Fréttablaðið - 28.01.2010, Blaðsíða 16

16 28. janúar 2010 FIMMTUDAGUR
FRÉTTASKÝRING: Álftanes getur ekki greitt af skuldum
FRÉTTASKÝRING
PÉTUR GUNNARSSON
peturg@frettabladid.is
Stórfelldar skattahækk-
anir, 13,5 prósenta nið-
urskurður í rekstri og
uppsagnir embættismanna
duga hvergi nærri til þess
að ná tökum á hallarekstri
sveitarfélagsins Álftanes
þannig að það geti risið
undir skuldbindingum
sínum á þessu ári.
Þetta kemur fram í skýrslu bæj-
arstjórnar Álftaness til Eftirlits-
nefndar með fjármálum sveit-
arfélaga (EFS) en hún var rædd
á löngum bæjarstjórnarfundi í
fyrrakvöld og samþykkt gegn
atkvæðum minnihlutans. Þær
aðgerðir sem þar er að finna
þurfa hins vegar að fara fyrir
bæjarstjórnina að nýju í tengsl-
um við gerð fjárhagsáætlunar.
Að auki þarf Álftanes að skuld-
breyta lánum upp á þrjá millj-
arða, sem fram koma í efnahags-
reikningi. Helstu lánardrottnar
eru Lánasjóður sveitarfélaga og
Arion banki og fleiri. Á þessu ári
þarf að greiða 1,1 milljarð króna
af þessum lánum að óbreyttu.
Heildartekjur ársins eru áætlað-
ar 1,3 milljarðar, að teknu tilliti
til skattahækkana upp á 124 millj-
ónir króna, sem meirihluti bæjar-
stjórnar hefur í hyggju að fá sam-
þykktar.
Í skýrslu bæjarstjórnarinnar
er gert ráð fyrir að með skuld-
breytingum megi lækka þessa
greiðslubyrði um 875 milljónir
króna og niður í um 292 milljónir
króna í ár en byrðin verði á bil-
inu 259-287 milljónir á árunum
2011-2013.
Loks þarf Álftanes að losna
undan fjögurra milljarða króna
skuldbindingum, sem ekki koma
fram í efnahagsreikningi. Þær
kosta að óbreyttu um 255 millj-
ónir króna á ári næstu 28 ár.
Þarna er í fyrsta lagi um að
ræða samning við Búmenn sem
er metinn ígildi rúmlega 926
milljóna króna. Hann kveður á
um að bærinn greiði 39 milljón-
ir króna á ári í 50 ár í leigu fyrir
þjónustuhús, sem verður byggt
við hlið þrjátíu leiguíbúða og taka
á í notkun 2012.
Í öðru lagi er samningur við
byggingafyrirtækið Ris, sem met-
inn er á um 200 milljónir króna
og felur í sér 30 ára skuldbind-
ingu. Samkvæmt honum greiðir
bærinn fimmtán milljónir á ári í
leigu fyrir 1.000 fermetra þjón-
usturými, sem verður fullbyggt
árið 2011.
Þriðji samningurinn, og sá
sem mest munar um, er við Eign-
arhaldsfélagið Fasteign vegna
leigu á íþróttahúsi og sundlaug-
inni á Álftanesi. Sú skuldbinding
er metin á 2,9 milljarða króna að
núvirði. Leigugreiðslurnar eru
201 milljón á ári næstu 28 ár, en
lægri þetta árið vegna 28 pró-
senta tímabundins afsláttar frá
leigusalanum.
Engum þessara samninga
er hægt að segja upp en þó er
ákvæði í samningnum við Fast-
eign um að hann falli úr gildi ef
sveitarfélagið þarf að leita nauða-
samninga við lánardrottna sinna.
Þótt fjölmörg fyrirtæki hafi valið
leið nauðasamninga út úr fjár-
hagserfiðleikum eftir efnahags-
hrunið er sú leið erfið fyrir sveit-
arfélög. Þess vegna verður leitað
allra leiða til þess að leysa sveit-
arfélagið með öðrum hætti undan
þessum samningi.
Ástæðan er sú, að sögn Pálma
Þórs Mássonar bæjarstjóra, að
það hefði mjög alvarleg áhrif
fyrir öll sveitarfélög í landinu ef
Álftanes færi í nauðasamninga.
Aðrir viðmælendur blaðsins í
stjórnsýslunni taka í sama streng.
Nauðasamningar á Álftanesi
myndu að þeirra sögn þrengja
möguleika annarra sveitarfélaga
á lánsfjármarkaði. Slíkt myndi
hafa slæm áhrif á allar tilraunir
íslenskra aðila til þess að verða
gjaldgengir á erlendum fjármála-
mörkuðum að nýju.
Þess vegna er nú horft til rík-
isstjórnarinnar um að hún komi
með útspil sem geri Álftnesing-
um kleift að leysa sinn vanda til
framtíðar. Í skýrslu sinni lýsir
bæjarstjórnin á Álftanesi vilja til
að losa um allar eignir sem hægt
er. Þær eru helstar um 395 millj-
óna króna bókfærð eign í Eign-
arhaldsfélaginu Fasteign og 65
milljóna króna eign í Lánasjóði
sveitarfélaga. Einnig skuldabréf,
upp á 388 milljónir að nafnvirði
og eignir í löndum og bygging-
arlóðum, sem eru 488 milljóna
króna virði, samkvæmt bókum
sveitarfélagsins.
Næstu skref í málefnum Álfta-
ness eru á borði Eftirlitsnefnd-
ar með fjármálum sveitarfélaga,
sem fékk skýrslu bæjarstjórnar-
innar í hendur í gær. Nefndin mun
funda í dag en hún þarf að taka
afstöðu til þess hvort hugmyndir
bæjarstjórnarinnar um aðgerðir
nægi til þess að koma sveitarfé-
laginu á nýjan og traustan fjár-
hagsgrunn. Ríkisstjórnin fylgist
með málinu í gegnum Kristján
L. Möller sveitarstjórnaráðherra
sem er ábyrgur fyrir starfi Eftir-
litsnefndarinnar. Verði um frek-
ari stuðning ríkisins að ræða
munu Kristján og Steingrímur
J. Sigfússon fjármálaráðherra
væntanlega eiga sameiginlegt
frumkvæði að honum.
Í samningi Álftaness og Eftir-
litsnefndarinnar er ákvæði um að
sveitarstjórnin eigi strax að hefja
viðræður við önnur sveitarfélög
um sameiningu. Slíkar viðræður
eru ekki hafnar. Pálmi Þór Más-
son segir að hugmyndir bæjar-
stjórnarinnar í skýrslunni séu for-
senda þess að hægt verði að fara
í sameiningarviðræður. Álftanes
sé ekki í standi til þess að ganga
til sameiningarviðræðna fyrr en
búið er að ákveða hvernig vandi
bæjarfélagsins verður leystur til
frambúðar.
Álftanes er ógjaldfært
SUNDLAUGIN DÝRA Álftanes á fjórtán prósenta hlut í Eignarhaldsfélaginu Fasteign, sem aftur á og leigir Álftanesi nýja sund-
laug og íþróttahús fyrir rúmlega 200 milljónir króna á ári. Hlutabréfin í Fasteign eru nú metin á 395 milljónir króna.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
■ Staða íþrótta- og tómstundafull-
trúa lögð niður
■ Stöður fræðslustjóra og leik-
skólafulltrúa lagðar niður
■ Staða skipulags- og byggingar-
fulltrúa lögð niður
■ Staða félagsmálastjóra lögð niður
■ Ekki ráðið í laust starf skrifstofu-
stjóra bæjarins
■ Hagrætt í yfirstjórn um 23,6
milljónir 2010 og 2011.
■ Sameining mötuneyta á skóla-
svæði frá hausti 2010
■ Gjaldskrá Frístundar hækkuð um
10%
■ Íþróttastyrkir lækkaðir
■ Niðurgreiðslum hádegismatar
grunnskólabarna hætt í haust
■ Vinnuskóli lagður niður tíma-
bundið
■ Hækkun leikskólagjalda um 15%
■ Fjölgun barna á leikskóladeild frá
hausti 2010
■ Gjaldskrár hækkaðar í íþrótta-
húsi, sundlaug
■ Heimgreiðslum til foreldra hætt
frá 1. apríl.
■ Opnunartími bókasafns styttur
■ Opnunartími sundlaugar styttur
■ Umhverfisnefnd lögð niður, verk-
efni færð skipulagsnefnd
■ Atvinnumálanefnd lögð niður,
verkefni færð bæjarráði
■ Menningarmálanefnd lögð niður,
verkefni færð bæjarráði.
NIÐURSKURÐARAÐGERÐIR
Eftirtaldar aðgerðir eru hluti af því sem á að spara Álftanesi 103 milljónir
króna á þessu ári en 167 milljónir króna á næsta ári. Að auki er ætlunin
að auka skatttekjur um 124 milljónir á ári með 10% hækkun útsvars og
hækkun fasteignagjalda þannig að þau reiknist 0,4% af fasteignamati.
FBL-GREINING: EVRÓPUÞINGIÐ
Getur hafnað eða
samþykkt stjórnendur
Nýlega var greint frá því að Evrópuþingið hefði lagst gegn því að Rúmenía
Jeleva, utanríkisráðherra Búlgaríu, tæki sæti í framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins. Þinginu þótti Jeleva hrokafull og vanhæf til að sinna málaflokknum,
mannúðaraðstoð. Að auki er því haldið fram að eiginmaður hennar tengist
búlgörsku mafíunni. Svo fór að Jeleva dró framboð sitt til baka og forsætisráð-
herra Búlgaríu tilnefndi aðra konu í embættið.
■ Hvað er Evrópuþingið?
Evrópuþingið fer með löggjafarvald í ESB, ásamt ráðherraráðinu. Fyrir utan
að samþykkja, eða samþykkja ekki, nýja framkvæmdastjórn, á það að skera
úr um fjárlög ESB. Evrópuþingið hefur nýtt sér þessi völd og hefur haft áhrif
á alla þá málaflokka sem hafa útgjöld í för með sér. Til að Ísland geti orðið
aðildarríki ESB þarf Evrópuþingið að samþykkja það í meirihlutakosningu.
■ Hverjir sitja á Evrópuþinginu?
Þingmennirnir eru 785 talsins og eru kosnir beinni kosningu í hlutfallskosn-
ingu í aðildarríkjunum á fimm ára fresti. Þingmanna-
fjöldi endurspeglar íbúafjölda í löndunum. Þannig er
stærsta ríkið, Þýskaland, með 99 fulltrúa, en Malta
með fimm. Á móti kemur að stjórnmálahreyfingar
á þinginu skipast í hópa eftir skoðunum. Þannig
gætu sósíalistar á Spáni staðið með sósíalistum í
Frakklandi, frekar en með hægrimönnum á Spáni.
■ Tekur Evrópuþingið ákvarðanir eitt
og óstutt?
Nei, flestar ákvarðanir eru teknar í sameiningu við
aðrar stofnanir, sérstaklega við ráðherraráðið, sem
er skipað einum ráðherra úr hverju aðildarríki.
Hvert aðildarríki fer með formennsku í ráðinu
í sex mánuði í senn. Ráðherraráðið undirritar
samninga við önnur ríki og samtök, samhæfir
stefnu aðildarríkjanna í mörgum málaflokk-
um og hefur takmarkað framkvæmdarvald.
Kjör formanns
Neytendasamtakanna
Samkvæmt lögum Neytendasamtakanna skal kjör for-
manns fara fram það ár sem reglulegt þing Neytenda-
samtakanna er haldið. Í 12. grein laga Neytendasam-
takanna segir svo um kjör formanns: „Framboð til
formanns skulu berast stjórn Neytendasamtakanna eigi
síðar en fyrir lok febrúar þess árs sem reglulegt þing er
haldið. Framboði til formanns skulu fylgja meðmæli 25
skuldlausra félagsmanna hið fæsta en 50 skuldlausra
félagsmanna hið fl esta.“
Í samræmi við þetta auglýsir stjórn Neytendasamtakanna
eftir framboðum til formanns Neytendasamtakanna
vegna næsta kjörtímabils (2010-2012) og sem hefst frá
og með þingi Neytendasamtakanna í haust. Framboð-
um ásamt lista yfi r meðmælendur skal skilað á skrifstof-
ur Neytendasamtakanna í Reykjavík eða á Akureyri, eigi
síðar en kl. 16:00 þann 1. mars 2010. Einnig er hægt að
senda framboð ásamt lista yfi r meðmælendur í pósti og
má dagsetning póststimpils ekki fara fram yfi r 28. febrúar
2010.
Reykjavík 28. janúar 2010
Stjórn Neytendasamtakanna
Hringdu í síma
ef blaðið berst ekki