Fréttablaðið - 24.03.2010, Blaðsíða 14
14 24. mars 2010 MIÐVIKUDAGUR
FRÉTTAVIÐTAL: Hvað líður aðildarviðræðum Íslands og Evrópusambandsins?
Hlutverk sendinefndar
Evrópusambandsins (ESB)
er að svara spurningum og
aðstoða í aðildarferli Íslands.
Dr. Timo Summa, sendi-
herra ESB á Íslandi, segir
mikilvægt að fólk ræði kosti
og galla aðildar. Sagan sýni
að smáríkjum farnist betur
innan ESB en utan.
Dr. Timo Summa, sem er nýskipað-
ur sendiherra Evrópusambandsins
á Íslandi, segist hafa saknað öflugri
umræðu um kosti og galla aðildar
að ESB þá 77 daga sem hann hefur
verið hér við störf. „Fólk þarf að fá
að kynna sér staðreyndirnar,“ segir
hann og bendir á að þótt aðildarvið-
ræðurnar sjálfar fari fram á borði
sérfræðinga þá sé það almenningur
sem á endanum þurfi að taka afstöðu
til aðildar. „Þannig virkar lýðræðið,
í gegnum opinskáa umræðu. Þegar
maður fer í heita pottinn í sund-
lauginni þá er fólk ekki að ræða um
ESB, heldur eitthvað annað. En það
er mikilvægt að umræðan og átökin
fái að eiga sér stað.“
Grunnur að viðræðum lagður
Timo Summa flutti í gær erindi í
Árnagarði í Háskóla Íslands þar sem
hann fór yfir stækkunarstefnu ESB
og aðildarferli Íslands. Þar tiltók
hann meðal annars þá þætti vænt-
anlegra aðildarsamninga sem þegar
hafi verið fjallað um vegna aðildar
Íslands að Evrópska efnahagssvæð-
inu og þá þætti sem út af standa. Í
spalli við Fréttablaðið kvað Summa
allt hafa gengið vel hvað umsókn
Íslands varðar hingað til. Vel hafi
gengið að fá svör við þeim spurn-
ingum sem ESB lagði fyrir íslensk
stjórnvöld og þær niðurstöður séu
nú sá grunnur sem byggja megi á í
komandi aðildarviðræðum.
„En núna horfum við fram á
fyrstu smávægilegu töfina í þessu
ferli,“ segir hann og vísar til þess að
leiðtogaráð ESB taki ekki afstöðu til
aðildarumsóknar Íslands í þessari
viku líkt og áður hafi verið stefnt að.
Það verði í staðinn gert á fundi ráðs-
ins í júlí. Summa áréttar um leið að
ástæða tafarinnar sé ekki af pólit-
ískum toga, heldur hafi þýska þing-
ið þurft meiri tíma til breyta reglum
varðandi umboð til handa Angelu
Merkel, kanslara Þýskalands, áður
en hún heldur til Brussel. „Stjórn-
málaflokkar í Þýskalandi eru allir
einhuga í stuðningi við aðild Íslands
að Evrópusambandinu.“
Smáríki hafa það gott í ESB
Töf á því að Ísland fái formlega
stöðu umsóknarríkis þangað til
í sumar segir Timo Summa ekki
þurfa að lengja aðildarferlið. „Í
millitíðinni starfa stjórnvöld hér
áfram með embættismönnum sam-
bandsins í Brussel að þeim málum
sem taka þarf á. Þannig að þegar
kemur að aðildarviðræð-
unum sjálfum þá verður
búið að stytta þann lista
umtalsvert.“
Um leið leggur Summa
áherslu á að aðildarvið-
ræðurnar fái að taka þann
tíma sem þurfi, ekkert
liggi í raun á. Markmiðið
sé að ná góðum samning-
um og erfitt að spá fyrir
um hversu langan tíma
það kunni að taka. Þá
séu aðstæður í heiminum
núna um margt einstakar
í kjölfar efnahagsþreng-
inga og Evrópusambandið
sýni því skilning. Þannig hafi skoð-
anakannanir fyrir hrun sýnt meiri-
hlutastuðning við aðild að samband-
inu, þótt það hafi nú breyst.
Þá telur Summa að þótt almenn-
ingsálitið kunni nú að vera litað af
togstreitu tengdri Icesa-
ve-samningum við Breta
og Hollendinga, þá sé ljóst
hvað ESB varði að það
mál sé algjörlega aðskil-
ið aðild Íslands að ESB.
Hann segist meðvitaður
um að margir líti svo á að
í Icesave-málinu ráðsk ist
stór ríki með smáríkið
Ísland, en bendir um leið á
að reynsla smárra ríkja af
veru í ESB sé góð. „Flest
Evrópuríki eru smá, sum
á stærð við Ísland, svo
sem Malta og Lúxemborg.
Skipulag sambandsins er
mjög lýðræðislegt og tekur að fullu
tillit til réttinda smærri ríkja,“ segir
hann og telur vandfundin dæmi um
að gengið hafi verið á rétt smærri
ríkja innan ESB.
Summa segir ljóst að stór mál
standi út af í aðildarviðræðum þó
svo að Ísland hafi þegar, í gegnum
aðildina að Evrópska efnahagssam-
bandinu, tekið upp marga þætti sem
séu skilyrði aðildar. Þar megi nefna
mál á borð við landbúnað, fiskveiðar,
fjármálaþjónustu og umhverfismál
sem taka þurfi á. Hann er þó bjart-
sýnn á að vel gangi og vísar meðal
annars til góðrar reynslu Svía,
Finna og Norðmanna (þótt þar hafi
samningi verið hafnað) af samkomu-
lagi við ESB í landbúnaðarmálum.
„Hvar sem vandamál er að finna,
þar er líka til lausn,“ segir Summa
og bendir á að einnig þurfi að horfa
til breytinga í landbúnaði, svo sem
aukinnar áherslu á tengsl landbún-
aðar og ferðamennsku. „Breytinga
er þörf, en ESB getur stutt við land-
ið í þeim breytingum.“
Mannskepnan er íhaldssöm
Hvað fiskveiðar varðar segir
Summa ljóst að íslensk sjávarút-
vegsfyrirtæki séu samkeppnishæf
og rekstrarumhverfi þeirra og fisk-
veiðistjórnun hér þróuð. „Um þetta
eru ríki ESB meðvituð og þá stað-
reynd að kjósi landið að gerast aðili
að sambandinu þá komi Ísland til
með að leika lykilhlutverk í að móta
reglur sambandsins um fiskveiðar.“
Aukinheldur telur Summa að þekk-
ing þeirra sem í íslenskum sjávarút-
vegi starfa, bæði í geiranum sjálfum
og því rekstrarumhverfi sem fyrir
hendi sé í Evrópu, geri að verkum að
þeir þurfi ekki að óttast þær breyt-
ingar sem aðild að ESB kynni að
hafa í för með sér. „Þegar þeir hafa
fengið ráðrúm til að velta þessu
betur fyrir sér sjá þeir betur þau
tækifæri sem eru til staðar,“ segir
Summa og bætir við að það sé í eðli
mannskepnunnar að vera íhaldssöm
þegar kemur að breytingum. „Og
gildir þá einu hvort manneskjan er
tveggja ára eða áttatíu og tveggja.“
SENDIHERRANN Á SKRIFSTOFU SINNI Timo Summa hefur frá því í janúar verið sendiherra Evrópusambandsins á Íslandi, en hann
hefur starfað innan sambandsins síðan 1995 og verið framkvæmdastjóri á sviði stækkunarmála síðan 1995. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Vill umræðuna um ESB í heitu pottana
ÓLI KRISTJÁN ÁRMANNSSON
oka@frettabladid.is
Vonir standa til þess að á næstu vikum geti sendinefnd Evrópu-
sambandsins á Íslandi flutt í nýtt húsnæði í miðbæ Reykjavíkur
þar sem jafnframt verður komið á fót upplýsingamiðstöð fyrir
gesti og gangandi. Timo Summa, sendiherra ESB, segir jafnframt
standa til að opna útibú sendiskrifstofunnar á Akureyri.
„Við höfum lent í vandkvæðum við að finna hentugt húsnæði
í Reykjavík,“ segir Summa, en húsnæðið þurfi að standast örygg-
iskröfur ESB, auk þess að geta hýst starfsemi sendinefndarinnar
og upplýsingamiðstöð um ESB sem helst þurfi að vera hægt
að ganga inn í af jarðhæð. „Þá viljum við vera í miðbænum þar
sem aðgengi er gott og fólk, nemendur, fulltrúar félagasamtaka
og jafnvel ferðamenn geta komið fótgangandi til að heimsækja
okkur.“
Summa segir að tekið hafi lengri tíma en gert hafi verið ráð
fyrir að finna húsnæði, en þegar það mál leysist aukist heldur
starfsemi sendinefndarinnar. Til dæmis þurfi að ráða fólk til að
sinna kynningu í upplýsingamiðstöðinni.
Hlutverk sendinefndar ESB segir Summa fyrst og fremst vera
að veita upplýsingar og kynna staðreyndir um sambandið og
hvað aðild að því hafi í för með sér. „Síðan er það fólksins sjálfs
að mynda sér skoðun,“ segir hann. Að auki segir hann nefndina
stjórnvöldum innan handar, auk þess að veita hagsmunasam-
tökum, umhverfissamtökum og öðrum svör við spurningum
sem upp kunni að koma. „Hlutverk sendinefndarinnar er að
stórum hluta að liðka fyrir í aðildarferlinu og aðstoða við að
tryggja að ákvarðanir verði teknar á grundvelli staðreynda og
réttra upplýsinga.“
Opnað verður útibú á Akureyri
Skipulag
sambandsins
er mjög lýð-
ræðislegt og
tekur að fullu
tillit til réttinda
smærri ríkja.
TIMO SUMMA
SENDIHERRA ESB Á
ÍSLANDI
-tryggjum öryggi í viðskiptum
Ert þú örugglega þú?
www.sff.is
Til að auka öryggi í viðskiptum þurfa
allir viðskiptavinir banka, sparisjóða og
eignarleigufyrirtækja að sanna á sér
deili með því að framvísa gildu skilríki.
Gild skilríki eru vegabréf, ökuskírteini
og nafnskírteini.
Samkvæmt lögum um peningaþvætti er skylt
að framvísa gildum persónuskilríkjum
Hafi r þú ekki sannað á þér deili er mikilvægt að þú gerir það.