Fréttablaðið - 07.04.2010, Blaðsíða 6
6 7. apríl 2010 MIÐVIKUDAGUR
FRÉTTASKÝRING
Hvaða áhrif hefur sú ákvörðun grein-
ingarfyrirtækja að breyta horfum á
lánshæfi ríkisins í neikvæðar?
Alþjóðleg greiningarfyrirtæki
hafa undanfarið breytt horfum
fyrir lánshæfismat íslenska ríkis-
ins úr stöðugum í neikvæðar. Eitt
greiningarfyrirtækjanna hefur
þegar fellt lánshæfismat ríkisins
úr svokölluðum fjárfestingarflokki
í ruslflokk, og stutt gæti verið í að
önnur fari sömu leið.
Síðast í gær t i lkynnt i
greiningarfyrirtækið Moodys
að það hefði breytt horfum fyrir
lánshæfismat Íslands úr stöðugum
í neikvæðar. Matið er í dag neðst
í svokölluðum fjárfestingarflokki,
og vantar lítið á hjá bæði Moodys
og Standard & Poors að matið detti
niður í ruslflokk.
Ekki er ástæða til að gera of
mikið úr því að greiningarfyrir-
tækin breyti horfum á lánshæf-
ismati ríkisins í neikvæðar, segir
Ólafur Ísleifsson, hagfræðingur og
lektor við viðskiptadeild Háskól-
ans í Reykjavík.
Íslenska ríkið, sem og aðrir
íslenskir lántakendur, er í þeirri
stöðu að enginn möguleiki er á að
sækja lán á erlendan markað, til
þess eru of mörg mál óuppgerð
eftir hrunið, segir Ólafur. Þar sem
lánshæfismatið þjóni þeim tilgangi
að gera erlendum lánveitendum
og fjárfestum kleift að meta láns-
hæfið skipti það í raun litlu þegar
engin lán séu tekin. Þó sé það vita-
skuld lakara þegar matið breytist
til hins verra.
Í lækkandi lánshæfismati fel-
ast raunar tækifæri fyrir Seðla-
banka Íslands, sem leitast nú við
að kaupa skuldabréf ríkisins í eigu
erlendra aðila, segir Ólafur. Lækk-
að mat þrýsti niður verði bréfanna
á eftirmarkaði, og því sé möguleiki
á að Seðlabankinn fái leyst bréfin
til sín á betra verði en ella.
„Þetta þýðir að unnt kann að
reynast að gera upp erlend lán
ríkissjóðs á verði undir nafnvirði
bréfanna enn frekar en þegar
hefur verið tilkynnt,“ segir Ólaf-
ur.
Ólafur segir það naumast hafa
úrslitaáhrif á hversu hratt láns-
hæfismat Íslands rísi úr ösku-
stónni þótt matsfyrirtækin setji
lánshæfismatið niður í ruslflokk.
Lánshæfismatið muni styrkjast
á ný þegar góðar fréttir taki að
berast af íslenska efnahagslífinu.
Þegar góður árangur náist á þeim
vettvangi á nýjan leik fari matið
upp aftur, sér í lagi ef árangurinn
verði umfram væntingar.
Gylfi Magnússon, efnahags- og
viðskiptaráðherra, segir þessar
breytingar endurspegla þá þröngu
stöðu sem ríkissjóður sé í. Hann
segir það þó enn sína skoðun að
matsfyrirtækin séu of svartsýn
í spám sínum fyrir Ísland. Ríkið
sé ekki mjög skuldsett í alþjóð-
legu samhengi, fjárlagahallinn sé
minni en spáð hafi verið og minni
en víða í nágrannalöndunum.
Tvennt þarf til að koma svo
ástandið taki að lagast á ný, segir
Gylfi. Til að byrja með þurfi að
koma áætlun Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins á skrið á nýjan leik, og
ljúka annarri endurskoðun áætl-
unarinnar. Þá hafi Icesave-málið
mikil áhrif á lánshæfismatið, og
löngu ljóst að koma þurfi því máli
í höfn.
Lækkandi lánshæfismat og
versnandi horfur hafa óveruleg
áhrif, segir Gylfi. Hvorki ríkið
né aðrir hafi verið að sækja fé á
erlenda markaði frá hruni, svo
skammtímaáhrifin verði ekki
mikil. Ákvarðanir greiningar-
fyrirtækjanna gætu þó torveldað
fjármögnun þeirra orkufreku upp-
byggingarverkefna sem fara á í
hér á landi á árinu, að mati Gylfa.
Gylfi segir töfina af því að hafa
ekki lokið Icesave-málinu þegar
búna að kosta íslenskt þjóðarbú
tugi milljarða króna. Kostnaður-
inn komi ekki allur fram strax, en
fyrirtæki eigi eftir að greiða hærri
vexti lengur af erlendu fjármagni
þar sem dregið hafi verið að ljúka
málinu. brjann@frettabladid.is
Tækifæri í lækkandi
lánshæfi hjá ríkinu
Greiningarfyrirtæki hafa undanfarið lækkað lánshæfismat ríkisins eða breytt
horfunum í neikvæðar. Breytingarnar hafa fremur lítil áhrif þar sem erlendir
lánsfjármarkaðir eru frosnir. Í þeim felast raunar tækifæri segir hagfræðingur.
FJÁRMÖGNUN Ákvarðanir greiningarfyrirtækjanna gætu torveldað fjármögnun þeirra orkufreku uppbyggingarverkefna sem fara á
í hér á landi á árinu, segir Gylfi Magnússon, efnahags- og viðskiptaráðherra. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
■ Ástæður þess að Moodys breytti horfunum hjá íslenska ríkinu tengjast
þeirri óvissu sem ríkir um erlenda lausafjárstöðu ríkisins.
■ Tafir á lausn Icesave-málsins takmarka flæði fjármagns til landsins. Þrátt
fyrir að betri samningur gæti náðst skaðar óvissan horfur fyrir efnahaginn
til skemmri tíma, segir í tilkynningu frá Moodys.
■ Í rökstuðningi Moodys er einnig vikið að gjaldeyrisforða Seðlabanka
Íslands. Bankinn þarf að fjármagna evrubréf sem eru á gjalddaga í
desember 2011 og maí 2012.
■ Þótt gjaldeyrisforði bankans myndi duga leikur vafi á því að stærð
gjaldeyrisforðans yrði nægileg eftir það til að lánshæfismatið haldist í
fjárfestingarflokki, að mati Moodys.
Óvissa um erlenda lausafjárstöðu
ÚTSALA
Smellurammar 10x15 kr. 100.-
20x25 kr.250.- og 40x50 kr. 800.-
Myndir frá kr. 2.500.-
Málverk frá kr. 5.000.-
Innrömmun 20% afsláttur
Sérskorinn karton 20% afsláttur
Karton m. glugga
kr. 200-600.-
Álrammar
21x30 kr. 1.200.-
og 59x67 kr. 1.800.-
Tré og álrammar
50-60% Afsláttur
Íslensk grafík
Tolli - Bragi - Jón Reykdal - Þórður Hall o.fl.
Síðumúla 34 - Sími 533 3331
Opið virka daga
kl. 9-18
Laugardag
kl. 11-15
Blaðberinn bíður þín
Þú færð Blaðberann þinn í Skaftahlíð 24
alla virka daga frá kl. 9-17.
...góðar fréttir fyrir umhverfiðBlaðberinn...
VIRKJANIR Höskuldur Þórhallsson,
þingmaður Framsóknarflokks-
ins, segir ekki hægt að slengja því
fram að Icesave tefji fjármögnun
í stóriðju, án þess að tiltaka þau
verkefni sem svo er ástatt um.
Sjálfur telur hann það ekki eiga
við um nein verkefni.
„Icesave hefur ekkert að gera
með þær framkvæmdir sem ríkið
getur farið í núna strax í orku-
geiranum.“ Tilefni orða Höskulds
eru orð Katrínar Júlíusdóttur iðn-
aðarráðherra í Fréttablaðinu í
gær. Þar sagði hún Icesave hafa
verið til trafala,
meðal annars í
fjárfestingum í
orkugeiranum.
Ráðherra vísaði
í orð forstjóra
Landsvirkjunar
þar um.
Höskuldur
er ósammála.
„Nokkrar
framkvæmdir
eru í gangi í augnablikinu. Orku-
veitan er með Hellisheiði 5 til 6 í
vinnslu og það gengur ágætlega.
Þeirri orku hefur verið ráðstafað
til Norðuráls. Síðan er Búðarháls
í ágætum farvegi.“
Hvað önnur verkefni varðar
segir Höskuldur standa á stjórn-
völdum. „Síðan er annað stopp
vegna ákvarðana stjórnvalda,
vegna þess að framkvæmdaleyfi
vantar, eða þau eru í umhverfis-
mati einhvers konar, eða þá að þeir
sem vilja koma að þeim eru ekki
þóknanlegir stjórnvöldum,“ segir
Höskuldur og vísar til Alcoa sem
vill kaupa orku af Þeistareykjum.
- kóp
Höskuldur Þórhallsson segir iðnaðarráðherra verða að skýra mál sitt:
Icesave tefur ekki stóriðjuna
HÖSKULDUR
ÞÓRHALLSSON
BRETLAND, AP Tvær konur, 41 og
66 ára gamlar, voru handteknar á
flugvelli í Liverpool síðastliðinn
laugardag eftir að þær reyndu
að fara með lík um borð í flugvél
áleiðis til Berlínar. Hinn látni var
91 árs gamall ættingi þeirra.
Þær settu líkið í hjólastól og
settu á það sólgleraugu í þeirri
von að enginn áttaði sig á því að
maðurinn væri látinn.
Konurnar hafa báðar verið
látnar lausar gegn tryggingu, en
rannsókn málsins heldur áfram.
- gb
Handteknar á flugvelli:
Reyndu að fara
með lík í flug
KJÖRKASSINN
Er réttlætanlegt að fjármagna
nýjar vegaframkvæmdir með
vegtollum?
Já 32%
Nei 68%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Á Reykjavíkurborg að veita 230
milljónum króna í stækkun golf-
vallarins við Korpúlfsstaði?
Segðu þína skoðun á vísir.is