Fréttablaðið - 19.01.2010, Blaðsíða 12

12 19. janúar 2010 ÞRIÐJUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
MENNING: Páll Baldvin Baldvinsson fulltrúi ritstjóra pbb@frettabladid.is HELGAREFNI: Anna Margrét Björnsson amb@frettabladid.is og Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Jón Kaldal jk@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt
að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
UMRÆÐAN
Árni Páll Árnason skrifar um
styrki til að efla þjónustu við
langveik og ofvirk börn
Í desember 2009 var efnt til átaks til að efla þjónustu við
langveik börn og börn sem greind
hafa verið með ofvirkni og athygl-
isbrest (ADHD) og fjölskyldur
þeirra. Markmið samningsins er að þróa bætta og
samþætta þjónustu við börnin í heimabyggð.
Átakið byggist á aðgerðaáætlun í þágu barna
og ungmenna sem Jóhanna Sigurðardóttir, þáver-
andi félagsmálaráðherra, hafði forgöngu um og var
samþykkt á Alþingi árið 2007. Í henni er m.a. lögð
áhersla á að auka samhæfingu og efla samstarf
þeirra sem sinna þjónustu við langveik börn og börn
með geðraskanir og þroskafrávik. Að átakinu standa
félags- og tryggingamálaráðuneyti, heilbrigðis-
ráðuneyti, mennta- og menningarmálaráðuneyti og
sveitarfélögin í landinu.
Langveik börn og börn með ofvirkni og athyglis-
brest og foreldrar þeirra þurfa á fjölbreyttri þjón-
ustu að halda. Oft hefur þó verið óljóst hver ber
ábyrgð á að veita og greiða fyrir slíka þjónustu. Er
það skólakerfið, stoðkerfi félagsmála, heilbrigðis-
kerfið eða sveitarfélögin? Er aðstoð við ofvirkt barn
í námi félagslegt úrræði eða menntaúrræði?
Með átakinu er áhersla lögð á að tryggja þjónustu í
samræmi við þarfir barnanna og fjölskyldna þeirra,
óháð því hvar þjónustan er flokkuð í stjórnkerfinu.
Áherslan er á börnin sem þarfnast þjónustunnar, en
ekki á hlutverk hvers ráðuneytis um sig. Ráðuneytin
þrjú leggja öll fé til þessa verkefnis í sameiginlegan
sjóð. Í honum bíða nú 80 milljónir króna úthlutunar.
Sveitarfélög geta sótt um fé úr þessum sjóði til til-
tekinna verkefna, sem þau skipuleggja og sinna.
Nú er einstakt tækifæri til framþróunar í þjón-
ustu við þessi börn. Mikilvægt er að sveitarfélög
nýti þetta tækifæri og þrói metnaðarfull verkefni,
í samvinnu við þau hagsmunasamtök foreldra sem
sinnt hafa hagsmunagæslu fyrir börnin um langt
skeið.
Verkefnisstjórn sem í sitja fulltrúar ráðuneyta og
sveitarfélaga, undir forystu félags- og trygginga-
málaráðuneytisins, annast umsýslu verkefnisins.
Auglýst var eftir styrkumsóknum frá sveitarfélög-
unum í desember síðastliðnum og rennur umsóknar-
fresturinn út 27. janúar. Félags- og tryggingamála-
ráðuneytið veitir allar upplýsingar um verkefnið og
forsendur fyrir styrkjum og eins eru aðgengilegar
upplýsingar á heimasíðu þess: http://www.felagsmal-
araduneyti.is/.
Höfundur er félags- og tryggingamálaráðherra.
Framþróun í þjónustu við börn
ÁRNI PÁLL
ÁRNASON
Full ástæða er til að samgleðjast matreiðslumeistaranum sem
fékk Michelin-stjörnu, fyrstur
íslenskra matsveina, í síðustu
viku. Í faginu eru margir sem
bíða spenntir eftir mati Michelin
ár hvert þegar rauða bókin þeirra
kemur út. Að þessu sinni fengu
fjórir matsölustaðir í Bretlandi
stjörnu, þar á meðal Texture,
sem er í eigu Agnars Sverrisson-
ar. Stjarnan er gæðastimpill sem
hefur umtalsverð áhrif á álit og
afkomu veitingahúsaeigenda.
Árið 1888 stofnaði Frakkinn
André Michelin, ásamt bróður
sínum, Michelin-fyrirtækið, sem
er líklega stærsti framleiðandi
hjólbarða í heiminum í dag.
Aldamótaárið 1900 gáfu þeir út
í Frakklandi fyrstu Michelin-bók-
ina, til að aðstoða þá sem vildu
ferðast um landið á bifreiðum, við
að finna góða gistingu og matsölu-
staði á ferð sinni um landið. Einnig
fylgdu greinargóðar upplýsingar
um bensínstöðvar, bensínverð og
dekkjaverkstæði, sem og auglýs-
ingar um Michelin-fyrirtækið.
Útgáfan mæltist vel fyrir. Árið
1926 var fyrst merkt með stjörnu
þar sem mælt var sérstaklega með
veitingahúsi eða hóteli og upp úr
1930 komu síðan tvær og þrjár
stjörnur til sögunnar.
Enginn afsláttur
Michelin er ekki eina fyrirtækið
sem gefur veitingahúsum og hót-
elum einkunnir, en það er tekið
meira mark á þeirra stjörnum en
annarra. Þar er enginn afsláttur.
Fylgst er með þeim veitingahús-
um og hótelum sem hafa fengið
stjörnu/stjörnur af fagmönnum
sem eru í þjónustu Michelin, en
enginn veit hverjir þeir eru eða
hvenær þeir koma. Og Michelin-
stjarna er ekki fugl í hendi. Telji
áðurnefndir fagmenn að slakað
hafi verið á í þjónustu eða matar-
gerð er stjarnan tekin af viðkom-
andi veitingahúsi. Enginn staður
fær þrjár stjörnur í einu, hversu
góður sem hann er. Fyrst fær hann
eina, síðan aðra ef frammistaðan
býður upp á það, og ef hún er fram-
úrskarandi, gæti hann fengið þá
þriðju. En það eru ekki margir sem
hljóta þá virðingu. Þannig munu nú
vera 26 veitingahús í Frakklandi
með þrjár stjörnur og 81 í
heiminum öllum. Frakkinn Alain
Ducasse er eini matreiðslumeistar-
inn sem hefur náð þeim árangri að
reka tvo þriggja Michelin-stjörnu
veitingastaði, annan í París og
hinn í Mónakó. Það er ekki lítið
afrek.
Matreiðslumeistarar sem eiga
og reka slíka staði njóta gjarnan
virðingar á við poppstjörnu, ráð-
herra eða virtan listamann. Enda
er litið á matreiðslu sem listgrein
þegar hún er komin á þetta stig. Og
það er hún líka.
Ung kona, sem bjó í Belgíu um
tíma, var að spjalla við hjón í hús-
inu sem hún bjó í og það kom til
tals að bróðir hennar hefði búið
í landinu á annað ár. Þau spurðu
hvað hann hefði verið að gera og
hún sagði að hann væri matreiðslu-
meistari og hefði unnið á veitinga-
húsi. Maðurinn spurði hvað veit-
ingahúsið héti og þegar hún sagði
nafnið á því, horfði hann á hana í
forundran: Gerirðu þér grein fyrir
um hvern þú ert að tala?“ sagði
hann, og var á svipinn eins og hún
hefði nefnt nafn Bandaríkjafor-
seta eða Gandhi. Hvort hún vissi
að hann ræki stórkostlegan veit-
ingastað, þriggja störnu Michelin-
stað! Hvort bróðir hennar hefði
örugglega unnið þarna? Hann var
forviða yfir því að hún skildi ekki
hvað þetta væri merkilegt, og lagði
sig fram um að útskýra fyrir henni
stöðu þessa manns og veitingastað-
arins, eins og hún væri barn, sem
skildi ekki fullorðinsheiminn.
Mikil spenna
Þó að það þyki eftirsóknarvert að
fá þrjár stjörnur, hefur það líka í
för með sér gífurlega spennu fyrir
marga, því að það er með þetta
eins og aðra upphefð, að það er
áfall að hrapa úr henni, þó að það
sé aðeins um eina stjörnu. Eftir-
litið með þriggja stjörnu stöðun-
um er mun meira og hvert smá-
atriði verður að vera í lagi. Ekki
aðeins maturinn, borðsalurinn,
eldhúsið og þjónustan. Það er því
ekki óalgengt, skilst mér, að mat-
reiðslumeistarar séu sáttir með
eina stjörnu eða tvær. Þá er viður-
kenningin, virðingin og afkom-
an í höfn og spennan og stressið
viðráðanlegt.
Þetta er áhugavert kerfi og
dálítið framandi hér á landi. Mér
finnst athyglisverð þessi stöðuga
skoðun á frammistöðu. Hvernig
væri til dæmis ef við fylgdumst
með frambjóðendum til sveitar-
stjórna og Alþingis sem kæmust
til valda og áhrifa(fengju þar með
eina stjörnu) og skoðuðum hvern-
ig þau hefðu farið með það traust
sem þeim var sýnt, áður en við
gefum þeim tvær stjörnur? Það
gæti orðið forvitnilegt.
Stjörnur og streita
JÓNÍNA MICHAELSDÓTTIR
Í DAG | Matur og Michelin
E
kki verður með góðu móti séð hvað flokksráð VG var að
gera á Akureyri um helgina. Ályktanir flokksráðsfundar-
ins eru alla vega með því furðulegra sem stjórnmálaflokk-
ur hefur sent frá sér hin síðari ár. Er ástæða til að minna
á að VG á fjórtán þingmenn og aðild að ríkisstjórn.
Allir þeir sem ekki sátu flokksráðsfundinn hafa staðið í þeirri
meiningu að Icesave sé mál málanna í stjórnmálunum. Lausn þess
eða tilraunir til að koma málinu í einhvern farveg á ný sé það sem
öllu máli skiptir fyrir íslenskt samfélag.
Þessi skilningur er fyrst og fremst til kominn vegna ítrekaðra
yfirlýsinga ráðherra ríkisstjórnarinnar þar um. Fjármálaráðherr-
ann, formaður VG, hefur ekki talað um annað en Icesave í þær tvær
vikur sem liðnar eru síðan forsetinn tilkynnti að hann ætlaði ekki
að staðfesta Icesave-lögin. Og ekki lét formaðurinn sitt eftir liggja
á fundinum. Beiski drykkurinn og það allt.
Engu síður er ekki minnst á málið í ályktunum VG.
Afsagnir ráðherra eru fátíðar á Íslandi. Ráðherra úr röðum VG
sagði af sér embætti vegna Icesave!
Fátítt er að þingflokkar klofni í veigamiklum málum. VG klofnaði
í Icesave!
Þrátt fyrir það er ekki minnst á málið í ályktununum.
Það er í besta falli furðulegt að flokksráð VG hafi ekki séð
ástæðu til að fjalla um og samþykkja einhverja leiðsögn til þing-
manna sinna, ráðherra og ríkisstjórnarinnar í þessu stóra máli.
Þar til annað upplýsist verður að telja að flokksmenn hafi hreinlega
skort dug til þess.
En menn sátu svo sem ekki auðum höndum nyrðra. „Fjölmiðlum
er nú grímulaust beitt sem áróðurstækjum eigenda sinna,“ segja
Vinstri græn og beina spjótum sínum að Morgunblaðinu og 365.
Stjórnendur Ríkisútvarpsins fá líka að heyra það.
Rykið var líka dustað af gömlum tillögum eins og um að ríkið
kaupi grunnnet Símans og eignist enn fremur þá hluti í stærri orku-
fyrirtækjum sem eru í einkaeigu. Ekki fylgja fyrirmæli um hvaða
leiðir beri að fara í þessum efnum né heldur hvar skera beri niður
í ríkisrekstrinum til að mæta tugmilljarða kostnaði við slík kaup.
Einkavæðing í heilbrigðiskerfinu var að sjálfsögðu fordæmd og
andstaðan við hugmyndir um að einkarekið sjúkrahús rísi í Mos-
fellsbæ ítrekuð. Flokkurinn verður þó ekki sakaður um að hafa ekki
aðra sýn í heilbrigðismálum en þá að vera á móti einkavæðingu.
Flokksráðið vill nefnilega að kannaðir verði kostir þess að taka upp
embætti héraðsljósmóður að nýju. Heilbrigðisráðherrann hlýtur að
hafa nýtt gærdaginn í að skipa nefnd til að ganga í málið.
Vinstri græn standa enn klár á andstöðu sinni við Evrópusam-
bandsaðild. Eru ráðherrar, þingmenn og aðrir hvattir til að halda
stefnu flokksins um andstöðu við aðild á lofti og berjast einarðlega
fyrir henni. Ekki er við öðru að búast en að flokksráðið verði tekið
á orðinu þar.
En hvaða sýn hefur VG á atvinnumálin – eða öllu heldur atvinnu-
leysið? Á sautjánda þúsund hefur ekki vinnu. Tæplega tíu þúsund
karlar og tæplega sjö þúsund konur. Jú, fundurinn á Akureyri
ítrekar mikilvægi kynjasjónarmiða við forgangsröðun í atvinnu-
málum.
Þetta er veganestið.
VG fór yfir pólitíska sviðið um helgina.
Héraðsljósmæður
BJÖRN ÞÓR SIGBJÖRNSSON SKRIFAR
Kvöldlesningin
Vinnueftirlitið hefur gefið út handbók
um flutning á hættulegum farmi á
vegum, eða svonefnda ADR-hand-
bók. Þetta er mikill doðrantur, slagar
hátt upp í sex þúsund síður. Höfund-
ur bókarinnar er Víðir Kristjánsson,
deildarstjóri efna- og hollustu-
háttadeildar Vinnueftirlits-
ins. Hann afhenti Kristjáni
Möller, samgöngu- og
sveitarstjórnarráðherra,
fyrsta eintak bókarinnar
í gær. Þá vitum
við hvað verður
á náttborðinu
hjá Kristjáni
næstu vik-
urnar, ef ekki
mánuðina.
Öllu haldið til haga
Í vikunni sem leið skrifaði DV fréttir
um Baldvin Valtýsson, útibússtjóra
Landsbanka Íslands í London,
launakjör hans og tengsl við Icesave-
reikningana. Páll Benediktsson,
upplýsingafulltrúi skilanefndar
Landsbankans, sá ástæðu til að gera
athugasemdir við þau skrif. Það var
greinilega auðsótt mál því DV birti
þær í blaði sínu í gær. Undir
flennistórri frétt um að Páll
sé að ljúga upp á DV.
Öfug sálfræði?
Nítján gefa kost á sér í
forvali Vinstri grænna
fyrir borgarstjórnar-
kosningar í vor.
Í þeim hópi er
Jakobína Ingunn Ólafsdóttir. Jakobína
er ekki bundin á klafa flokkslína; hún
bauð sig fram fyrir Frjálslynda flokk-
inn fyrir alþingiskosningar í fyrra en
gekk síðan til liðs við Borgarahreyf-
inguna. Nú hendir hún sér í slaginn
hjá VG í Reykjavík, auk þess sem hún
er skráð í Samfylkinguna. Jakobína
bloggar á léninu kreppan.blog.
is. Nýjustu færslurnar eru aðallega
áhrínisorð í garð Steingríms J. Sigfús-
sonar og Vinstri grænna,
sem Jakobína sakar um
heigulshátt gagnvart
AGS og hræðsluáróð-
ur. Spurning hversu
vænleg slík slagorð eru
í forvali hjá VG.
bergsteinn@
frettabladid.is