Fréttablaðið - 18.05.2010, Blaðsíða 16

16 18. maí 2010 ÞRIÐJUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
MENNING: Páll Baldvin Baldvinsson fulltrúi ritstjóra pbb@frettabladid.is HELGAREFNI: Anna Margrét Björnsson amb@frettabladid.is og Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
Alþingi fjallar nú um frumvarp for-manna stjórnmálaflokkanna um fjár-
mögnun flokkanna. Það er gott. Þess sér
stað í kosningabarátunni að minna er um
auglýsingar en áður – a.m.k. enn sem komið
er. Allt er það á sínum stað. Það er stór-
kostleg framför sérstaklega frá þeim tíma
þegar frambjóðendur sama flokks gengu
fyrir dyr bankastjóra eins og bónbjargar-
menn – ekki til að taka lán heldur til þess
að sníkja peninga í kosningabaráttuna á
móti félögum sínum. Þannig var oft stað-
ið að framboðum, meðal annars að fyrsta
framboði Samfylkingarinnar 1999. Það var
slæmt. Enginn spurði þá hver borgaði; aðal-
spennan var sú hversu margir hefðu tekið
þátt í prófkjörinu.
Fjölmiðlar sinntu ekki þessu eftirlitshlut-
verki sínu því miður.
En nú liggur fyrir Alþingi frumvarp
um fjármál stjórnmálaflokkanna. Og allir
fagna því; einnig þeir sem söfnuðu hæstum
upphæðum. Það er vel; það er til marks um
nýja tíma.
En það er líka til marks um nýja tíma að
flokkarnir eru ekki einu áhrifavaldarnir í
stjórnmálum. Það sem kallað er þrýstihóp-
ar getur skipt miklu máli. Dæmi um það er
Indefence-hópurinn. Þar er mikið af góðu
og heiðarlegu fólki og það fólk vill örugg-
lega að gerð verði grein fyrir fjármálum
Indefence – það hefur kannski verið gert?
Það minnir á að lögin um fjármál stjórn-
málaflokka og framboða mega ekki aðeins
ná til þeirra sem bjóða fram til forseta,
Alþingis og sveitarstjórna. Það þarf líka
að ná til þrýstihópa sem ég vildi eiginlega
frekar kalla til dæmis áhrifasamtök eða
eitthvað þess háttar. Undirskriftasöfnun
Indefence hafði mikil áhrif fyrr í vetur,
a.m.k. á forsetann. Þess vegna er brýnt að
frumvarpið sem Alþingi fjallar um taki til
allra sem beita sér gagngert fyrir því að
hafa áhrif á skoðanir almennings. Eins og
Indefence. Og fleiri.
HALLDÓR
Eins og Indefence - og fleiri
Fjármál
stjórnmála-
og áhrifa-
samtaka
Svavar
Gestsson
fyrrverandi
formaður
samninganefndar
Íslands vegna
Icesave-
reikninganna
En nú liggur
fyrir Alþingi
frumvarp um
fjármál stjórn-
málaflokkanna. Og allir fagna
því; einnig þeir sem söfnuðu
hæstum upphæðum.
Ósammála
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson,
formaður Framsóknarflokksins, er
ekki par hrifinn af nýrri löggjöf um
vinnustaðaskírteini; honum finnst
það óhugnanlegt og í anda einræðis-
ríkja á borð við Austur-Þýskaland. Því
eru ekki allir sammála, til
dæmis Birkir Jón Jónsson,
varaformaður Framsókn-
arflokksins, sem greiddi
atkvæði með frumvarp-
inu. Kannski má segja
að Framsókn sé
klofin í málinu
– í austur og
vestur.
Bíður eftir umsögn
Hart var lagt að Steinunni Valdísi
Óskarsdóttur að segja af sér þing-
mennsku á dögunum vegna frétta
um að hún hefði þegið um tólf
milljónir króna í styrki frá bönkum og
einkafyrirtækjum í tveimur próf-
kjörum árið 2006. Steinunn varð
ekki við því. Þess í stað kvaðst
hún ætla að bíða eftir úrskurði
umbótanefndar Samfylking-
arinnar um þessi mál og taka
ákvörðun út frá því.
En heppilegt
Nú er sú nefnd tekin til
starfa. Hún ætlar
meðal annars að greina starfshætti
Samfylkingarinnar, ábyrgð hennar
og aðkomu stofnana flokksins að
lykilákvörðunum og lykilmálum í
ljósi niðurstaðna rannsóknarnefndar
Alþingis. Á heimasíðu Samfylkingar-
innar stendur enn fremur: „Tímabilið
sem starf nefndarinnar beinist að
fyrst og fremst er frá maí 2007
til janúar 2009.“
Árið sem Steinunn Valdís
þáði tólf milljónir í styrki,
og liggur undir ámæli fyrir,
er sem sagt ekki undir
í rannsókn umbóta-
nefndarinnar.
bergsteinn@frettabladid.is
Verður haldinn miðvikudaginn 2. júní 2010, kl. 17.00 í fundar-
sal BSRB á 1. hæð að Grettisgötu 89, 105 Reykjavík.
Dagskrá:
1. Venjuleg ársfundarstörf samkvæmt
samþykktum sjóðsins.
2. Önnur mál löglega upp borin.
Allir sjóðfélagar sem og fulltrúar aðildarfélaga BSRB, BHM, KÍ
og launagreiðendur eiga rétt til fundarsetu með málfrelsi og
tillögurétti og eru þeir hvattir til að mæta.
Fundargögn verða afhent á fundarstað fyrir setningu fundarins.
Reykjavík, 14.maí 2010
Stjórn Lífeyrissjóðs starfsmanna sveitarfélaga.
Ársfundur
Lífeyrissjóðs starfsmanna
sveitarfélaga 2010
O
fsafengin viðbrögð nokkurra stjórnmálamanna við
kaupum Magma Energy á HS Orku komu ekki á
óvart. En eins og gildir um svo margt sem sagt er á
vettvangi stjórnmálanna virðast þau fyrst og fremst
til heimabrúks. Þeim er ætlað að sefa tiltekna hópa.
Engin ástæða er að ætla að menn meini það bókstaflega þegar
þeir segja að ríkið eigi að reiða fram meira en þrjátíu milljarða
króna til að eignast HS Orku. En sé það raunin væri gagnlegt að
þeir tiltækju hvaðan peningarnir eiga að koma og hvaða opinberu
verkefni eiga að sitja á hakanum í staðinn.
Viðskiptin með HS Orku
mörkuðu engin sérstök kafla-
skil í sögu lands og þjóðar. Slík
skil urðu við sölu ríkisins á hlut
í fyrirtækinu til einkaaðila fyrir
nokkrum árum. Auðvitað má
enn þá gráta það að Alþingi hafi
búið svo um hnútana að hægt
var að selja þennan tiltekna hlut
einkaaðilum, en að skáka í skjóli þjóðernis eigandans er í besta
falli skrum. Það er líka einkennilegt að þeir sem hæst láta nú hafi
ekki fyrir löngu beitt sér fyrir lagasetningu sem hamlaði frekari
viðskiptum með hlutabréf í tilteknum fyrirtækjum. Nema það
hafi verið reynt án árangurs!
Látið er eins og nýr eigandi HS Orku sé skúffufyrirtæki
í Svíþjóð. Það er rétt svo langt sem nær en þeir sem nota það
orð vilja augljóslega tortryggja eignarhaldið. Gefið er í skyn að
þarna fari óprúttnir útlendingar í dulargervi sem hafi illt eitt
í huga. Áhættufjárfestar og vogunarsjóðir koma upp í hugann.
Staðreyndin er hins vegar sú að HS Orka er nú í eigu kanadísks
fyrirtækis sem er sérhæft á sviði jarðhitanýtingar.
Magma Energy eignaðist ekki auðlindir á Íslandi. HS Orka á
engar slíkar. Hins vegar hefur fyrirtækið rétt á að nýta auðlindir
til orkuvinnslu í 65 ár. Það er of langur tími og vonandi auðnast
mönnum að breyta lögum og semja upp á nýtt um styttri samn-
ingstíma.
Látið er að því liggja að mál stæðu öðru vísi ef í stjórnarskrá
væri kveðið á um að náttúruauðlindirnar væru sameign þjóðar-
innar. Slíkt ákvæði hefði ekkert með nýtingarrétt að gera. Eftir
sem áður væri hægt að leigja hann öðrum, væntanlega útlend-
ingum sem Íslendingum.
Stærsti viðskiptavinur HS Orku er Norðurál í Hvalfirði. Hugs-
anlegt er að kvöldmaturinn hafi staðið í forsvarsmönnum þess
fyrirtækis þegar þeir heyrðu forstjóra Magma lýsa því yfir að
orkuverð til álfyrirtækja á Íslandi væri of lágt og að þau gætu vel
greitt hærra verð. Þessi skoðun forstjórans rímar vel við íslenskt
almenningsálit. Hugsanlegt er að til verði ný viðmið um orkuverð
til álfyrirtækja sem bæði Orkuveita Reykjavíkur og Landsvirkj-
un gætu notið góðs af.
Öllum er ljóst að Magma er ekki hingað komið til að framleiða
rafmagn í góðgerðaskyni. Fyrirtækið ætlar að græða. Það ætlar
að greiða upp hlutafjárkaupin og hagnast að auki á starfseminni.
Og þar stendur sjálfsagt hnífurinn í kúnni. Gróði er á góðri leið
með að verða bannvara á Íslandi.
Ys og þys út af viðskiptunum með HS Orku.
Grætt á jarðhita
SKOÐUN
Björn Þór
Sigbjörnsson
bjorn@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871