Fréttablaðið - 19.01.2010, Blaðsíða 18

19. JANÚAR 2010 ÞRIÐJUDAGUR2 ● fréttablaðið ● þorrinn
Misjafnar skoðanir eru uppi um
ágæti hákarlsins. Í föstudagsvari
Vísindavefjar Háskólans má finna
niðurstöður tilraunar sem vefur-
inn stóð fyrir á því hvort fólki
þyki í alvörunni hákarl góður.
Fyrsti hluti könnunarinnar
var unninn þannig að starfsmað-
ur vefjarins sótti þorrablót og
spurði: Finnst þér hákarl góður
í alvöru eða ertu bara að þykjast
til að gefa í skyn að þú sért sval-
ari en þú ert? 100 prósent svar-
enda sögðu að sér fyndist há-
karlinn góður en allmargir neit-
uðu að svara. Svarhlutfall var 7
prósent.
Tveir skvettu úr glasi fram-
an í starfsmann Vísindavefjar-
ins og þrír sögðu honum að hypja
sig heim. Í öðrum hluta könn-
unarinnar var falinni myndavél
komið fyrir við hákarlsbakkann
og kom í ljós að stór hluti þeirra
sem fengu sér hákarl á diskinn
hentu honum í ruslið. - keþ
Er hákarlinn góður?
● FJÓRÐI MÁNUÐUR VETRAR Þorri er fjórði mánuður vetrar í
gamla norræna tímatalinu. Þorri hefst í þrettándu viku vetrar og alltaf á
föstudegi.
Fyrsti dagur þorra er nefndur bóndadagur en þann dag var sú hefð
að bóndinn hoppaði í kringum bæinn á nærhaldinu einu fata. Einnig var
hefð að húsmóðirin færi út kvöldið áður og
byði þorranum inn í bæ. Til eru heimildir um
að betri matur hafi verið gefinn fyrstu daga
þorra og góu, en nú hefur sú hefð komist á að
hjón gefi hvort öðru blóm þessa daga. Síðasti
dagur þorra er nefndur þorraþræll.
Þorri er nefndur í heimildum frá miðöldum
sem persónugervingur vetrarins og þar er
einnig minnst á þorrablót, en ekki er vitað um
hvað þau snerust. Þorrablót eru svo tekin upp
sem veislur „að fornum sið“ undir lok 19. aldar.
Skiptar skoðanir eru á ágæti hákarls-
ins eins og könnun Vísindavefs leiddi
í ljós.
Góðar danshljómsveitir eru gulli betri, ekki síst
á þorranum þegar þörfin fyrir að sletta úr klauf-
unum er mikil hjá almenningi eftir að hafa úðað
í sig þjóðlegum mat. Poppararnir í Poppsmiðj-
unni á Akranesi eru meðal þeirra sem gera út á
dansleikjamarkaðinn. Talsmaður þeirra
er Bjartur Logi Finnsson söngvari og
hann er spurður hvort vertíðarstemning
sé hjá sveitinni núna. „Já, það má segja
það,“ svarar hann glaðlega. „Við verð-
um um næstu helgi á Höfn í Horna-
firði og svo ætlum við í útrás til
Evrópu og spila á þorrablóti Ís-
lendingafélagsins í Lúxemborg.“
En hvernig tónlist telur Bjart-
ur Logi passa best með svona
forníslenskum mat? Verða þeir fé-
lagar með fimmundarsöng eða fara
popp og súrir pungar bara vel saman?
„Já, félagar mínir eru vel menntaðir
menn og vel spilandi. Það fá allir eitt-
hvað við sitt hæfi,“ segir hann og heldur áfram:
„Þetta er bara alhliða tónlist sem allir geta dans-
að við, á hvaða aldri sem þeir eru. Við erum með
allt frá völsum og rælum upp í rokktónlist.“
Poppsmiðjan er þriggja ára gömul hljómsveit.
Auk sígildra danslaga hafa liðsmenn sveitarinn-
ar haslað sér völl sem lagasmiðir og leyfa frum-
sömdu efni að fljóta með á böllunum að sögn
Bjarts Loga. Sum lögin hafa verið í spilun
á öldum ljósvakans, jafnvel komist á vin-
sældalista. „Sú ást“ sem kom út síðastliðið
sumar er dæmi um slíkt lag.
Þess má geta að Bjartur Logi er
náfrændi Stebba Hilmars og með
áþekka rödd. Hann er líka söngv-
ari með hljómsveit Hauks Þor-
valdssonar á Höfn og skýst
upp á svið með henni þegar
þörf er á. - gun
Ætla að spila fyrir Íslendinga í Lúx
Poppsmiðjan: Logi Guðmundsson
trommuleikari, Sigurþór Þorgilsson
bassaleikari, Bjartur Logi Finnsson söngvari,
Erlingur Viðarsson gítarleikari og Einar
Harðarson gítarleikari. MYND/MICHAEL CLAXTON
● HOLLUR OG GÓÐUR Súrmatur er af mörgum talinn úldinn og
óhollur matur, sem er fjarri sanni. Súrmatur er matur sem hefur verið
lagður í skyrmysu í nokkra mánuði. Við súrsun er maturinn lagður í mysu,
en þá síast vítamín úr mysunni í matinn, auk þess sem sýran verndar
ýmis bætiefni í matnum. Hér áður fyrr fór matvælaframleiðslan fram á
haustin og breyta þurfti aðferðum til að geta geymt matinn stóran hluta
ársins. Þar sem menn bjuggu við salt-
skort var brugðið á það ráð að leggja
matinn í súr. Í dag þegar súrmat-
ur er súrsaður er stöðugt fylgst
með pH-gildi hans og þegar
sýrustigið í matvælunum
er komið niður í pH 4-
4,5 geta sjúkdómsvald-
andi örverur ekki fjölgað
sér og maturinn verður því
öruggur til neyslu.
Súrsaðir hrútspungar eru einn
vinsælasti þorramaturinn en
framleiðslufyrirtæki þorra-
matar segjast hafa súrsað
hvern pung sem þau komust
yfir. Minna framboð var af
hrútspungum í sláturhúsunum
í ár en áður vegna útflutnings
þar sem eistu hafa náð miklum
vinsældum erlendis.
„Framleiðslan á þorramat í ár er
svipuð og árið á undan en reyndar
höfðum við minna af pungum til að
spila úr. Hingað til höfum við getað
keypt punga af öðrum sláturhúsum
í framleiðsluna. Vegna útflutnings
úr landi var staðan ekki þannig
núna,“ segir Ingvar Gíslason,
markaðsstjóri hjá Norðlenska.
Súrsaðir hrútspungar voru sam-
kvæmt skoðanakönnun Bænda-
blaðsins á síðasta ári eftirlætis-
þorramatur landans og Auðjón
Guðmundsson, markaðsstjóri
Kjarnafæðis, segist kannast við
að erfiðara hafi verið að útvega
punga í ár. „Við þurftum að hafa
meira fyrir því að útvega pungana
í ár þótt við teljum að það verði nóg
handa öllum,“ segir Auðjón.
Guðmundur Svavarsson, sölu-
stjóri hjá Sláturfélagi Suðurlands,
segist finna fyrir auknum áhuga og
tilhneigingu neytenda til að kaupa
þjóðlegan mat og súra sviðasult-
an sé ekki síður vinsæl en súru
hrútspungarnir. Guðmundur segir
að hver pungur sé súrsaður en þeir
eru ekki í útflutningi og sækja ekki
aðföng til annarra sláturhúsa.
Kjötafurðastöð Kaupfélags
Skagfirðinga ásamt afurðastöð
Hvammstanga sér um þriðjung
af allri slátrun í landinu en Ágúst
Andrésson, forstjóri afurðastöðv-
arinnar, segir að fyrirtækið flytji
öll eistu úr landi. „Þessi útflutn-
ingur hefur smám saman verið
að vinda upp á sig en mikill áhugi
er á íslenskum eistum í Asíu sem
og Bandaríkjunum,“ segir Ágúst.
Djúpsteikt eistu eru orðin vinsæll
réttur í Bandaríkjunum en í Asíu
er allur gangur á því hvernig eist-
un eru matreidd að sögn Ágústs.
„Þetta er fínn gjaldeyrir sem við
fáum þarna inn í landið og við
höfum markaðssett eistun sérstak-
lega síðustu tvö árin.“ - jma
Hver pungur nýttur
Öll eistu sem afurðastöð KS og Hvammstanga ræður yfir eru flutt úr landi en Asíubúar og Ameríkanar eru hrifnir af afurðinni.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Ingvar Gíslason, markaðsstjóri hjá Norðlenska, segist hafa fundið fyrir því að erfið-
ara væri að fá punga í súrsun nú í ár en árið þar á undan.
ERTU ORKULAUS?
Viltu finna orkubreytingu
STRAX!
Fæst í apótekum, heilsubúðum og
heilsuhillum flestra stórmarkaða.
Énaxin total er frábær
jurtaformúla með Rhodiolu
ásamt dagskammti af
vítamínum og steinefnum
Þægilegt, aðeins 1 tafla á dag