Fréttablaðið - 01.04.2010, Side 10

10 1. apríl 2010 FIMMTUDAGUR
DÓMSMÁL Ummæli þriggja saksókn-
ara í Fréttablaðinu um síðustu helgi
þess efnis að suma verjendur skorti
háttvísi í dómsal eru gegnumsneitt
ómakleg.
Þetta segja þeir Sveinn Andri
Sveinsson og Vilhjálmur H. Vil-
hjálmsson hæstaréttarlögmenn.
„Það eru auðvitað svartir sauð-
ir í þessari stétt eins og öðrum. En
almennt séð eru mjög góð og kurt-
eisleg samskipti milli verjenda og
saksóknara,“ segir Sveinn Andri,
sem minnir á að einungis tvisvar
hafi dómari beitt verjanda réttar-
farssektum í dómsal.
Hvorugur segist taka þessi
ummæli til sín, enda eigi þeir báðir
gott samstarf við ákæruvaldið.
„Auðvitað kann það að vera að
verjendur og sækjendur greini á
um hvort ákveðnar spurningar til
sakborninga eða vitna eigi við eða
ekki,“ segir Vilhjálmur. „En ég tel
að verjendur séu almennt ekki að
beina spurningum til vitna nema
þeir telji að þær séu nauðsynleg-
ar fyrir málsvörn skjólstæðinga
sinna. Menn eru ekki að því til þess
að skaprauna saksóknurum. Það
sama á við kærur til Hæstaréttar.
Verjendur kæra úrskurði til Hæsta-
réttar af því að þess er þörf eða að
kröfu skjólstæðings þeirra. Það er
ekki gert í því skyni að skaprauna
saksóknurum eða til þess að valda
vinnuálagi hjá dómstólum.“
Sveinn Andri segir ekki mega
gleyma því að erlendum brota-
mönnum, einkum frá Austur-Evr-
ópu, fari fjölgandi hér. Í heima-
landinu ríki annar „kúltúr“ en hér,
sem byggi á tortryggni gegn yfir-
völdum. Í þá sé innprentað að sýna
ekkert samstarf og nota allar kæru-
leiðir sem færar séu. Verjandi þurfi
að framkvæma þær óskir. Endur-
teknar kærur gæsluvarðhaldsúr-
skurða telji þeir bera vott um að
þeir séu saklausir.
Lögmennirnir eru sammála
um að dómarar haldi góðum aga í
dómsal. Sveinn Andri nefnir nýlegt
dæmi þar sem hópur Pólverja var
ákærður og tvö vitni vildu ekki tjá
sig. Í því tilviki hefði dómari sekt-
að hvort vitni um 300 þúsund krón-
ur. Þá séu dómarar harðir á að láta
handtaka vitni sem ekki mæti.
„Hins vegar finnst mér ákæru-
valdið í sumum tilvikum tefja með-
ferð mála með því að leiða fram
vitni sem engu máli skipta,“ segir
Vilhjálmur.
Vilhjálmur og Sveinn Andri segj-
ast vera andvígir forvirkum rann-
sóknarheimildum lögreglu. Lög-
regla og ákæruvald dragi yfirleitt í
lengstu lög að afhenda sakborning-
um og verjendum gögn máls, sem
geri alla vinnu hinna síðarnefndu
torveldari. Lögregla beiti núver-
andi heimildum gagnvart hverjum
sem er í dag og misfari með þær
eins og dæmin sanna. Það valdi tor-
tryggni lögmanna gagnvart aukn-
um heimildum. Borgaraleg réttindi
og öryggi fólks hljóti alltaf að vera
í fyrirrúmi.
Spurðir hvort forvirkar rann-
sóknarheimildir sem tæki til að
handsama höfuðpaura í brotamál-
um breyti engu um afstöðu þeirra
segir Sveinn Andri að víðtækari
notkun heimildar í lögum til að
semja við brotamenn um vitna-
vernd og verulegar niðurfellingar
refsingar myndu reynast betur í
þeim efnum. Vilhjálmur kveðst ótt-
ast að lögregla færi að beita aukn-
um heimildum sem meginreglu og
misnota þær með þeim hætti.
jss@frettabladid.is
HÆSTARÉTTARLÖGMENN Hæstaréttarlögmennirnir Sveinn Andri Sveinsson og Vilhjálmur H. Vilhjálmsson eru andvígir forvirkum
rannsóknarheimildum lögreglu. Öryggi fólks og borgaraleg réttindi hljóti alltaf að vera í fyrirrúmi. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Ummæli saksóknara ómakleg
Ummæli þriggja saksóknara um skort á háttvísi sumra verjenda í dómsal eru gegnumsneitt ómakleg. Þetta
segja þeir Sveinn Andri Sveinsson og Vilhjálmur H. Vilhjálmsson hæstaréttarlögmenn.
HOLLAND, AP Ólíklegt er að lokið
verði við samkomulag sem bind-
ur þjóðir heims til að draga úr
útblæstri gróð-
urhúsaloftteg-
unda fyrr en
í árslok 2011.
Þetta hefur
fréttastofa AP
eftir háttsett-
um embættis-
manni Samein-
uðu þjóðanna
(SÞ) á sviði loft-
lagsmála.
Gangi þetta eftir verður orðin
tveggja ára töf á fyrirhuguðu
samkomulagi þjóðanna.
Haft er eftir Yvo de Boer,
framkvæmdastjóra loftlagsskrif-
stofu SÞ, að byggja þurfi upp á
ný traust á viðræðum þjóða á
meðal, eftir vonbrigðin með nið-
urstöðuna á umhverfisþinginu
sem haldið var í Kaupmanna-
höfn í desember. Niðurstaðan
þar var óljóst orðað samkomu-
lag um meginstefnu og loforð um
fjármagn til fátækra þjóða sem
kunna að fara illa út úr loftlags-
breytingum. - óká
YVO DE BOER
Samkomulag tefst um tvö ár:
Varla samið fyr-
ir lok árs 2011
EFNAHAGSMÁL Viðskiptajöfnuður var
hagstæður um 20,6 milljarða króna
fyrstu tvo mánuði ársins, 10,2 millj-
örðum hagstæðari en sömu mánuði
síðasta ár.
Mikill samdráttur varð í innflutn-
ingi en heildarverðmæti útfluttrar
vöru stóð nánast í stað.
Vörur voru fluttar inn fyrir 62,5
milljarða, sem er 10,1 milljarði
króna minna en í sömu mánuðum
í fyrra.
Hlutfallslega er samdrátturinn
13,9 prósent. Samdrátturinn nær til
nánast allra tegunda innflutnings en
var hlutfallslega mestur í innflutn-
ingi flutningatækja og eldsneytis.
Íslendingar fluttu út vörur í jan-
úar og febrúar fyrir 83,2 milljarða.
Á föstu gengi jókst útflutningsverð-
mæti um 0,1 prósent milli ára. Verð-
mæti útfluttra sjávarafurða dróst
saman um 6,6 prósent en sjávaraf-
urðir voru 35,4 prósent af verðmæti
alls útflutnings þessara tveggja
mánaða. Útflutningur iðnaðarvöru
var 60 prósent útflutningsins og
þriðjungi verðmætari en í janúar og
febrúar 2009. Þar munar mestu um
aukinn útflutning á áli, samkvæmt
upplýsingum frá Hagstofu Íslands.
- pg
Vöruskiptajöfnuður hagstæður um 20 milljarða fyrstu tvo mánuði ársins:
Munar um aukinn útflutning á áli
ÚTFLUTNINGUR Aukinn útflutningur á áli
vegur upp minni útflutning sjávarafurða
fyrstu tvo mánuði þessa árs.
LONDON, AP Bretar héldu að vorið
væri komið eftir einn kaldasta
vetur í manna minnum þegar
óveður skall á í gærmorgun. Það
olli víðtæku rafmagnsleysi og
setti allar samgöngur úr skorðum
í Skotlandi og á Norður-Írlandi.
Allt að 50 sentimetra snjó-
skaflar hlóðust upp vegna skaf-
rennings. Alls 50.000 heimili á
Norður-Írlandi og um 20.000 í
Skotlandi urðu rafmagnslaus.
Víða var ekki hægt að vinna að
viðgerðum vegna veðursins. -pg
Héldu að vorið væri komið:
Háir skaflar og
rafmagnslaust
GANGANDI PULSUVAGN Þessi pulsu-
sali í Berlín þarf yfirleitt að hvíla sig á
tveggja tíma fresti, því „pulsuvagninn“
sem hann ber vegur meira en 20 kíló.
NORDICPHOTOS/AFP
50 ilmandi matseðlar.
UMHVERFISVOTTUÐ
PRENTSMIÐJA
20 mismunandi bækur
sem dæma þarf af kápunni.
Oddi – umhverfisvottuð prentsmiðja. Höfðabakka 7, 110 Reykjavík, sími 515 5000, www.oddi.is
WASHINGTON, AP Þrír eru látnir
og sex særðir, þar af einn lífs-
hættulega, eftir að byssumaður
skaut á hóp af ungu fólki út um
bílrúðu í suðausturhluta Wash-
ingtonborgar á þriðjudagskvöld.
Lögregla veitti bíl byssu-
mannsins eftirför um borgina
og náði fljótlega að stöðva hann.
Þrír menn voru í bílnum og
voru þeir allir handteknir auk
þess sem lögreglan lagði hald á
skotvopn.
Fjórir lögreglumenn slösuð-
ust við eftirförina. -pg
Þrír látnir og sex særðir:
Skaut á hóp út
um bílrúðu