Fréttablaðið - 21.04.2010, Blaðsíða 20

20 21. apríl 2010 MIÐVIKUDAGUR
FRÉTTASKÝRING: Xxxxxxx
Sölumennska réði ríkjum í
bankaþjónustu í góðærinu
segir í rannsóknarskýrsl-
unni. Þjónustufulltrúar
fengu pening fyrir hvern
nýjan reikning sem var
opnaður.
Ein birtingarmynd á breytingum
á íslenskum bönkum á tímabilinu
2004 til 2008 var sú að í stað þess
að að veita þjónustu færðist í vöxt
að bankarnir töluðu um sparn-
aðarreikninga eða greiðslukort
sem vörur, segir í skýrslu vinnu-
hóps rannsóknarnefndarinnar um
starfshætti og siðferði.
Rétt eins og fjárfestingarbank-
ar voru drifnir áfram með þókn-
unum til starfsmanna var tekið
upp þóknunarkerfi til banka-
starfsmanna. Þjónustufulltrúar
fengu greitt fyrir hvern reikn-
ing sem opnaður var, fyrir hvert
greiðslukort sem selt var.
Fram kemur í skýrslu Atla Atla-
sonar, starfsmannastjóra Lands-
bankans, að þar hafi verið við
lýði sölubónuskerfi í útibúum;
þjónustufulltrúar hafi fengið um
þúsund krónur fyrir hvern nýjan
reikning sem opnaður var. Góður
sölumaður hafi þannig getað
hækkað launin um 30 til 40 þús-
und á mánuði. Atli segir í skýrslu
sinni að svipað kerfi hafi verið í
Íslandsbanka og Búnaðarbank-
anum og Kaupþingi. Þetta hafi
verið hugsað sem „hvatning fyrir
þá sem voru í framlínunni að selja
vöru bankans“.
Vinnuhópurinn bendir á að
vandamálið við þessa aðferð sé sú
að hún skilgreini þjónustufulltrú-
ann sem sölumann frekar en vel-
gjörðarmann sem hugi að hags-
munum viðskiptavinarins, þannig
hafi margir viðskiptavinir litið á
sinn þjónustufulltrúa sem vin sem
þeir gætu treyst. Upplýsingar um
þessa breyttu stefnu bankanna
hafa líka ekki legið á lausu.
Í skýrslunni segir svo að fjöl-
mörg dæmi séu um það að reynt
hafi verið að blekkja einstaklinga
til viðskipta, lítið hafi svo verið
til af hljóðrituðum upplýsing-
um þegar fólk óskaði eftir þeim.
Bent er á að starfsmönnum bank-
anna hafi til að mynda verið sagt
að segja viðskiptavinum að pen-
ingamarkaðssjóðir væru með öllu
áhættulausir þótt reyndin hafi
verið allt önnur.
Vinnuhópurinn segir að með
þessu breytta hlutverki hafi sjón-
armið skammtímahagnaðar ráðið
ferðinni. Ekki hafi verið litið til
langtímasjónarmiða. Bankarnir
hafi verið samtaka í framkomu
sinni og þannig hafi verið erf-
itt fyrir almenning að átta sig á
nýjum starfsháttum. Fólk hafi
verið blekkt og eftir sitji margir
með sárt ennið.
Vinnuhópurinn telur einnig
að þó að lántakendur beri sjálfir
ábyrgð á eigin lántöku geri bank-
arnir það einnig, sérfræðiþekk-
ing starfsmanna eigi að nýtast
viðskiptavinum sem eigi að geta
treyst því að fá ráðleggingu þar
sem áhætta er tekin með í reikn-
inginn. sigridur@frettabladid.is
Fengu greitt
fyrir hvern
nýjan reikning
Í BANKANUM Viðskiptavinir sinna erindum í banka árið 2006. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Málavextir sögu samskipta aldraðs manns og Kaupþings eru rakin í skýrslu
vinnuhóps rannsóknarhópsins um starfshætti og siðferði, unnin upp úr
gögnum sem fjölskyldan sendi rannsóknarnefndinni. Þar segir að maðurinn,
sem var 87 ára, hafi sagt ættingjum sínum í september 2007 að hann hafi
gert alvarleg mistök í fjárfestingum. Í ljós kom að þá um sumarið hafði hann
gert afleiðslusamninga sem fólust í því að tekin voru lán í erlendri mynt og
keypt fyrir þau hlutabréf, 75 prósent bréfanna voru í Kaupþingi og Existu,
afgangurinn aðallega í öðrum bönkum.
Þegar fjölskyldan frétti af málinu óskaði hún eftir að gjörningurinn yrði
afturkallaður á þeim grundvelli að maðurinn hefði hvorki þekkingu á þeim
né gerði sér grein fyrir afleiðingum þeirra. Maðurinn var alvarlega veikur
og hafði sonur hans beðið um að ekki yrði staðið í áhættuviðskiptum fyrir
hans hönd og að eignasafni hans yrði komið fyrir í ríkisbréfum. Maðurinn
hafi svo ekki kannast við að hafa tekið lán vegna kaupanna heldur talið að
hann væri að kaupa hlutabréf fyrir lausafjármuni. Allsherjarveð var tekið í
eignasamningi mannsins í ársbyrjun 2008. Bankinn sagði í svari sínu til fjöl-
skyldunnar að ekkert hefði bent til þess að maðurinn glímdi við minnisglöp
og segir í skýrslunni að af svörum bankans sé ljóst að bankinn ætlaði sér að
svara af fullri hörku.
Málalyktir urðu að fjölskyldan gerði upp við bankann og ætlar ekki lengra
með málið. Maðurinn lést skömmu síðar.
Taldi bankann blekkja aldraðan föður
Ljósið endurhæfingar – og stuðningsmiðstöð fyrir krabbameinsgreinda,
Kraftur stuðningsfélag fyrir ungt fólk sem greinst hefur með krabbamein
og Styrktarfélag krabbameinssjúkra barna hafa tekið höndum saman
um að stofna hóp í kringum aldurshópinn 18 – 29 ára sem hefu greinst
með krabbamein.
Kynningarfundur verður haldinn í dag miðvikudaginn 21. apríl kl. 17:30
í Ráðgjafaþjónustu Krabbameinsfélags Íslands, Skógarhlíð 8.
Léttar veitingar í boði, aðstandendur eru velkomnir
Hlökkum til að sjá ykkur!
Allar nánari upplýsingar má finna á vefnum
www.ljosid.is, www.kraftur.org og www.skb.is
Viltu taka þátt í ungliðahópi
fyrir krabbameinsgreinda á aldrinum 18 - 29 ára?
Ný og bráðskemmtileg barna-
bók um íslensku húsdýrin
eftir Halldór Á. Elvarsson.
Fróðleikur og skemmtun
fyrir börn frá 3 ára aldri.
LÍFIÐ Í SVEITINNI
PLAKAT
FYLGIR
MEÐ
MIN N U M Á ÁV ÍSU NINA Í V IKU BÓK A R IN NA R
Ávísunin veitir þér 1.000 kr. afslátt af bókakaupum.
Hún gildir í bókabúðum þegar keyptar eru bækur
útgefnar á Íslandi fyrir 3.500 kr. að lágmarki.
Þegar þú notar þessa 1.000 kr. gjöf frá bóka-
útgefendum og bóksölum eflir þú lestur íslenskra
barna. Af hverri notaðri ávísun renna 100 kr. til
styrktar bókasöfnum grunnskólanna.
STYRKJUM SKÓLABÓKASÖFNIN!1.000 KR. AFSLÁTTUR!
Ávísun á lestur
Gildir til 3. maí 2010 Bókaútgefendur og bóksalar
1.000,-
Eittþúsund