Samtíðin - 01.12.1964, Síða 11

10. blað 31
IMr. 308
Desember 1964
. árg.
SAMTIÐIIM
HEIIUILISRLAÐ TIL SKEIUIUTUIMAR OG FRÓÐLEIKS
SAMTIÐIN kemur út mánatSarlega nema í janúar og ágúst. Ritstjóri og útgefandi: SigurfSur
^kúlason, Reykjavik, sími 12526, pósthólf 472. AfgreifSslusimi 18985. ÁrgjaldiÖ 95 kr. (erlendis
105 kr.), greiðist fyrirfram. Áskriftir miðast viS áramót. Áskriftum og áskriftargjöldum veitt
móttaka í Rókaverzlun Isafoldar, Austurstræti 8. — Félagsprentsmiðjan hf.
EKKI ER NÚ ÁSTANDIÐ GLÆSILEGT
HELMINGURINN af íbúum jarðarinnar —
jafnvel meira — er hvorki læs né skrifandi.
í’annig er þá menningarástandið á hnettinum
°kkar á þessari miklu lærdómsöld!
Nánara til tekið er ástandið þannig, að í þeirn
rikjum, sem eru aðilar að Sameinuðu þjóðunum,
er tala ólæss og óskrifandi fólks milli 40 og 45%.
Helmingur þess býr í Indlandi og Pakistan.
IJetta dapurlega ástand kemur vitanlega í veg
fyrir hvers lconar menningarsókn þessa vesa-
lings fólks. Einkurn kvað það koma hart niður
á kvenþjóðinni.
Þessar staðreyndir eru hafðar eftir R e n é
H a h e u, aðalframkvæmdarstjóra UNESCOs.
Honum fórust þannig orð:
Við mundum öll snúast til öflugrar sóknar
geSn þessari algeru fáfræði, ef hún væri ríkj-
andi í borginni, þar sem við eigum heima. En
ma ég vekja athygli á því, að í dag er allur
eimurinn „borgin okkar“.
v'ð UNESCO -menn væntum þess, að árið
Í966 takist okkur að hefja allsherjarsókn á jörð-
Jnni gegn draug hinnar algeru fáfræði. Fyrr
£etum við ekki hafizt handa í þeim efnum. Áð-
Ur en við ráðumst til atlögu gegn þessari ógur-
egu vanþekkingu og menntunarskorti, verðum
að gera okkur fyllilega ljóst, h va ð við eig-
’lm uð gera og h v e r n i g við eigum að gera
j)að, sem gera þarf. Á því sviði er ekkert skað-
eSra en tilraunir, sem missa marks. Það vit-
Ultl við vel.
Þess vegna ætlum við að velja 8 lönd og fram-
'®ma allar tilraunir okkar þar, samkvæmt
raðum færustu sérfræðinga. Við vitum ekki enn,
'aða 8 lönd verða fyrir valinu. Trúlegt er, að
þar verði fremur um landsvæði en afmörkuð
þjóðlönd að ræða. Ég vil í því sambandi nefna:
Afríku, Suður-Ameríku, Arabalöndin og Ind-
land.
Við verðum að hefja stórsókn á tvennum vig-
stöðvum: skólakcnnslu handa börnum og
fræðslu handa fullorðnu fólki.
Örðugasta viðfangsefnið eru þeir fullorðnu,
sem hvorki eru læsir né skrifandi. Við getum
ekki fengið þeim sömu bækur og börnunum.
Til þess eru þeir of gamlir og þroskaðir. Hvern-
ig eigum við að fara að því að halda áhuga
þeirra vakandi? Auk þess munu þeir spyrja:
Hvað höfum við upp úr þessu?
Okkur skortir ckki einungis fé, heldur einn-
ig bækur. Markmið okkar er að kveða niður
draug hinnar algeru fáfræði.
Að lokum sagði René Maheu:
Og eitt vandamál er enn ótalið. Það er allur
sá fjöldi fólks, sem að sönnu á að heita læs, en
skilur ekki ýkja mikið af því, sem hann les. Á
honum veit ég enga tölu.
HÉR HREYFIR forstjórinn máli, sem er mjög
alvarlegs eðlis. Á okkar miklu hraða- og tækni-
öld er svo komið, að fólk er matað á lestrar-
efni í útvarpi og sjónvarpi. Sá tími er liðinn,
er heimilisfólkið safnaðist saman í stofunni
(baðstofunni hér á landi) á kvöldvökum og
skiptist á um að lesa upphátt fyrir fróðleiks-
fúsa áheyrendur. En við það að fela tækni-
legum fjölmiðlurum flutning prentaðs máls i
jafnríkum mæli og orðið er, hlýtur lestrarkunn-
áttu fólks að hraka, menningu þjóðanna til
verulegs tjóns.