Samtíðin - 01.07.1944, Blaðsíða 22

18
SAMTÍÐIN
kenningu Krists. Bretar segja aftur
á móti, að Kristur hafi eigi boðað
kenningar sínar í pólitiskum tilgangi
og benda á, hvaSa afleiSingar friSar-
stefna bans mundi hafa fyrir heim-
inn eins og sakir standa. Gandhi seg-
ir Kínverjum, aS þa3 sé ósamboSiS
400 miljóna þjóð með menningu
þeirra að grípa til japanskra aðferða
til þess að hrinda árásum Japana af
höndum sér. Hann hugðist fara til
Kina og flytja þar boðskap sinn, en
Kínverjar neiluðu honum um land-
vist. Árið 1939 var Gandlii mjög
fylgjandi algjörðri afvopnun meðal
lýðræðisþjóðanna. „Ég er viss um, að
það mundi opna augu Hitlers og af-
vopna hann,“ sagði hann þá.
Gandhi er mjög kreddufastur. Eitt
meginatriði í siðferði Hindúa er
verndun kúnna. Hann skrifaði eitt
snn: „Verndun kúnna er eitt hið dá-
samlegasta fyrirbrigði í þróun mann-
lífsins. Kýrin er tjáning meðaumk-
unarinnar. Hún er sem móðir millj-
óna Indverja. Verndun hennar er
verndun alls liins málhalta sköpun-
arverks drottins.“
Meðferð Indverja á kúnum er
Gandlii stöðug hneykslunarhella.
Indverjar þykkjast eigi við liann af
þeim sökum. Þeim finnst þar einung-
is kenna hreinskilni af hans liálfu.
Hann hyggst að sannfæra heiminn
um það með aðstoð Indverja, að kýr-
in sé heilög og þess vegna heri að
sýna henni sérstaka umönnun.
Er Gandhi flytur fagnaðarboðskap
um slíka dýraverndun í þorpum og
borgum, reyna áheyrendurnir að gera
honum til hæfis, en boðskapurinn
gleymist fljótt, þegar hann er farinn.
Ævisöguritari Gandhis og vinur, C.
F. Andrews, ritaði eitt sinn um „hið
milda einræði dýrlingsins“. Jamna-
das Metha, foringi sambands járn-
brautarverkamanna, fórust þannig
orð: „Gandhi veitir fylgifiskum sín-
um fullt málfrelsi, en sviptir þá at-
hafnafrelsinu. Enginn þarf að hugsa
sér að komast til metorða, meðan
Kongressflokkurinn ræður, án stuðn-
ings Gandhis. Þeim, sem sækjast eft-
ir pólitískum völdum, finnst sjálf-
sagt að leita til hans. Ég efast um,
að völd Gandhis séu til hagsbóta fyr-
ir Indland. Hann liefur ráð
400.000.000 manna í hendi sér.“
Gandhi álítur ætíð sannfæringu
sina óskeikula, og fylgismenn hans
hlýða honum skilyrðislaust. And-
stæðingar hans efast aftur á móti
hæði um innblástur hans og einlægni.
Meðal Breta er algengt, að Gandhi
sé álitinn slyngur Hrappur, fordild-
arfullur hræsnari, sem notar tangar-
liald sitt á lýðnum til þess að frægja
sjálfan sig og Ivongressflokkinn.
Hindúar liylla hann, af þvi að þeir
telja hann helgan, en hvorki sökum
sigra hans í stjórnmálum né þess,
að honum hafi öðrum fremur tekizt
að vekja þjóðernisvitund Indverja
og þoka þeim áleiðis til sjálfstæðis.
Sannleikurinn liggur venjulega á
milli öfganna. Hjá Gandhi munu
lestir finnast til mótvægis við það,
sem hann hefur efalaust til að bera
af hreinum og göfugum dyggðum.
Eins og sakir standa, er Gandhi
einræðisherra og einvaldur innan
Kongressflokksins. Hann er þrándur
í götu Pandit Neliru, svo að liann
getur eigi unnið Indlandi sem skyldi,