Fréttablaðið - 05.06.2010, Blaðsíða 30

30 5. júní 2010 LAUGARDAGUR
Fáir eiga betur heima á þessari blaðsíðu en ólík-
indatólið Leonid „Kosmos“
Chernovetsky, borgarstjórinn
í Kænugarði (hann er kallaður
Kosmos með vísun í geiminn
– hann hljóti að vera þaðan).
Hann sneri sér að stjórnmál-
um eftir að hafa stýrt einum
stærsta banka landsins um
árabil ásamt öðrum fjölskyldu-
meðlimum. Almannarómur
hermir að nýir starfsmenn
bankans hafi þurft að sæta
lygaprófum og að þar hafi
verið notaðar „óhefðbundnar
innheimtuaðferðir“.
Chernovetsky hefur verið
sakaður um að sinna embætt-
isverkum sínum í fíkniefna-
vímu og verið látinn gangast
undir geðrannsókn. Hann er
fjáður mjög og í áraraðir hélt
hann uppi fílsunga í dýragarði
borgarinnar með því að greiða
til hans, mánaðarlega, þreföld
mánaðarlaun sín úr eigin vasa.
Unginn drapst í apríllok og svo
virðist sem eitrað hafi verið
fyrir honum. Í fyrra gaf borg-
arstjórinn út hljómplötu þar
sem hann syngur ýmis þekkt
lög frá níunda áratugnum.
Þegar spurningar vöknuðu
um líkamlega heilsu borg-
arstjórans í miðri kosninga-
baráttu hans við boxarann
heimsfræga Vitali Klitschko
brá hann á það ráð að halda
blaðamannafund á sundskýlu
til þess eins að sanna hreysti
sína. „Kosmos“ er nú fádæma
óvinsæll í Kænugarði.
E ina konan í þessari saman-tekt stýrði einni stærstu borg
veraldar um þriggja ára skeið
eftir aldamót. Marta Suplicy er
aðals kona en hefur þó einkum
talað máli fátækra í fjármálamið-
stöð Suður-Ameríku, São Paulo,
og sækir mest fylgi sitt til þeirra.
Hún er einnig gallharður femín-
isti og stuðningsmaður réttinda-
baráttu samkynhneigðra í heims-
hluta þar sem margir karlar úr
valdastétt eru ekki par hrifnir af
slíkum hugmyndum.
Það er hins vegar bakgrunn-
ur Suplicy sem hefur vakið hvað
mestan áhuga fólks á henni. Hún
er sálfræðingur að mennt og varð
fyrst þekkt í Brasilíu sem hispurs-
laus kynlífsráðgjafi í vinsælum
sjónvarpsþætti. Æ síðan hefur hún
reglulega laumað tvíræðum kyn-
lífsvísunum í ræður sínar og viðtöl.
Hárið eitt verðskuldar í raun sess í þessari samantekt.
Beinhvítar, óbeislaðar lufsurnar
á höfði Boris Johnson Lundúna-
stjóra eru þó ekki það eina sem
greinir hann frá flestum kolleg-
um sínum. Þessi fyrrverandi rit-
stjóri The Spectator og furðufugl
hefur til dæmis nánast afbrigði-
legan áhuga á reiðhjólum og ein-
stakt lag á að koma sér í gagn-
rýniverðar aðstæður.
Hann hefur skrifað harðorðar
greinar gegn íslamstrú og hjóna-
böndum samkynhneigðra, sætt
lögreglurannsókn fyrir meintan
þjófnað á vindlakassa aðstoðar-
manns Saddams Husseins, sakað
íbúa Papúa Nýju-Gíneu um mann-
át og sagt íbúa Liverpool-borg-
ar búa yfir „einkar óaðlaðandi
mannsanda“. Þá vakti það mikla
athygli þegar borgarstjórinn tók
þátt í góðgerðarknattspyrnuleik og
tæklaði fyrrverandi landsliðsmann
Þýskalands á afar ófyrirleitinn
hátt, svo ekki sé meira sagt.
Boris nýtur hins vegar allmik-
illa vinsælda þrátt fyrir allt.
Sérvitringurinn Antanas Mockus, sonur litháískra innflytjenda, komst fyrst í fréttir í Kólumbíu árið 1994. Hann var þá stærðfræði-
prófessor við háskólann í höfuðborginni Bogota og hafði gripið til þess
óhefðbundna ráðs til að ná athygli óstýrilátra stúdenta að bera framan
í þá rassinn. Segja má að það uppátæki hafi slegið taktinn fyrir pólit-
ískan feril hans.
Eftir kjör hans sem borgarstjóri fór hann að sjást á götum úti
íklæddur rauðgulum spandexgalla í gervi hins svonefnda Ofurborg-
ara. Þetta gerði Mockus til að vekja almenning til vitundar um hvernig
þeir gætu breytt umhverfi sínu til batnaðar. Hann hefur einnig farið í
sturtu í beinni útsendingu til að kenna fólki að spara vatn og ráðið lát-
bragðsleikara til að standa við umferðargötur og gera grín að lögbrjót-
um, enda sé fólk viðkvæmara fyrir háði en refsingum.
Mockus var vinsæll borgarstjóri, einkum meðal ungs fólks, og var
valinn Lithái ársins 2004 af stærsta dagblaði Litháens. Mockus er nú
kominn í lokaumferð kólumbísku forsetakosninganna sem lýkur senn.
H inn litríki stjórnandi Tirana er sönnun þess að óhefðbund-
inn bakgrunnur og starfsaðferð-
ir geta verið prýðilegt veganesti
fyrir borgarstjóra. Edi Rama
er fyrrverandi landsliðsmað-
ur í körfubolta og listmálari sem
þrífst vel í sviðsljósinu. Hann er
þekktur fyrir litskrúðugar skyrt-
ur og í kosningabaráttu sinni steig
hann á svið með rapphljómsveit-
inni West Side Family og flutti
með þeim þemalag kosningabar-
áttu sinnar, mikinn óð um Tirana.
Þegar Rama tók við taumunum
var heldur lágt ris á Tirana. Með
óvenjulega áræðnum aðgerðum
hefur það snöggbreyst. Rama lét
jafna flest ósjáleg hverfi við jörðu
til að breikka götur og búa til iðja-
græna almenningsgarða og lét
einnig mála mörg gömul hús borg-
arinnar í einkennislitum sínum,
gulum, grænum og fjólubláum.
Uppátækin hafa mælst misvel
fyrir en hafa bætt laskaða ímynd
borgarinnar svo um munar. Fyrir
vikið var Rama kjörinn borgar-
stjóri heimsins árið 2004 og árið
eftir var hann að finna á lista
Time yfir 37 manneskjur sem
stuðlað hafa að bættum heimi.
■ MARTA SUPLICY
São Paulo, Brasilíu. Kjörin 2001 og hætti 2004.
Alls konar borgarstjórar
Landskunnur grínisti og gamall pönkari var í gær kynntur sem næsti borgarstjóri Reykjavíkur. Óhefðbundnir borgarstjórar hafa
komist til valda víðar og notið mismikillar velgengni. Stígur Helgason kynnti sér nokkra sem fóru ótroðnar slóðir og gera enn.
■ LEONID CHERNOVETSKY
Kiev, Úkraínu. Kjörinn 2006 og er enn við völd.
■ BORIS JOHNSON
London, Englandi. Kjörinn 2008 og er enn við völd.
Borgarstjóri höfuðstaðar fjárhættuspils í heiminum var á árum áður kallaður málpípa mafíunnar. Lögmaðurinn Oscar B. Good-
man var enda einn þekktasti verjandi bandarískra mafíósa í 35 ár.
Hann er nú andlit Bombay-gins og þiggur fyrir það margmilljónir á
ári sem hann gefur til góðgerðarmála. Frægt varð þegar níu ára dreng-
ur spurði hann í skólaheimsókn hvaða tvo hluti hann myndi vilja taka
með sér á eyðieyju. Ekki stóð á svari frá Goodman: „Sýningarstúlku og
flösku af Bombay-gini.“ Ekki vakti það minni athygli þegar hann sagði
í viðtali að réttast væri að skera þumalinn af veggjakroturum í beinni
sjónvarpsútsendingu. Honum virtist full alvara.
Goodman er þar að auki kvensamur og hefur verið gestaljósmyndari
hjá Playboy. Árið 2003 var hann valinn gagnslausasti kjörni fulltrúinn
í Bandaríkjunum af lesendum tímaritsins Review-Journal.
■ OSCAR B. GOODMAN
Las Vegas, Bandaríkjunum. Kjörinn 1999 og er enn við völd.
■ ANTANAS MOCKUS
Bogota, Kólumbíu. Kjörinn 2001 og hætti 2003.
■ EDI RAMA
Tirana, Albaníu. Kjörinn 2000 og er
enn við völd.
Þegar Stuart Drummond ákvað að sækjast eftir borgarstjóra-
starfinu í Hartlepool á Eng-
landi árið 2002 var hann algjör-
lega óþekktur. Hliðarsjálf hans,
apinn H‘Angus, var hins vegar
vel þekkt, enda lukkudýr knatt-
spyrnuliðs borgarinnar.
Þótt nafn Drummonds hafi verið
á kjörseðlinum var það í raun
apinn H‘Angus sem var í framboði,
og það að undirlagi knattspyrnufé-
lagsins. Apinn hafði eitt stefnumál
– að gefa öllum börnum borgarinn-
ar ókeypis banana – og tók engan
þátt í hinni hefðbundnu kosninga-
baráttu. Öllum að óvörum sigraði
H‘Angus kosningarnar, fyrstur
frambjóðenda í beinni kosningu í
borginni. Drummond sagði í kjöl-
farið af sér sem lukkudýr, fór á
stjórnunarnámskeið og hefur síðan
verið endurkjörinn í tvígang.
■ STUART DRUMMOND
Hartlepool, Englandi. Kjörinn 2002 og er enn við völd.
M
YN
D
IR
/A
FP