, og vera glaður sem barn, gat
hún naumast trúað því, að þetta væri sami maðurinn, sem
rétt fyrir stundu hafði með svo skuggalegri ánægju talað
um hefnd.
Loks gerði Vera enda á leikjunum, hvarf burtu með börn-
in, og lét móður og son ein eftir.
— Þegar eg sé Veru við hlið þér á heimili ykkar, getur
mér ekki annað fundist, en að hún hafi bætt fyrir það, sem
faðir hennar hafði lnotið, og fært þér fulla uppbót fyrir tjón
það, er hann hefir bakað þér, mælti frú Gripenstam.
— Þú virðist hafa þá skoðun, að einn maðurinn geti bætt
fyrir það, sem annar hefir brotið!
— Getur ekki trygglj'ndi hennar vegið inóti undirferli
hans? hélt frú Gripenstam áfram, án þess að taka til greina
mótbáru hans, er hann hafði borið fram hálfgert í spaugi.