Eyjablaðið - 13.02.1927, Page 1

13- fc6rúar 1927
lltgcfuiidi „Verlcjtmaunafjelagið Dríf-
andi Vestmannaoyjum. Ritstjóri og
ábyrgðarmaður Vilhj. S. Vilhjálmssnn
Tií viðtals daglega Vestmaniiabrant 3
Blaðið lcemur út hvern suanudagsmorg-
uu. Kostar lcr. J.50 um ársfjórðunginn
r\áIgagn alpýðu
í Vestmannaeyfum
1. árgancjur -- T6l. 22.
inr.aubœjar. 7 krónur árgangurinn út
um land Auglýsingíiverð 1 króna souti-
moterinu eindállca. Smáauglýsingar tíu
aura orðið 50 aura stofngjald. Sími,
Prcntsmiðjan 160. Box 113. — Prent-
smiðja Eyjablaðsins —
Eru slórvidburdir í adsigi ?
Mii búast yíö nj'rri Ucimsstyrjöld?
Flestallar þær fieguir er nú síð-
batu vikurnar hafa borist hingað
til Innds utan úr heimi benda óef-
að á það, að stórviðburNr sjéú í
kbsigi.
f’rátt fyrir það þótt vjer sjeum
fárnenn þjóð sem ekki heflr neitt
hlutverk i hildaileik heimsins, ætt-
Um vjer ekki að láta þær fregnir
Som maika rás viðburðanna í það
Og það skiftið, um eyrun þjóta,
heldur skulum vjer hafa augun op-
it), fylgjast vel með hvað gerist,
Því eitmig vjer munum nú eins og
®nd)anær diagast inn í hringiðu
beirra afleiðiuga sern órlagarikir
viðbúiðir úti í heimi skapa.
I.
Uvaða ástœður liggja fyrir
nýrri styrjiild ?
Einhver sú djúptækasta hölvun
sem hib i ikj mdi þjóðskipulág hef-
'r i forum sínum er nauðsyn styij-
klda. Hin fijtlsa samkepni heflr
aokið hagsjinunaandstæður ríkjanna
Þróun iðnaðarins hefir leitt. af sjer
bauðsyn stórveldanna t.ilað afla sjer
bý og ný markaðssvæöi, nýlendur
þar sem þeír 1 senn gætu náð sjer
1 bfáefui fyiir iðnað sinn og selt
Vöiur sinar.
An efa liggur andstæðan milli
aiórveldanna, Bandaríkjanna og
^t'etlands, til grundvallar á heíms-
í>i<elikvaiða. Greinilega liggur í
áUgum uppi að barátta um heiins-
-ýflnáðin milli þessara ríkja er á
þ'óunaileið. Aðallegamun það veiða
flaiáttan um vflnáðin á haflnu.
I Evrópu ,eru ákveðnastar and-
si8e,ður milli Brotl/tnds og Frakk-
Iktids. Bandahag Fiakka og f’jóð-
V61'ja og á aðia hönd bandalag
^'eta og Ilala bendir ótvírætt á
k'tð hvemig þær lmur mnni drng-
^t. F,f að þosai' andstæður næðu
* flainni framttð að verða að op-
inni baráttu, mundu Bandaríkin
vafalaust nota þar tækifærið til
þess að ná sjer niðri á Bietum.
Jjjósasta dæmið til sömmnar
þessu er það að Bandaríkin hafa
lagt gifuilegar fjárupphæðir til
stórra fyrirtækja í f’ýskalatidi og
Frakklandi.
En það sem nú þessa dagana
myndar hinar haværu.stu raddir
er deilan í Kína. Þetta gífuilega.
landflæmi sem grípur yfir fjórða
hluta alls mannkynsins er feitur
biti í auguin stórveldanna. f’jóðiu
kinverska er að vakna úr svefni
kúgunar og ánauðar. Sjalfstæðis-
baráttan er orðin mjög steik.
Einnig með aðstoð og stuðmngi
Sovjet-irtússlands og verkatýðs ailra
landa er hun orðin það voldug að
hún er hcimsveldunuin þyniir í
augum. Annars mun jeg i næsla
blaði skrifa nákvæmlega um gang
Kinamálanna.
Að siðustu má svo nefna and-
stæðu allra auðvaldsrikja, Sovjet-
Rússland. Au efa er í uudii búnlngi
að láta bráðloga til skarar skríða
um að Jeggja í eyði þennan horn-
stein jafnáðarstefnunnar. Ilafa )ik-
in í Yeptui-fívropu á alla vegu
stutt að efiingu ríkjanna sem liggja
að Rússlandi. Heniaðarafl þessara
landa (Fimiland, Litauen, Lettland,
Polland) hefir aukist um hjer um
bil helming.
Engu skal hjer spáb um hvern-
ig slik barátta mundi fara, en víst
er það að alþýða þeiira landa sem
mundu leggji út i þessa styrjold
mundi ekki viljug láta siga sjer
á vigvöllinn gegu stjettai bi æði um
sínum.
II.
Eru auðvaldsríkin uiidirbúin
undir nýja styrjöld ?
Skoðauabiæbur Eilendar áLanda-
mótmn og Páls Kolka i auðvaids-
ííkjunum hafa nú síðusi.u árin
slaðið npp hver af öðrnrn og eins
og bæjarfógetinn á síðast.a sjórn-
málafjelagsfundi og talað með fögr
uni oi'ðurn um það að nú ætti
útrjett höndin en ekki kreptur
hneflnn að ráða.
Skeyti á skeyti ofan hafa bor-
ist liingað til lands siðustu árin
um afvopnuuarráðstefiiur sem hefðu
þann tilgang að vinna að afvopn-
nn heimsins og fyrir eilífan frið.
Helstu stjórnmálaforsprakkar
stærstu ' landanna töluðu' hæst.
Fagrar tillögur voru samþyktar, en
hver var árangurinn ? Hjer mun
hann sýndur möunum með fáein-
uni orðuin.
Árið 1913, árið fyrir styrjöldina
miklu voai• útgjöld fjógurra öflug-
usr.u rikja í Evrópu, til hernaðar
4356 milljðnir króna en ávið 1926
7700 milljonir. Til þess að inenn
geti áttað sig á því hve ógurlegar
þessar uppuæðir oru, má taka til
dæmis að ef að psningum þeim
sern i fyrra. vai varið til hernaðar
af fjórum löndum hjer í álfu væri
skitt niður á íbúa þess, ínunai hver
íslendingur j ifut. stór sem smár fa
77 þúsund krónur, eða ef Vest-
mannaeyjingar væru einir um brús
ann mundi hver Eyjarskeggi veiða
margfaldur miljónamæringur eða
fá hálfa þ'iðju milijóii liver.
Aiiö 1913 höfóu þessi sömu
lönd samtals 150 flugvjelar. R' ynd-
ar vav þá ný st.igið fyrsta þró-
unarspor flugvjelaiðnaðarins. En nú
sem stondur hnfa þau 3500 flug-
vjc-lar útbúnar til hernaðar. Þess
má get.a ef styrjöld myudi koma
að nýju þá hafa stórveldin yfir að
táða svo fullkomnuin iðnabaifyrir-
tækjum að þeir á svip.tnndu
gætu margfaldað loftflota sinn.
Þannig er heimutinn að búa
sig undir nýja styrjöld. Augsýni-
lega betidir öll þroun til þess að
þau hlóðböð nálgist.
Þetta er rás viðburðanna* hin
söguieg þróun ríkjaudi þjoðskipu-
lags.
gigjgj — GAML4 BIÓ tsiBJfí!
o] Sunnudag kl. [g
11
6 dagar*
Sjótileikur í 9 þáttutn eftir
hinni afar spemiandi skáld-
sögu „6 dagai “ eftir
ELINOR GLYN.
Aðalleikendur :
Coriniie (xrifíith,
Fraiik Mayo.
m
[B
glBl51ElBl5)[5lBl5i[MBl51[BÍBl51f5lBl5i
þeir,
sem kynnu að vilja fá góðar út-
saðiskattöflur og tilbúinn abutð
fyxlr milligöngu Búnaðarfjelags
Vest.mannaeyja, eiu beðnir að gefa
sig fram við undirútaða fyrir 20.
þ. m.
Guðmundur Sigurðsson
Heiðardal.
f’orbjörn Guðjónsson
Kirkjuhæ.
.....r~....
Vjer hinir skaðlegu byltinga-
menn viljum berjast á rnóti slíku
heitnskulegn mansmoiði og eyði-
leggiugu en fyrir ríki jafuaðar-
stefnunar. Hvoit að takmarki
okkar vorður náð í hinuin stóru
heruaðatiötidum friðsamlega livo, t
að auðvaldið muni fúslega afhenda
fiatnleiðslu fyrirtækin i hendur
verkalýðsins,'veröur tiininn að sket a
úr. Hjer á Islandi munum við fylgj-
ast með þeirii þtóun.
l’etta eru okkar skaðlegu bylt-
ingarkenningar.
Haukur Björnsson.
Mcssað i dat* kl Í.