Samtíðin - 01.11.1943, Síða 16

14
SAMTlÐIN
ANDRE MAUROIS:
Listin að vinna
[Lesendur eru beðnir að afsaka, hve lengi hefur dregizt vegna
rúmleysis að birta framhald þessa merka greinaflokks. Ritstj.].
Framh.
Á ER auðvitað til listin að
kenna. Hún er örðug viðfangs
og krefst langrar reynslu. Vér sönn-
um það, þegar vér förum að segja
börnum vorum til sjálf. Faðir hefur
sjaldan lag á að kenna börnum sín-
um. Annað livort heldur hann, að
liann viti allt, en rekur sig á, að þekk-
ing bans nær skammt, eða hann veit
sitt af hverju, en útskýrir illa, eða
hann er of strangur og óþolinmóður,
af því að honum leiðist að kenna,
eða hann er meinlaus um, skör fram,
af því að honum þykir svo vænt um
hörnin sín. Vér verðum að læra
kennsluaðferðirnar af atvinnukenn-
urum, sem hefur auðnazt að gera
starf sitt að list.
Kennsla er ólmgsandi án aga. Nem-
andinn verður fyrst að læra að vinna.
Þjálfun viljans verður að vera und-
anfari þjálfunar námshæfileikanna,
og því er það, að kennsla í heima-
húsum er aldrei sérlega lieppileg.
Þar eru afsalcanirnar teknar um of
til greina. Barnið hefur höfuðverk,
það hefur sofið illa, það þarf að fara
í hað. 1 skólum er engin undanláts-
semi; það er þeirra kostur. Ég hef
álit á heimavistarskólum. Þeir hafa
að visu nokkra slæma ókosti. Stund-
um eru þeir gróðrarstíur siðspill-
ingar, og þar er ávallt talsverður
strangleiki, en þeir skapa menn.
Starfsreglur þeirra gera það að verk-
um, að dreögirnir verða sjálfir að
taka sér stöðu í hópi félaga sinna.
Heima fyrir er allt lagt upp í hend-
urnar á þeim, og það gerir þeim
lífið of fyrirhafnarlítið. Ef nauðsyn
krefur og foreldrarnir eru skynsam-
ir, er nægilegt að senda börnin í
dagskóla til 15 eða 16 ára aldurs.
Fyrir drengi á aldrinum 17—20 ára
er frjálsræði í stórborg beinlínis
stórhættulegt ....
Byrjunarkennsla er mikilsverð-
ust. Foreldrum hættir við að gera
of lítið úr gildi hennar. „Drengur-
inn minn lcann ekki að læra; hann
er of ungur“, segja þeir. En höfuð-
atriðið er, að fá atriði séu kennd
vel til þess að byrja með. Staðgóð
kunnátta í lestri, skrift og reikningi
er geysimikilsverð. Meiri hluti fólks
kann ekki þessi undirstöðuatriði.
Margir lesa illa og með erfiðismun-
um. Þeir skilja ekki strax, hvaða hug-
myndir felast í orðunum. .. . Það er
hetra að kenna fá atriði vel heldur en
mörg illa, og of hröð yfirferð í námi
er vita gagnslaus .. .
ER HÆGT að kalla Iestur starf?
Valéry Larbaud kallar hann
„löst, sem ekki er refsað fyrir“.
Descartes kallar hann hins vegar
„sam,tal við heztu menn fyrri alda“.
Báðir hafa á réttu að standa.
Lestur verður löstur, ef menn
stunda hann með sams konar áfergju