Samtíðin - 01.09.1944, Blaðsíða 20

16
SAMTÍÐIN
SIGURÐUR SKÚLASON:
Nýtt menningartímabil
mun nú hefjast
IRÆÐU, séni forseti íslands,
lierra Sveinn Björnsson, flutti
við opnun sýningar islenzkra niynd-
listarmanna í Reykjavik 3. april
1943, komst liann m. a. þannig að
orði:
„Við Íslendingar teljum okkur
vera menningarþjóð. Við viljum
vera það. Og okkur þykir vænt um
það, ef aðrir líta þeim augum á okk-
ur......Mér finnst tilefni til þess að
fagna þessari sýningu af fleirum en
einni ástæðum. .... Sýning sem
þessi bætir hér nokkuð úr skák, þótt
hún sé opin aðeins stuttan tima.
Eina fullnægjandi úrbótin væri gott
safnhús, sem opið sé allt árið. (Let-
urhreyting vor)......Fyrir meir en
tveim áratugum dvaldi ég um tíma í
Madrid á Spáni. Ég bjó í nágrenni við
Prado-listasafnið, sem ýmsir telja
meðal dýrmætustu listasafna heims.
Ég varði allmörgum tómstundum í
listasafni þessu. Þar var oft margt
um manninn, fólk á öllum aldri, af
öllum stéttum og mörgmn þjóðern-
um. Menn gengu þar um, stóðu og
sátu hljóðir og liátíðlegir eins og í
kirkju. Töluðu saman lágum rómi
og dáðust að listaverkunum, hver af
sínu viti og hver af sínum smekk. Ég
liefi sjaldan átt kost á að finna jafn
átakanlega og i Prado-safninu, hve
mikill er menningarmáttur mynd-
listarinnar fyrir allan almenning, ef
hann á kost á að kynnast henni við
góðar kringumstæður. Að virða fyrir
sér í ró og næði í þessu kyrrláta og
hátíðlega andrúmslofti, ýms lista-
verk, opnaði manni nýjan heim. Lik
áhrif kannast sjálfsagt margir við,
sem hafa átt þess kost að skoða list-
sýningar eða listasöfn erlendis.
Það er von mín og ósk, að sýning
þessi megi verða sem flestum þeirra,
sem fá kost á að sjá hana þann tak-
markaða tíma, sem liún verður opin,
menningarlind af þvi tagi, sem ég
hefi stiklað á. Og að hún megi eiga
sinn þátt í því að hrinda i framkvæmd
liugsjóninni um myndlistasafn í
Rcvkjavík, sem ekki má dragast of
lengi, ef við eigum að verðskulda að
teljast menningarþjóð í ekki alltof
þröngum skilningi. Fyrr en slíkt safn
cr komið upp, fær almenningur ekki
nægilegt tækifæri til að svala þorsta
sínum úr þessari tæru lind.“
Framanskráðar setningar úr hinni
athygliverðu og tímabæru ræðu for-
setans eru birtar hér með góðfúslegu
leyfi lians. Þær sýna glöggt lmg hans
til íslenzkrar listarstarfsemi og skiln-
ing Iians á því, hvilíkur menningar-
auki væri að veglegu myndlistarsafni
í Revkjavík. — Þegar við komum til
erlendra stórborga, verður okkur það
venjulega fyrst fyrir, að við skoðum
listasöfn þeirra. Ég átti því láni að
fagna sumárið 1928 að skoða helztu
listasöfn i nokkrum ítölskum, sviss-
neskum og þýzkum stórborgum, og