Eyjablaðið - 16.01.1927, Síða 1

16. janúor 1S27
TÍtgofancli „Vcrkamatinaljclaiiið Dríf-
audi“ Vestmanuaoyjum. Ritstjóri og
ábyrgðarmaður Viliij. S. Vilhjálmsson.
Til viðtais daglcga Vestmanuabra-it 3.
Blaðið kemuv út hvern suunudagsmorg-
un. Kostar kr. 1.60 um ársfjórðunginu
Málgagn alpýdu
í V estm annaey jum
1. órgon^tir - T5l. 18.
innanbœjar. 7 króiiur árgangurinn út
umlaud Auglýsingaverð 1 króna senti-
meterinu eindálka. Smáauglýsingar tíu
aur-a orðið 50 aura stofugjald. Símar:
Ritstjórinu 86. Prentsmiðjan 51. Box
113. — Prentsmiðja Eyjablaðsins —
Fyrir hverja er bankinn ?
Bankastjórinn, kæjarfulltrúí ílialdsins og rerkaiyfturinii.
----------
Pví heflr jafnan verið fram
haldið í inálgögnum jafnaðarmanna,
aft næstum undantekningarlausjt
allar þær stofnanir sem auðvaldið
hefir yfir að ráða væru aðeins stofr -
aðar, í því aughamiði að undirkúga
verkalýðinn, og á öllum sviðum
gæta hagsmuna fárra yfirstjetta|--
manna.
Pað hefir margoft komið í Ijós
að þessi skoðun verkalýðsins er
rjett, og að hann hefur eldrei
kvéðið of sterkt, að orði í þessu
sambandi. Það kemur þó stundum
fyrir, að ýmsum mönnuinfinst áð
jafnaðarmenn taki of djúpt, í ár-
ina. En þegar hægt er að draga
skýr dæmi upp fyrir augum þeirra,
þá sannfærast. þeir og sjá, að jafn-
aðarmenn hafa á rjettu að standa
í deilum sínum við burgeisalýð-
inn.
Auðvaldið hefir í baráttu sinni,
við að halda völdum, beitt allra
bragfta, smogið inn um hverja
smugu og krafsað skyrtuna utan-
af hálfnöktum verkamanninum.
í fyrsta lagi neitir það allra
bragða til að geta skorið laun
verkalýðsins við sinar fáguðu negl
ur.
Það ofsækir hvern þann mann
sem gegnir trúnaðarstöðu í bar-
áttu verkalýðsins fyrir bættum lífs
kjörum.
Pað lýgur af honum alla æru
og mannorð, ber honum jafnvel á
brýn mannsmorð.
Pað hefir mest alía verslun í
hóndum sínum og selur fólkinu
með uppsprengdu verði, og rægir
um leið þau kaupfjelög sem al-
þýðan hefir reynt af sínum litlu
efnum að korna upp, til að geta
að einhverju leyti haldið í við
harðsvíraðar íhaldsverslanir.
‘Í'tU/ c (10 , n j u i -
Pað hefir margt fleira í baráth-
unni: Lög, dómstóla, dómara, skóla,
kirkjur, fjelög, alþingi og bæjar-
stjórnir.
Pað kennir verkalýðnum þolin-
mæði þolinmæði.
En undirstaðan undir öllurfi
stofnunum auðvaldsins eru bank-
arnir. Peir eru fjárhágslega valdið.
Auðvaldinu nægir ekki að’ klípa
af kaupi alþýðunnar hvað eftjr
annað, og eins og því er frekast
unt.
Pað tekur það litla kaup som
hún fær aftur, við búðarborðið.
Pað nægir því ekki heldur. —
Eins og soltinn og öfundssjúkur
úlfur býður auðvaldið eftir hverj-
um eyri sem alþýðan á aflögu og
leggur inn í bankann með það
fyrir augum að vera betur fyrir
kölluð ef veikindi eða slys bera
að höndum. En undir einsog eyr-
irinn eða krónan er komin i
kássan grýpur auðvalliö hana, og
spokulerar með þaft cr kallaft
„cinstaklingsframtak‘.
Ef spekulantinn fer á hausinn
er honum eftirgefnat þúsundirnar
og jafnvel milljónirnar og hann er
maður að meiri
Pað er ekki fátækrastyrkur held-
ur „fallit" og þykir fínt. Hann
mætir á kjördegi og kýs íhalds-
mann.
Pegar verkamaður kemur í bank-
ann og biður um ián, fær hann
svarið. „Baukinn cr ckki fyrir
yftur og yðar líka“.
Kreppan sverfur meira og meira
að hjer eins og annarstaðar.
Bankinn hjer auðvaldsfyrirtækið
„íslandsbanki" sem danskir og
nokkrir íslenskir spekulantar eiga,
hefir öll undirtökin á fjarmála-
sviðinu.
íslandsbanki er að læsa rankuær
sínar inní tíestar atvimmugreinar
þessa bæjar.
Eins og allir vita hótar hann
að stöðva útgerðina, aðal bjarg-
ræði Eyjamanna, ef ekki öll hans
skilyrði verði til greina tekin.
En skilyrðin þau miða öll aÖ því
að skerða laun og rjett sjómanna-
stjettarinnar. Á fieiri sviðum hefir
hann smeigt inn klónurn.
En verkalýðnum er vísað á dyr,
hjer er eitt, dæmi:
5 þ. m. kom verkamaður inn
til bankastjórans og bað um að
keyptur yrði af sjer 100 króna
víxill. Sami maður hafði í íyrra um
þett,a leyti fengið 300 króna víxil
og gréitr, að fullu á rjettum gjald-
daga.
En nú er dalítið öðru roáli að
gegna þvi Islandsbankavaldið skelf-
ur á grundvelli sinum vegna sam-
taka sjómanna hjer. Aðstaða barik-
ans er altaf að versna, úlfsham-
irnir hafa svo oft sjest í dagsbyrt
unni, að fólk alt veit nú að þetta
er ekki annað en peningaveislun,
og auðvaldstofnun sem er að reyna
að ná öllum tökum á þessum bæ,
og geta ráðið lifi og ejgnum haris.
Samtal verkamamisins og banka-
stjórans kemur hjor orðrjett.
Guðmundur kemur inn í banka-
stjóraheibergið: „Góðan dag, jeg
ætlaði að vita, hyort þjer vild
uð gjöra svo vel og kaupa þenn
an hundraðkróna víxil?“
Viggó: „Jeg þekki yður okki“
Guómundur: „Er það skilyiðið, sem
á stendur? Jeg hefi kemið hjer
áður með 300 króna vixil hann
var keyptur og greiddurá rjett-
um greiðsludegi."
Viggó: „Við kaupum ekki svona
: vixla."
GuÓmundur: „Pað þykir mjerdálít-
ið hart, að bankinn skuli ekki
kaupa, einn hundrað króna víxil
með góðum nöfnum á“.
Viggó. „Þjer eigið enga heirntingu
á að fá fje út úr bankanum“.
Guðmundur: „Pað er nú efamál."
%«: „Bankinn er ekki fyrir
yður og- yftar líka“.
Guðmundur: „Fyrir hverja er hann
þá?“
Viggó: „Fyrir þá sem drífa eitt-
hvað“.
Guðmundur: „Allir vcrða að lifa
og ein.3 vift sem cngin fram-
leiftslutæki cigum“.
Viggó: „Bankinn lánar ekkí til að
lifa á“.
Guðmundur: „Lita ekki þeir sem
eiga framleiðslutækin á þeim, og
því, sem þeir fá láttað til að
reka þau ineð“.
Viggó: „Jeg ræði þetta mál ekki
frekar við yður. “
Guðmundur: „Pað er það fyrsta
sem þjer hafið ijett sagt, það
þýðir ekki fyrir yður“.
Verkamaðuiinn fór út frá víxl-
aranum við svo búið.
Hvað skyldi Kristur hafa gert
við slíkau vixlara?
íhaldslistinn er Islandsbankn-
listinn.
Viggó baukaútibústjóri er fyrsti
meðmælandi hans. Þar með er
hið svarta ræiiingjaflagg dregið að
liún.
Verkanteim, sjómonn, bændur,
varist „Islaudsbankalistann“f
Kastið hlekkjunum. Sprengið af
ykkur kúgunarfjötra Islandsbanka-
valdsins.
Goúð ekki bæjarstjórnina að ann-
ari „bjargi áðanefnd" Gísia J. John-
sens og Islandsbauka kjósið Al-
þýðulistann!
Munið
að um leið og þið eruð að kjósa
í bæjarstjóru eruð þið í raun og
veru að kjósa í niðurjöfnunarnefnd.
Útsvör verkamanna, sjómanna
og smá Útvegsbænda verða að
lækka.
Skattana yfir á þá sem geta
greitt, kaupmenn og spekulanta.
Kjósið lista verkamanna, sjó-
manna og bænda.