Fréttablaðið - 29.04.2010, Page 48
32 29. apríl 2010 FIMMTUDAGUR
timamot@frettabladid.is
MERKISATBURÐIR
1106 Jón Ögmundsson vígður
fyrsti Hólabiskupinn.
1899 Kristilegt félag ungra
kvenna, KFUK, stofnað.
1930 Símasamband kemst á
milli Englands og Ástralíu.
1967 Brandur, breskur land-
helgisbrjótur, strýkur úr
Reykjavíkurhöfn með tvo
íslenska lögregluþjóna
um borð.
1986 800.000 bækur brenna
þegar eldur brýst út í
borgarbókasafni Los Ang-
eles.
1991 Króatía lýsir yfir sjálfstæði.
1992 Óeirðir brjótast út í Los
Angeles eftir að lögregla
gengur í skrokk á blökku-
manninum Rodney King.
Söngleikurinn Hárið var frumsýndur í Bilt-
more-leikhúsinu á Broadway í New York
fyrir 42 árum. Söngleikurinn fjallar um
hóp hippa sem lifa og hrærast í umróti
kynlífsbyltingar sjöunda áratugarins og
umdeilds stríðsreksturs Bandaríkjanna,
en margar af lagasmíðum Hársins urðu
einmitt baráttusöngvar andstæðinga
Víetnamstríðsins.
Hárið olli miklu fjaðrafoki enda komu við sögu
ólögleg fíkniefni, frjálsar ástir og óvirðing við
bandaríska fánann, ásamt óvanalegum nektar-
senum. Tónlistin braut blað í sögu söngleikja;
rokk hélt innreið sína í leikhúsið, leikaralið var af
mörgum kynþáttum og áhorfendum boðið að
koma á svið í lokaatriðinu.
Hárið segir sögu Claudes og vina hans sem
allir eru síðhærðir, lifa bóhemlífi í New
York og eru hatrammir andstæðingar
Víetnamstríðsins. Vinirnir keppast við
að koma jafnvægi á lífsstrit sitt og ástarlíf
meðan kynslóðin á undan er fordómafull,
siðavönd og hlutlaus.
Hárið var sýnt 1.750 sinnum á Broad-
way og annað eins fylgdi í kjölfarið í
öðrum borgum Bandaríkjanna, sem og
Evrópu, ekki síst í Lundúnum þar sem söngleik-
urinn var sýndur 1.997 sinnum. Allar götur síðan
hefur Hárið verið sett á svið um allan heim með
tilheyrandi endurgerð tónlistarinnar sem rokið
hefur aftur og aftur í toppsæti vinsældalista. Kvik-
myndin Hair, byggð á söngleiknum, var frumsýnd
1979. Hún nýtur enn vinsælda og er enn talin eiga
fullt erindi við mannfólkið.
„Það er mikið mál að túlka Carmen og
hún er hörð í horn að taka. Hún er með
eindæmum skapstór og hef ég þurft
að kafa ansi djúpt til að finna viðlíka
skapsmuni í sjálfri mér. En þótt við
Carmen séum ákaflega ólíkar er vissu-
lega ævintýri að feta í hennar spor,“
segir söngkonan og læknaneminn Elín
Arna Aspelund, sem í kvöld og næst-
komandi sunnudagskvöld kemur fram
sem Carmen í samnefndri óperu eftir
Georges Bizet í Salnum.
Óperan er sú nafntogaðasta í veröld-
inni en hún var fordæmd eftir frum-
sýningu í Opéra-Comique leikhúsinu í
París 1875. Þremur mánuðum síðar var
Bizet allur og naut ekki þeirrar alþjóð-
legu frægðar sem hann öðlaðist eftir
að Carmen var aftur sett á svið í Vín
fjórum mánuðum eftir dauða hans.
„Líkt og Bizet kom aldrei til Spánar,
þrátt fyrir að hafa tekist jafn vel upp
að tónmála þjóðlegar spænskar hefð-
ir og tíðarhætti, hef ég aldrei komið
til Spánar, en þeim mun meira krefj-
andi og gaman er að setja sig inn í og
túlka sögusvið Carmenar í Sevilla,“
segir Elín Arna sem hóf ung nám í
píanóleik við Suzuki-skólann en söðl-
aði yfir í söngnám þegar kórsókn
unglingsáranna kveikti söngáhuga
hennar fyrir alvöru.
„Ég er nú á lokastigi söngnáms-
ins, en svo býðst háskólanám að því
loknu. Söngur er mitt hjartans mál
því í honum felst mikil upplifun og
góð útrás fyrir andann. Á söngæf-
ingum kúplar maður sig líka frá öllu
álagi og öðlast hvíld og endurnæringu
í staðinn.“
Í Salnum munu nemendur söngdeild-
ar Tónlistarskóla Kópavogs flytja óper-
una Carmen, en leik- og tónlistarstjórn
er í höndum Önnu Júlíönu Sveinsdótt-
ur, söngkennara skólans, og Krystynu
Cortes, píanóleikara skólans.
„Bæði nemendur og kennarar hafa
æft óperuna stíft í allan vetur og söng-
nemar í sýningunni eru á öllum stig-
um en það kemur vægast sagt vel út.
Ég er með þeim lengra komnu í söng-
náminu og virkilega upp með mér að
vera valin í hlutverk Carmenar, en
þetta hefur verið strembinn skóli og
tekið á undir lokin, ekki síst leiktúlk-
unin sem ég hef þurft að leggja mesta
vinnu í. Þegar upp er staðið er óperan
skemmtileg, sagan og aríurnar dásam-
legar, en óneitanlega flókið hlutverk
að fást við,“ segir Elín Arna sem legið
hefur yfir eldri útfærslum af Carmen
um leið og hún hefur leitað að eigin
túlkun á henni og skoðað hvernig henni
finnst Carmen eiga að vera. „Carmen
mun því eflaust verða ný og breytt í
minni túlkun, en hún er svo sterkur
persónuleiki að hún þekkist alltaf sem
einmitt hún sjálf.“
Meðfram söngnáminu er Elín Arna
á þriðja ári í læknisfræði við Háskóla
Íslands. Einnig stundar hún salsadans
af kappi, en dans hefur verið hluti af
lífi hennar frá því hún dansaði barnung
á ballettskóm.
„Dagurinn er vissulega annasam-
ur á stundum, en með góðu púsli og
skipulagi hefst þetta. Námið er þungt
og tímafrekt en ég gef mér alltaf tíma
í söng og dans, því maður hefur gott af
því að sinna áhugamálum líka. Draum-
urinn er svo að geta bæði starfað sem
læknir og söngkona í framtíðinni, því
mig langar að komast eins langt og ég
get í söngnum líka og gaman að geta
samtvinnað það sem ég hef mesta
ánægju af í lífinu.“
Tónleikarnir hefjast klukkan 20 í
kvöld og á sunnudagskvöldið 2. maí.
Aðgangur er ókeypis á meðan húsrúm
leyfir. thordis@frettabladid.is
SÖNGKONAN ELÍN ARNA ASPELUND: SYNGUR OG LEIKUR CARMEN Í KVÖLD
Carmen hörð í horn að taka
HÆFILEIKARÍK Elín Arna Aspelund er upprennandi söngstjarna á sviði óperunnar og leikur sjálfa Carmen fyrir opnu húsi í Salnum í Kópavogi í
kvöld. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
ÞETTA GERÐIST 29. APRÍL 1968
Söngleikurinn Hárið frumsýndur
LEIKARINN DANIEL DAY-LEWIS
ER 53 ÁRA Í DAG
„Ég á í einkennilegu sam-
bandi við tímann. Það fer
fram hjá mér að hann líður, en
samt finnst mér ég aldrei sóa
honum til einskis. Mér er bara
fyrirmunað að skilja hvernig
hann líður.“
Daniel Day-Lewis sló í gegn fyrir
leik í Óbærilegum léttleika til-
verunnar árið 1988. Hann hefur
fengið Óskarsverðlaun fyrir My
Left Foot og There Will Be Blood.
Hjartans þakkir fyrir auðsýnda samúð,
vináttu og hlýhug við andlát og útför
okkar ástkæra
Björns Ragnarssonar
frá Garðakoti, húsvarðar, Miðleiti 5-7,
Reykjavík,
og heiðruðu minningu hans.
Jóna Bergsdóttir
Oddný Egilsdóttir
börn, tengdabörn og barnabörn.
Hláturkætiklúbburinn mun standa fyrir hláturgöngu í Laugar-
dalnum á sunnudaginn í tilefni af árlegum alþjóðlegum hlát-
urdegi. Farið verður frá gömlu þvottalaugunum klukkan
13 og gengið um dalinn. Á leiðinni verður sungið og farið í
hláturæfingar. Öllum er velkomið að taka þátt í gleðinni.
Alþjóðlegi hláturdagurinn er ávallt haldinn hátíðleg-
ur fyrsta sunnudaginn í maí. Hláturjóga snýst um að efla
góða heilsu, gleði og alheimsfirð með því að hlæja saman.
Í tilkynningu frá Hláturkætiklúbbnum segir að hlátur sé
aðeins til bóta ef hann er með stuðningi og þegar hlegið
sé í að minnsta kosti tíu til fimmtán mínútur. Óvenjulegt
sé að hlæja svo lengi í daglegu lífi en auðvelt með tækni
hláturjóga.
Þar er einnig tekið fram að í Bangalore á Indlandi verði
brátt sett á stofn fyrsta alþjóðlega háskólasetrið í hlátur-
jóga.
Nánari upplýsingar um hláturjógadaginn má nálgast á
www.worldlaughterday.org
Alþjóðlegur hláturdagur á sunnudag
HLÁTURINN LENGIR LÍFIÐ Ásta Valdimarsdóttir hláturjógakennari leiðir
hópinn um Laugardal.
Ástríðulist er samsýn-
ing fjölmargra lærðra og
leikinna listamanna sem
stendur yfir í Gerðubergi
en listamennirnir eiga það
sameiginlegt að nálgast list-
ina af einlægni og ástríðu.
Verkin koma víða að, eða
frá Safnasafninu á Sval-
barðsströnd, Listasafni
Akureyrar, Listasafni
Reykjavíkur, Hafnarborg
Sólheimum, úr einkaeigu
og frá listamönnunum sjálf-
um. Verkin eru afar fjöl-
breytt og má nefna vegg-
verk, skúlptúra, textílverk
og innsetningar. Á sýning-
unni er lögð áhersla á fjöl-
breytni, sköpunargleði,
frelsi og frumlega sýn á
lífið og listina og mætti skil-
greina verkin sem alþýðu-
list (folk art), utangarðslist
(outsiders art), bernska list
(naive art) og samtímalist
(contemporary art).
Við val á verkum höfðu
sýningarstjórarnir Þor-
björg Br. Gunnarsdóttir og
Þórunn Elísabet Sveinsdótt-
ir það að leiðarljósi að þau
endurspegluðu umfram allt
sköpunarþörf, kraft, gleði
og persónulega nálgun á
viðfangsefninu. Þær munu
leiða gesti um sýninguna
sunnudaginn 2. maí klukk-
an 14 en henni lýkur viku
síðar. - ve
Leiðsögn í Gerðubergi
Eldgosin að undanförnu hafa
á ýmsan hátt verið söguleg
og borið nafn Íslands út um
víða veröld á óvæntan hátt,
þótt þau hafi ekki verið
stór.
Haraldur Sigurðsson jarð-
fræðingur mun halda erindi
um þau á morgun á vegum
Vísindafélags Íslands. Þar
mun hann fjalla um hegð-
un eldkeilnanna í gosunum
tveimur því andesítkvik-
an sem berst upp í sprengi-
gosinu í Eyjafjallajökli er
á margan hátt frábrugðin
basalt-kvikunni sem kom
upp í hraungosinu á Fimm-
vörðuhálsi. Hann mun líka
útskýra myndun öskunnar
í Eyjafjallajökli og óvenju
mikla útbreiðslu öskuskýja
til meginlands Evrópu.
Haraldur er prófess-
or emeritus í jarðfræði við
Rhode Island-háskóla og
einn þekktasti og virtasti
jarðvísindamaður þjóðar-
innar. Fyrirlestur hans verð-
ur í sal 132 í Öskju, Náttúru-
fræðihúsi Háskóla Íslands
og hefst klukkan 20 á morg-
un. Aðgangur er ókeypis og
öllum heimill. - gun
Gosin söguleg
EYJAFJALLAJÖKULL Gos séð frá Hellisheiði og Hellu.
SKÖPUNARGLEÐI Sýningarstjórar
bjóða upp á leiðsögn um sýning-
una klukkan 14 á sunnudag.