Fréttablaðið - 04.03.2010, Blaðsíða 8

8 4. mars 2010 FIMMTUDAGUR
Kanilsnúðar
Kexsmiðjan kynnir nýjung í frystivöru
Gómsætir og ilmandi kanilsnúðar
Tilbúnir á fimm mínútum
N
ÝT
T
FR
YS
TI
VA
RA
FÆREYJAR Fjölmargir Fær-
eyingar hafa haft samband
við Landspítalann síðustu
daga til að fá að koma í
CTD-skimun, blóðprufu
vegna sjaldgæfs arfgengs
sjúkdóms, sem herjar á
Færeyinga öðrum fremur.
Áhyggjufullir Íslend-
ingar hafa einnig hringt á
sjúkrahúsið, en þeir þurfa
fæstir að hafa áhyggjur af CTD,
segja bæði Kári Stefánsson, stjórn-
arformaður Íslenskrar erfðagrein-
ingar, og Jón Jóhannes Jónsson,
yfirlæknir á Landspítala.
„Þetta eru örfáir einstaklingar
sem eru með sjúkdóminn. Hann
er sjaldgæfur og því þekkja fáir
íslenskir læknar til hans,“ segir Jón
Jóhannes. „Það er rétt að ítreka að
sá hópur sem ætti að nýta sér þetta
próf eru þeir sem eru Færeying-
ar í báðar ættir,“ segir hann. Ekki
Íslendingar sem eiga til dæmis einn
færeyskan forföður.
Kári Stefánsson, stjórnarformað-
ur Íslenskrar erfðagreiningar, segir
CTD vera klassískan víkjandi blóð-
sjúkdóm sem hafi ekki orðið við-
fangsefni Íslenskrar erfðagrein-
ingar.
„Hann er mjög sjaldgæf-
ur og töluvert háður því
að það sé einhvers konar
skyldleiki meðal foreldra,“
segir hann. Ástæðu þess að
hann fyrirfinnist í Færey-
ingum megi líklega rekja
til þess að fáir einstakling-
ar hafi numið land í Fær-
eyjum á sínum tíma.
„Og einhver tiltölulega
stór hluti þeirra verið með þessa
stökkbreytingu. Síðan hafa ein-
hverjir af þessum arfberum komið
saman og þá eru 25 prósenta líkur á
að afkvæmi þeirra fái þetta,“ segir
hann.
Eins og fram hefur komið í blað-
inu síðustu daga hefur færeyska
landstjórnin hvatt alla Færeyinga
til að fara í blóðprufu vegna CTD-
sjúkdómsins.
Carnitine Transporter Defici-
ency getur í sumum tilfellum dregið
fólk til dauða nánast fyrir varalaust.
Meðal einkenna er slappleiki í vöðv-
um, skert lifrarstarfsemi og hjart-
sláttartruflanir. CTD-sjúkdóm-
urinn er hundraðfalt algengari í
Færeyjum en víðast annars staðar,
eða einn sjúkur af sjö hundruð heil-
brigðum. klemens@frettabladid.is
Sjúkdómurinn
sjaldgæfur hér
Margir hafa haft samband við Landspítalann til að
koma í prufu vegna CTD. Kári Stefánsson segir veik-
ina ekki koma fram nema CTD hafi verið í báðum
foreldrum. Íslendingar þurfi ekki að óttast veikina.
DR. JÓN JÓHANNES JÓNSSON Sýnir hér raðmassagreininn sem greinir hvort merki
um CTD finnst í blóðprufu. Hann minnir á að fólk þurfi ekki að láta prófa sig nema
það sé færeyskt í báðar ættir. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
KÁRI STEFÁNSSON
FRAMKVÆMDIR „Það sígur áfram á
ógæfuhliðina. Mannvirkjagerðin
er á hliðinni og fátt sem bendir til
að sú skúta fari að rétta sig af.“
Þetta segir Jón Steindór Valdi-
marsson, framkvæmdastjóri Sam-
taka iðnaðarins, um ástand mála
í byggingariðnaði. Gjaldþrot í
greininni eru algeng og uppsagn-
ir hjá þeim sem eftir standa tíðar.
Sem dæmi má nefna að þrettán
var sagt upp hjá verktakafyrir-
tækinu Magna í síðustu viku og
var haft eftir forstjóra félagsins
á RÚV að líklega yrði þeim sem
eftir stæðu sagt upp um næstu
mánaðamót.
Jón Steindór
átelur stjórn-
v ö l d f y r i r
seinagang. Til
hafi staðið að
bjóða út til-
teknar vega-
framkvæmdir í
heilt ár án þess
að nokkuð hafi
gerst. Sama
eigi við um samgöngumiðstöð á
Reykjavíkurflugvelli. „Hún var
fyrsta framkvæmdin sem átti að
ráðast í eftir hrun af því að hún
þótti svo handhæg. Enn er hún
bara í kollinum á einhverjum.
Það er lítið um efndir,“ segir Jón
Steindór.
Eitthvað er um að fyrrverandi
starfsmenn íslenskra verktaka-
fyrirtækja hafi leitað eftir vinnu
í útlöndum en Jón Steindór segir
ekki hlaupið að slíku. „Aðrir hafa
orðið fyrir búsifjum þótt ekki sé
það í líkingu við það sem hefur
orðið hér. Danir tala um 25 pró-
senta samdrátt og eru í öngum
sínum en ætli það séu ekki 25 pró-
sent eftir hjá okkur.“
- bþs
Samtök iðnaðarins telja samdrátt í byggingariðnaði nema um 75 prósentum:
Lítið um efndir ráðamanna
JÓN STEINDÓR
VALDIMARSSON
DÓMSMÁL Karlmaður á þrítugs-
aldri hefur verið ákærður fyrir
að stofna lífi og heilsu annars
manns í hættu.
Sá ákærði ók í tvígang bíl
sínum á bifreiðastæði á Raufar-
höfn á 30 til 40 kílómetra hraða
í áttina að manninum, sem tókst
að komast undan á hlaupum og
forða sér.
Til vara er glæfraakstursmað-
urinn ákærður fyrir hótun með
því að hafa með háttsemi sinni
hótað hinum manninum líkams-
meiðingum. - jss
Stofnaði lífi manns í hættu:
Komst undan
á hlaupum
DÓMSMÁL Catalina Mikue Ncogo,
sem nú er fyrir Héraðsdómi
Reykjaness, getur átt yfir höfði
sér allt að átta
ára fangelsi
verði hún fund-
in sek um man-
sal.
Catalina er,
auk mansalsins,
ákærð fyrir
hagnýtingu
vændis, frelsis-
sviptingu, ólög-
mæta nauðung
og tvær líkamsárásir, auk þess
að hafa hrækt á lögreglumann
eins og fram kom í Fréttablaðinu
í gær. Hún neitar sök. Þinghald
yfir henni var lokað að frum-
kvæði dómara, sem er venjan
í kynferðisbrotamálum. Það er
gert til verndar brotaþolum. - jss
Catalina fyrir dómi:
Allt að átta ár
fyrir mansal
CATALIN NCOGO
SAMGÖNGUR Kristján L. Möller
samgönguráðherra tók í gær á
móti þremur fulltrúum undir-
skriftasöfnunar vegna tvöföldun-
ar Suðurlandsvegar.
„Fyrir hönd þeirra 27 þús-
und Íslendinga sem skorað hafa
á Alþingi og ríkisstjórn að ráð-
ast í tvöföldun Suðurlandsvegar
viljum við þakka samgönguráð-
herra hr. Kristjáni Möller fyrir
þann áfanga sem nú hefur verið
ákveðið að bjóða út,“ sagði í ávarpi
þremenninganna sem afhentu
ráðherra einnig allar undirskrift-
irnar. „Jafnframt treystum við
því að framhaldið verði farsælt
og óhindrað,“ bættu gestirnir við
í ávarpinu. - gar
Undirskriftasöfnun um tvöföldun Suðurlandsvegar:
Fluttu þakkir 27
þúsund Íslendinga
RÁÐHERRA MEÐ GESTUM Kristján L.
Möller samönguráðherra ásamt Hannesi
Kristmundssyni og Eyþóri Arnalds.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
John Jensen er Færeyingur búsettur í Danmörku. Dóttir hans Heidi lést á
sjúkrahúsi í Esbjerg í desember árið 2000, þrítug að aldri.
Hjartað í Heidi stöðvaðist fyrst í september 1990. Eftir mánaðardvöl á
sjúkrahúsi tóku við tveir mánuðir á Ríkisspítalanum. Niðurstaða allra lækna
var sú að ekkert athugavert væri við hjartað í Heidi.
Ári síðar stöðvaðist hjartað aftur og læknar komu með kenningar um
hugsanlegar ástæður sem ekki stóðust. Hún var þrjá mánuði á sjúkrahúsi og
upp frá því þurfti hún að koma þangað fjórum sinnum á ári í meðferð.
Í tíu ár fékk Heidi að lifa, segir faðir hennar í bréfinu, en aldrei var minnst
á CTD við hana.
Það var ekki fyrr en bróðir hennar, Edmund, komst að því árið 2008 að
hann væri með CTD sem þau vissu hvað hefði amað að Heidi.
Þetta kemur fram í kvörtunarbréfi sem John Jensen hefur sent dönskum
heilbrigðisyfirvöldum og birtist á Sandportal.fo í janúar síðastliðnum.
MISSTI DÓTTUR
1 Hvað heitir formaður samn-
inganefndar Íslendinga um
Icesave?
2 Hvaða handknattleiksmaður
vinnur nú að bók um feril sinn?
3 Hvar er erfðasjúkdómurinn
CTD landlægur?
SVÖRIN ERU Á SÍÐU 46
VEISTU SVARIÐ?