Fréttablaðið - 06.01.2010, Blaðsíða 23
H A U S
MARKAÐURINN 5MIÐVIKUDAGUR 6. JANÚAR 2010
V I Ð Á R A M Ó T
Í
upphafi ársins 2009 voru
miklar vonir bundnar við
það að fljótt og örugglega
yrði unnið úr þeim aðkall-
andi verkefnum sem lágu
fyrir eftir efnahagshrunið haust-
ið 2008.
ÞJÓÐARHAGSMUNIR OFAR SÉR-
HAGSMUNUM
Mikil þörf var á að stjórnmála-
menn, atvinnulífið og þjóðin öll
sameinuðust um þau brýnu úr-
lausnarefni sem nauðsyn var að
leysa. Þannig hafa þjóðir heims-
ins oft gert eftir til dæmis nátt-
úruhamfarir eða styrjaldir. Þjóð-
arhagsmunir eru settir ofar hags-
munum stjórnmálaflokka og
einstaklinga.
Það eru því mikil vonbrigði að
sjá hversu lítið hefur miðað í end-
urreisn efnahagslífsins á árinu
sem er að líða og hversu ósam-
stiga stjórnmálamenn hafa verið
við uppbyggingarstarfið. Slæmt
er að sjá hvernig skoðanir ein-
staka stjórnmálamanna til erf-
iðra úrlausnarefna hafa gjör-
breyst eftir því hvort þeir eru í
stjórn eða stjórnarandstöðu.
VERST AÐ GERA EKKI NEITT
Uppbyggingin hefur einnig taf-
ist vegna almennrar ákvarðana-
tökufælni. Megináhersla hefur
verið lögð á að gera réttu hlut-
ina og mikil hræðsla virðist vera
við að gera mistök. Sú ranghug-
mynd hefur löngum verið við lýði
að auðvelt sé að forðast mistök
með því einfaldlega að gera ekki
neitt. Fjölmiðlar og almennings-
álitið hafa refsað stjórnvöldum
og einstaklingum grimmilega
fyrir allt sem orkar tvímælis,
en á sama tíma hefur aðgerða-
leysi verið umborið. Þessu verð-
ur að breyta, þjóðin þarf styrka
og hraða ákvarðanatöku þar sem
störf manna eru metin út frá
hverju þeir áorka á grundvelli
þeirrar sýnar sem þeir hafa á
lausn vandans en einstaka mis-
tök skulu umborin. Hér gildir það
sama og við uppbyggingu eftir
náttúruhamfarir eða styrjald-
ir, að gera ekki neitt er yfirleitt
versta ákvörðunin fyrir heildina.
Hér er sérstaklega mikilvægt að
fjölmiðlar breyti nálgun sinni.
RAUNHAGKERFIÐ STERKT
Þó að hrunið á Íslandi hafi verið
mikið áfall og hafi haft sérlega
slæm áhrif á skuldastöðu þjóð-
arbúsins er mikilvægt að hafa
það í huga að hrunið hefur enn
sem komið er einskorðast við eins
konar pappírshagkerfi. Raunhag-
kerfið sem stendur undir lífskjör-
um í landinu og byggir á fram-
leiðslu og útflutningi hefur enn
ekki skaðast. Við eigum enn allar
okkar mikilvægu auðlindir sem
eru undirstöður útflutningsgrein-
anna, mannauðinn, fiskinn, ork-
una og íslenska náttúru. Á sama
tíma hefur samkeppnisstaða út-
flutningsfyrirtækjanna styrkst
verulega með veikingu krónunn-
ar og bættum aðgangi að hæfu
starfsfólki.
Möguleikar á að stórefla út-
flutningsgreinarnar eru því
miklir, sérstaklega í ljósi þess að
síðasta áratug hefur verið mjög
illa búið að útflutningsfyrirtækj-
um og þeim nánast verið ýtt úr
landi. Gengi íslensku krónunnar
var um árabil skráð allt of hátt og
erfið samkeppni var við bankana
um hæft starfsfólk.
ENN SÖMU VERKEFNIN
Brýnustu verkefnin fyrir íslenskt
atvinnulíf um þessi áramót eru
því miður enn þau sömu og voru
um síðustu áramót.
Nauðsynlegt er að losa um
gjaldeyrishöftin og koma á
virkum gjaldeyrismarkaði því
að öðrum kosti geta öflug al-
þjóðleg fyrirtæki ekki starfað
hér á landi.
Skapa þarf aðgengi að er-
lendu fjármagni til endurfjár-
mögnunar á eldri lánum fyr-
irtækja, til nýframkvæmda
og í formi hlutafjár.
Vextir þurfa að vera sam-
bærilegir og í Evrópu til þess
að sporna gegn þeim sam-
drætti sem er í hagkerfinu.
Koma þarf á fót skilvirku
bankakerfi sem styður mark-
visst við bæði fyrirtæki og
einstaklinga.
VERÐUM AÐ AXLA ÁBYRGÐ
Eftir efnahagshrunið haustið
2008 hafa umtalsverðar skuld-
ir lent á þjóðinni en þrátt fyrir
það erum við ekki skuldsettari
en margar nágrannaþjóðir okkar.
Það er enginn vafi í mínum huga
að við höfum fulla burði til þess
að standa undir öllum okkar
skuldum með öflugum útflutn-
ingi og tryggja á sama tíma að
lífskjör á Íslandi verði fljót-
lega með því besta sem þekkist.
Afar mikilvægt er að við sem
þjóð öxlum okkar ábyrgð gagn-
vart þeim skuldbindingum sem
alþjóðasamfélagið telur undan-
tekningarlaust að við berum. Við
komum okkur í þessa stöðu og við
þurfum sjálf að vinna okkur út
úr henni.
Ég óska lesendum Fréttablaðs-
ins gæfu og gleði á nýju ári.
Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar:
Ekki gera ekki neitt
UNDANÚRSLIT Í ENSKA DEILDARBIKARNUMBlackburn – Aston VillaMan.City – Man.Utd.
Barcelona - VillarrealDeportivo - Real Madrid
SPÆNSKI BOLTINN
PGA MÓTARÖÐ
IN HEFST
NBA
Besti
körfubolti
í heimi
ENSKI BIKARINN
Öll stærstu liðin
Liverpool, Chelsea, Arsenal
TOPPSLAGUR
Í ENSKA BOLTANUM Í JANÚAR
ARSENAL - MAN. UTD.