Eyjablaðið - 05.06.1927, Síða 1

5 júní 1927
Útíefandi „Verkatnannafielagið Dríf-
andi Vestmannaeyjum. Abyrgðarmað-
ur Jón Rafns8on. Blaðið kemur út
hvern suanudagsmorgun. — Kostar kr.
1.50 um ársfiórðunginn innanbæjar.
7 krónur árgangurinn útum land —
Málgagn alþýðu
í Ycstmannacyjum
1. órgangur — T6l. S9.
Auglýsingaverð 1 króna sentimeterinE
eindálka. Smáauglýsingartíu aura orð-
ið. 50 aura stofngjald. Sínii, Prent-
smiðjan 160. Box 113. — Prentsmiðja
Eyjablaðsins —
Kaupgjald og
verkalýdsfjelög.
Verkalýðsfjelögin eru hagsmuna-
fjelög hins vinnandi lýðs. Það er
hlutverk þeirra að berjast fyrir
því að rjettur verkalýðsins sje ekki
fyrir borð borinn. Verkalýðsfjelög
starfa I öllum bæjum heimsins og
vinna að því fyrst og fremst að
sjá um að atvinnurekendur seti
kaup verkamanna ekki langt nið-
ur fyrir allla sanngirni.
Verkalýðsfjelögin saman standa
af verkamðnnum sem berjast fyr-
ir tilveru sinni undir hinu rang-
snúna þjóðskipulagi.
Verkalýðurinn er sú stjett manna
sem harðást verður úti i lífsbar-
áttunni, og þá einkum þeir er dag-
,launavinnu eða eyrarvinnu stunda.
Sú vinna er altof illa borguð f
hlutfalli við það erfiði og fataslit
sem liúu hefir í fðr með sjer, og
þó eru ei laun fyrir neina vinnu
jafn mikið eftirtalin, sem þessi.
Páð skyldi þvi engan undra þó að
þessi stjett, er hún vaknar til með-
vitundar uni tilverurjett sinn, eftii-
alda kúgun, láti á sjer bera, og
heldur skyldi engan undra þó að
böðlaj þessarar -stjettar (atvinnu-
rokendur) hrykkju upp við illan
draum er klukkur verkalýðsins
liringja til öflugra og víðtækra sam-
taka gegn ofriki ráðandi stjetta.
Verkalýðsfjelögin starfa á marg
an hátt að viðreisn og fræðslu
verkamanna, en það starf er dá
lítið misjafnt í hinum ýmsu fje
lögum og fer það eftir staðhátt
um og þroska verkalýðsins á hveij
um stað. En eitt er ölium sönn
um verkalýð8fjelögum sameiginlegt.
tað er að vinna í bróðerni að
sanngjömu kaupgjaldi. Að hækka
kaupið, eje það of lágt, annars að
sporna við því, að það sje lækkað
fram úr hófi.
Hjer í Vestmannaeyjum eru mi
að nafninu til tvö verkamanna
fjélög og þó að starfssvið þeirra
sjeu mjög ólík, telja þau sig þó
b»ði berjast fyrir sanngjörnu og
viðunandi kaupgjaldi, sem líka
hlaut að vera ef þa.u ættu að geta
heitið verkamannafjelög.
Verkamannafjelagið Drífandi er
elsta verkalýðsfjelagið í þessum
bæ og Bkipar það því eðlilega
forsæti, enda telur það langflesta
meðlimi af sönnum verkamönn-
um og starfar á flestum sviöum
verkamönnum til heilla. fað þótti
því kinlegt, þegar siðastliðið haust
var stofnað, i ekki stærri bæ, en
Vestmannaeyjar eru, annað verka
mannafjelag, nefnilega Verkamanna
fjelag Vestmannaeyja, og því kyn-
legra þar sem það neitaði þegar í
fæðingunni 'aílri samvinnu við hið
eldra fjelag, Verkamannafjelagið
Drifandi. Varð þafi til þess að sá
orðrómur barst út að Verkamanna-
fjelag Vestmannaeyja, sem kallaði
sig, myndi vera klikufjelag kaup-
mannasinna, sem að undirróðri
atvinnurekenda kæmi fram á sjón-
arsviðið til að brjóta á bak aftur,
ef mögulegt væri, samtök verka-
manna gegn íhaldi og auðvaldi
þessa bæjar. Var þetta fjelag því
alment kallað „Gula fjelagið" (sjá
Eyjablaðið 10. okt. f. á.) í líkingu
við samskonar fjelðg utanlands,
sem stóratvinnurekendur standa á
bak við og vinna 1 gegnum, móti
samtökum hins vinnandi lýðs í
baráttu hans fyrir bættuui kjörum
Ríniim.
JÞetta lagðist þó í þagnargildi,
þar sem ekkert bar á fjelaginu og
Bumir voru jafnvel farnir að segja
að orðrómurinn um „Gula liðið"
væri að ástæðulausu.
En fyrir skemstu gerðist sá við
burður hjer í Vestmannaeyjum,
sem margir munu hafa hugmynd
um, en fáir vita til hlýtar, en sem
tekur öll tvímæli af um hverjir
standa á bak við Verkamannafje
lag Vestmannaeyja og hversu heil-
brigt það er í starfi sínu fyrir
verkalýðinn, því að fáir munu
ætla að Dúfa komi úr Hrafnseggi.
Eins og flestum er kunnugt var
kaupgjaldstexti laus hjer í bæ
fyiir daglaunavinnu, nú fyrir stut.tu,
og kaupgjald því alt á ringul-
reið.
Þá var það, að Verkamannafje-
lagið Drífandi fól stjórn sinni að
leita samkomulags og samvinnu
við Verkamannafjelag Vestmanna-
eyja með kaupgjaldstaxta.
Þáverandi stjórn Verkamanna-
fjelags Vestmannaeyja tók slíku
samvinnutilboði Verkamannafjel.
Drífandi ekki fjarri sem eðlilegt
var, en bað þó um frest til aðal-
fundar í Verkamannafjelagi Vest-
mannaeyja til að ræða kaupgjalds-
málið nánar. Fresturinn var veitt-
ur af hálfu Drifanda.
Aðalfundur var haldinn í V. V.,
en jafnframt gerð stjórnarbyltirg
þar í fjelaginu og samþykt með
þorra atkvæða að neita algjörlega
samvinnu við Verkamannafjelagið
Drífandi um þetta áhugamál beggja
fjelaganna.
Eftir að Verkamannafjel. Drif-
andi vissi þessa samþykt Verka-
mannafjel. Vestmannaeyja, samdi
það og auglýsti kaupgjaldstaxta
þann sem birtur var í siðasta tölu-
blaði Eyjablaðsins.
En hitt er augljóst orðið, að
Verkamannafjelag Vestmannaeyja
er leigufjelag kaupmanna sem vinn
ur gegn samtökum verkalýðsins,
enda þótt að það hlaupi nú í kapp
við Verkamannafjel. Drí'andi og
auglýsi kaupgjaldstaxta sera er 2
aurum hærri á klukkustund i dag-
vinnu, þá er það augljóst ekki af
velvilja til verkamanna, það sýnir
efttirvinnu-, næturvinnu- og helgi-
dagavinnutaxti þeirra, sem er mun
lægri en kaupgjaldstaxti Drífanda,
fyrir þá vinnu. Tihaun Verka-
mannafjelags Vestmannaeyja með
að hnekkja samtökum verkalýðs-
ins mun mishepnast að þessu sinni,
því að allir vita að Verkamanna-
fjelagið Drífandi auglýsti íyr taxta
sinn og eins hitt, að kaupgjalds-
taxti, Drifanda er lágmarkstaxti.
Stjórnarkosningin hefir sýnt, að
þar mega þeir einir fara með völd
sem líklegastir' eru til að sitja og
standa eins og kaupmenn vilja og
eru trúir fylgifiskar þoirra í öllum
greinuni en jafnframt mestir and-
stæðingar hins vinnandi lýðs og
fjandsamlegastir samtökum verka-
manna i baráttu þeirra fyrir saun-
gjðrnum kröfum.
Hvenær og á hvern hátt sem
atvinnurekendur og kaupmenn velta
steini í samtakabraut verkalýðsins,
munu þeir sönnu vetkamenn h«fj-
ast handa og kasta steininum úr
götunni, og geta þá ekki aðgert
þó að hann kunni að verða að
fjalli á leið burgeisanna á ofsókua
ferð þeirra.
Verkamenn! Standið saman,
játið ekki blekkingar „Gula liðsina*
veikja samtök ykkav í hagsmuna-
baráttu verkalýðsins, eða draga
úr ykkur með að halda fram sann-
gjörnum kröfum hans.
Sig. Guðmundston.

•>v.J í' ■1