Fréttablaðið - 21.04.2010, Blaðsíða 30

22 21. apríl 2010 MIÐVIKUDAGUR
Fyrstu fjögur bindin af
rannsóknarskýrslu Alþing-
is um bankahrunið eru til-
búin á hljóðbókum til niður-
hals fyrir almenning.
Undanfarið hafa starfs-
menn á Blindrabókasafni
Íslands lagt nótt við dag við
að vinna úr upplestri starfs-
fólks Borgarleikhússins á
skýrslu rannsóknarnefnd-
ar Alþingis um bankahrun-
ið og breyta í hljóðbækur.
Nú þegar hafa fjögur fyrstu
bindin verið færð yfir á
hljóðbókarform og þau getur
almenningur sótt á heima-
síðu Blindrabókasafns
Íslands, bbi.is, án kvaða.
Hljóðbókunum er skipt
niður í kafla og blaðsíður
svo auðvelt er að nálgast
beint þá hluta skýrslunn-
ar sem hverjum og einum
þykir mest um vert að lesa.
Verið er að vinna bindi 5-9
og verða þau gerð aðgengi-
leg jafnóðum og þau eru til-
búin.
timamot@frettabladid.is
Guðrún Árnadóttir er fyrsti íslenski
doktorinn í iðjuþjálfun en hún varði
doktorsritgerð sína „Measuring the
impact of body functions on occup-
ational performance: Validation of the
ADL-focused Occupation-based Neur-
obehavioral Evaluation (A-ONE)“ við
iðjuþjálfunarbraut samfélagslækninga-
og endurhæfingardeildar Háskólans
í Umeå í Svíþjóð fyrir skömmu. Þar
lagði hún fram mikilvægar viðbætur
við A-ONE matstækið sem hún þróaði
upphaflega í meistararitgerð sinni.
Matstækið var gefið út í Bandaríkjun-
um árið 1990. Með rannsóknum í dokt-
orsnáminu var matstækinu breytt í
mælitæki sem gerir iðjuþjálfum kleift
að meta breytingar á ástandi, árang-
ur af íhlutun og bera saman hópa svo
dæmi séu nefnd.
„A-ONE matstækið byggir á kvörð-
um til að meta færni við daglegar
athafnir og þau taugaeinkenni sem
draga úr framkvæmd við iðju. Kvarð-
arnir eru raðkvarðar og henta vel til
að meta og lýsa ástandi og veita þannig
nothæfar upplýsingar til íhlutunar.
Hins vegar henta þeir ekki til að mæla
breytingar á ástandi. Í doktorsverkefn-
inu er leitast við að bæta úr því enda
síaukin áhersla á mikilvægi árangurs-
mælinga í heilbrigðiskerfinu.“
Guðrún segir ekki nóg að lýsa því
hvort skjólstæðingur hafi orðið betri
eða verri heldur þurfi að mæla það
tölulega og slíkt sé ekki hægt með
raðkvörðum. Í doktorsritgerðinni
tókst hún á við það verkefni að breyta
kvörðum A-ONE matstækisins úr rað-
kvörðum í jafnbilakvarða en þannig
nýtist tækið ekki einungis sem mat-
stæki heldur einnig sem mælitæki.
„Matstækið er notað með sama hætti
og áður en lesið er úr niðurstöðum með
aðferðum sem lýst er í doktorsverkefn-
inu.“
Endurmenntunarnámskeið fyrir iðju-
þjálfa um A-ONE matstækið og kenn-
inguna sem það byggir á hafa verið
haldin reglulega á vegum Guðrúnar og
aðstoðarkennara hennar í ellefu lönd-
um Evrópu, Norður Ameríku, Asíu og
Ástralíu. Þrjú þúsund iðjuþjálfar hafa
þegar setið námskeiðin. Þá hefur verið
fjallað um matstækið í öllum helstu
fagbókum iðjuþjálfa sem tengjast mati
á athöfnum daglegs lífs og taugaein-
kennum síðustu tvo áratugi. Hún segir
rannsóknum sínum þó ekki lokið. „Það
þyrfti að gera mun fleiri rannsóknir
auk þess sem ég þyrfti að endurbæta
handbókina með tilliti til niðurstaðna
doktorsritgerðarinnar til að þær nýt-
ist í klínískri vinnu. Hins vegar er því
miður lítið svigrúm til rannsókna og
fræðaskrifa innan íslenska heilbrigð-
iskerfisins í dag svo ekki er séð fyrir
hvort þessar niðurstöður skili sér í
klínískri iðjuþjálfun í bráð. Þó er áhugi
fyrir því að taka upp þráðinn erlendis
svo við verðum að sjá hvað setur.“
vera@frettabladid.is
GUÐRÚN ÁRNADÓTTIR: FYRSTI ÍSLENSKI DOKTORINN Í IÐJUÞJÁLFUN
Breytti matstæki í mælitæki
ENN FREKARI RANNSÓKNA ÞÖRF Guðrún þróaði matstæki til að meta daglegar athafnir og þau taugaeinkenni sem draga úr framkvæmd við iðju
árið 1990 en í doktorsverkefninu breytir hún því í mælitæki. Hér er Guðrún við störf á endurhæfingardeild Grensás. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Þennan dag árið 1965 voru
nafnskírteini gefin út til allra
Íslendinga 12 ára og eldri en
um leið voru tekin upp svo-
nefnd nafnnúmer. Við þau var
notast fram til áramóta 1987
til 1988 en þá voru kennitölur
teknar upp.
Kennitala er einkvæmt
tíu tölustafa númer sem
einstaklingar, félagasamtök,
stofnanir og fyrirtæki nota á
Íslandi til að auðkenna sig í
viðskiptum og samskiptum
við stofnanir, fyrirtæki og aðra
einstaklinga. Þetta númer er á
forminu DDMMÁÁ-NNPÖ þar
sem DD er dagurinn, MM er
mánuðurinn, ÁÁ eru síðustu
tveir stafirnir í fæðingarárinu,
NN er handahófskennd tala, P
er prófsumma sem er reiknuð
út frá fyrstu átta tölunum
og Ö táknar öldina. Sé um
fyrirtæki að ræða er stofndag-
setning þess notuð í fyrstu
sex tölustöfunum nema hvað
tölunni 4 er bætt við fyrsta
tölustafinn.
Nafnskírteini eru í dag
gefin út til allra einstaklinga
sem eru skráðir hér á landi á
því almanaksári er þeir fylla
14 ára aldur.
ÞETTA GERÐIST: 21. APRÍL 1965
Nafnskírteini og nafnnúmer verða til
MARK TWAIN (1835-1910) LÉST
ÞENNAN DAG:
„Ekki segja að heimurinn
skuldi þér eitthvað. Hann
skuldar þér ekkert. Hann
var hér á undan þér.“
Mark Twain var bandarísk-
ur rithöfundur. Frægasta verk
hans er skáldsagan Stikils-
berja-Finnur sem er talin með
sígildum meistaraverkum
bandarískra bókmennta.
MERKISATBURÐIR
1828 Noah Webster gefur út
fyrstu orðabók Bandaríkj-
anna.
1958 Elvis Presley kemur plötu
sinni Heartbreak Hotel á
toppinn í Bandaríkjunum.
1963 Bítlarnir og Rolling Stones
hittast í fyrsta sinn.
1967 Dóttir Jósefs Stalín, Svetl-
ana Allilujeva, flýr til
Bandaríkjanna.
1977 Söngleikurinn Annie er
frumsýndur á Broadway
og eiga sýningarnar eftir
að verða 2.377.
1989 Um 100 þúsund kín-
versk ir mótmælendur
söfnuðust saman á Torgi
hins himneska friðar í
Peking í Kína.
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
Dagmar Valgerður
Kristjánsdóttir
Hólavegi 23, Sauðárkróki,
sem lést 15. apríl, verður jarðsungin frá
Sauðárkrókskirkju laugardaginn 24. apríl
kl. 16. Þeim sem vilja minnast hennar er bent á
Heilbrigðisstofnunina á Sauðárkróki.
Valgeir Steinn Kárason Guðbjörg S. Pálmadóttir
Kristján Már Kárason
Steinn Kárason Kristín Arnardóttir
Soffía Káradóttir Hafsteinn Guðmundsson
Jóna Guðný Káradóttir Gunnar Á. Bjarnason
barnabörn og langömmubörn.
Hjartans þakkir til allra þeirra sem
sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát
og útför ástkærs eiginmanns míns, föður
okkar, tengdaföður, afa og langafa,
Daníels Eysteins
Njálssonar
frá Breiðabólsstað, Skógarströnd,
Leirubakka 26, Reykjavík.
Sérstakar þakkir fær starfsfólk Hjúkrunarheimilisins
Eirar fyrir góða umönnun.
Valgerður Ólafía Guðjónsdóttir
börn, tengdabörn, barnabörn og langafabarn.
Ástkær eiginkona mín, móðir, systir og
amma,
Guðmunda
Hjálmarsdóttir
Laufrima 4,
lést 19. apríl á Skógarbæ. Útför hennar fer fram frá
Fossvogskirkju, 28. apríl klukkan 13.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Birgir Jónsson.
Okkar ástkæri
Jón Árnason
Sléttuvegi 13
er látinn.
Aðstandendur.
AFMÆLI
AUÐUR EIR
VILHJÁLMS-
DÓTTIR
prestur er
73 ára.
IGGY POP
söngvari er
63 ára.
SKÝRSLAN Fyrstu fjögur bindin
eru tilbúin til niðurhals fyrir
almenning. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Rannsóknarskýrsl-
an til niðurhals