Samtíðin - 01.11.1944, Blaðsíða 7
SAHTiOIN
Nóvember 1944 Nr. 107 11. árg., 9. hefti
ÚTGEFANDI: SIGURÐUR SIÍÚLASON MAGISTER. UM ÚTGÁFUNA SJÁ BLS. 32
EINHVER ORÐHAGUR náungi, sem lík-
lega hefur verið kominn á efri ár og
þótzt því muna fífil sinn fegri, hefur bú-
ið til orðskvið nokkurn, er hljóðar þann-
ig: „Heimur versnandi fer.“ Fá spak-
mæli(!) hafa orðið vissri tegund sálna hér
á landi kærkomnari boðskapur en þessi
seíning. Það er vafalaust allt of gætilega
að orði komizt, að hún hafi orðið þessum
blessuðum svartsýnisálum kjörorð og víg-
orð; hún hefur beinlínis orðið þeim trúar-
játning. Alveg sérstaklega hef ég orðið
áhrifa hennar var í íslenzkum blaðaskrif-
um, síðan ég fór að lesa blöð, eða síð-
ustu 30 árin, og þá einkum í sambandi
við atvinnumálin og afkomu þjóðarinn-
ar. Allt kapp er lagt á það, að telja okkur,
vesölum almúgamönnum og andlegum
þiggjendum og þurfendum, trú urn, að at-
vinnuþróunin stefni hér í óhagstæða átt,
að smávegis óhöpp séu geigvænleg og að
hvers konar hvalrekar og stórhöpp séu
aðeins eftir atvikum viðunandi. Þegar
stríðið skall á, var ta'lið við búið, að öll
sund mundu lokast íslendingum. Eftir
siríðið bíður okkar svo auðvitað ekkert
annað en kreppa, hrun, alvinnuleysi og
hörmungar! — Það má vel vera, að allt
þetta berist hingað á komandi árum, en
um það getur tæplega nokkur íslending-
ur sagt með vissu. Við, sem þetta land
byggjum, ráðum frekar litlu um skipun
atvinnumálanna í veröldinni á komandi
árum, og við höfum margsýnt það, að
við höfum yfirleitt hvorki vit á styrjald-
armálum né stórpólitík. Hitt virðist okk-
ur láta snöggtum betur, að magna á hend-
ur sjálfum okkur ýmiss konar glundroða
og ráðleysi. Og vel mætti náttúrlega svo
fara, að hér heima fyrir yrði skapað full-
komið öngþveiti eftir stríðið. En við því
fæst engin lækning með því að berja sér
sífellt á brjóst og hrópa: Heimur versn-
andi fer!
Mér verður stundum óglatt, þegar ég sé,
að ungir menn eru líka farnir að
skrifa um þessa „síðustu og verstu tíma“,
sem við lifum á. Ætli orðið „síðustu“ eigi
að tákna, að þessir menn hugsi sér að
láta innan skamms verða heimsendi?
Vonandi verður það aðeins hér á íslandi,
sem
„Sól tér sortna,
sígur fold í mar,
hverfa af himni
heiðar stjörnur.“
Nú vill svo til, að heimurinn hefur ver-
ið allægilegur upp á síðkastið; rétt er nú
það. En hafa þeir menn, sem alltaf eru
að reyna að koma fólki til að trúa því, að
heimurinn fari versnandi og að við lif-
um á (síðustu og) verstu tímum, aldrei
opnað mannkynssöguágrip, sem kennd
eru hér í unglingaskólum. Þar minnir mig,
að eitthvað sé minnzt á sjö ára stríð,
þrjátíu ára stríð og jafnvel hundrað ára
stríð. Ekki veit ég til, að neinn sagn-
fræðingur vefengi, að þessi stríð hafi átt
sér stað, en engan þeirra hef ég séð minn-
ast á, að heimurinn hafi að þeim loknum
fyrirfarizt né að menning og framfarir
hafi þeirra vegna stöðvazt fyrir fullt og
allt.
Við Islendingar höfum nýlega endur-
reist hér lýðveldi með almennum fögnuði
og tilh'lýðilegri viðhöfn. Við höfum í þeim
cfnum náð merkilegum áfanga, en fram-
undan er vafalaust óþrotleg barátta. Þessi
barátta er gleðileg og sjálfsögð, ef þjóð-
inni auðnast að heyja hana samhuga,
þannig að í henni stefni allir að því marki,
að varðveita frelsi og sjálfstæði þjóðar-
innar. Ýmislegt bendir til þess, að ís-
lendingum kunni að verða þessi barátta