Fréttablaðið - 10.06.2010, Page 23

FIMMTUDAGUR 10. júní 2010 23
Fyrir mörgum árum hringdi til mín kunnur athafnamaður,
þetta var seint um kvöld, til að
fræða mig um tillögu, sem hann
hugðist bera fram á viðeigandi
vettvangi, gott ef hann sagði ekki í
Sjálfstæðisflokknum. Þegar þetta
var, hafði gapandi og getulaus
stjórnmálastéttin hrint þjóðar-
búinu fram á bjargbrúnina eina
ferðina enn. Horfurnar voru sót-
svartar, verðbólga og verkföll.
Maðurinn sagði: Mig langar að
leggja til, að við drögum fram
orf og ljái, skilvindur, strokka
og rokka, ræsum kembivélarnar,
breytum Íslandi í þímpark (hans
orð, ekki mitt) og seljum inn. Ég
þóttist ekki skilja grínið. Sauðkind-
in dregur ekki að, sagði ég alvar-
legur í bragði, ekki útlendinga.
Niður aldanna
Feneyjar eru annað mál. Borgin
er einstök að allri fegurð, niður
aldanna fylgir manni við hvert
fótmál, skiltin á húsunum minna
vegfarendur á, að hér bjó Mozart
um hríð, þarna bjó Goethe, og – vá!
– þarna dó Wagner. Borgin er bíl-
laus: menn fara gangandi milli
húsa eða sigla. Fólk, sem byggir
svo sögufræga og fagra borg, ætti
að réttu lagi að hafa fullar hendur
fjár. En svo er þó ekki í Feneyj-
um. Borgarbúum hefur fækkað um
helming síðan í flóðinu 1966. Þá
bjuggu 120 þúsund manns í borg-
inni, en nú búa þar ekki nema 60
þúsund manns. Síðustu ár hefur
íbúunum fækkað um tvö þúsund á
ári. Borgin er að tæmast, en hún
iðar samt af lífi. Á hverjum degi
streyma 50 þúsund ferðamenn inn
í borgina. Þessi átroðningur íþyng-
ir íbúunum og flæmir þá smám
saman burt.
Borgaryfirvöldum væri í lófa
lagið að hefta lausagöngu ferða-
fólks um borgina með því að inn-
heimta aðgangseyri við borgar-
hliðið, en það hafa þau ekki enn
fengizt til að gera. Hver ferða-
maður – einn stærsti hópurinn
er unglingar í skólaferðalögum
– leggur meiri kostnað á borgar-
búa en hann skilar í kassann. Með
hæfilegum aðgangseyri væri hægt
að halda ferðamannaflauminum í
skefjum, stöðva brottflutning íbú-
anna eða snúa honum við. Með því
móti væri hægt að halda borg-
inni við og efla hana í stað þess að
horfa á hana sökkva smám saman
í sjóinn án nauðsynlegs viðnáms
af hálfu sífellt færri borgarbúa
með síminnkandi borgarsjóð til
ráðstöfunar.
Ekki einkamál Feneyinga
Það er ekki einkamál Feneyinga,
hvort Feneyjar lifa eða deyja.
Borgin er djásn alls heimsins.
Þeim mun bagalegra er, að yfir-
völd á staðnum skuli ekki fást til
að beita einfaldri og vel útfærðri
gjaldheimtu til að bjarga borg-
inni frá eyðileggingu. Gott dæmi
er óperan, sem mafían brenndi til
grunna fyrir nokkrum árum til
að hefna sín fyrir, að réttur verk-
taki fékk ekki viðgerðarverkefni
í húsinu. Borgaryfirvöld höfðu
engin ráð. Og hver bauðst þá til að
bjarga málinu nema Woody Allen?
Hann fór eins og stormsveipur um
Evrópu ásamt hljómsveit sinni og
reiddi fram afraksturinn af tón-
leikahaldinu til endurbyggingar
óperunnar, sem er nú aftur komin í
fullan rekstur.
Án gjalds mun íbúum Feneyja
halda áfram að fækka. Eftir mun
þá standa dauð borg, þar sem eina
lífið er í æðum ferðamanna, sem
koma og fara og flestir gera stutt-
an stanz, fæstir gista. Borgarlíf,
sem borið er uppi af gestagangi,
er ekkert líf. Hver vill búa í slíkri
borg?
Lausaganga og gereyðing
Vandinn liggur í hlutarins eðli.
Lausaganga ferðamanna um Fen-
eyjar fer með borgina líkt og
óheft lausaganga búfjár hefur
leikið Ísland. Uppblástur Íslands
er eitt mesta umhverfishneyksli
Evrópu, og samt fæst enginn til
að stöðva lausagönguna, jafnvel
ekki VG, flokkur umhverfissinna.
Ókeypis aðgangur útvegsmanna
að fiskimiðunum fer með þau líkt
og lausaganga ferðamanna og
sauðfjár hefur leikið Feneyjar og
Ísland. Fiskstofnarnir hafa aldrei
verið rýrari en nú vegna þess, að
aðgangur útgerðarinnar að sam-
eigninni er í reyndinni ókeypis
samkvæmt ákvörðun Alþingis og
kvótakerfið hvetur útvegsmenn
og sjómenn til að fylla kvótana
með sem verðmætustum fiski og
fleygja lakari fiski fyrir borð. Um
þetta hafa sjómenn vitnað í einka-
samtölum um árabil, en stjórnvöld
halda því statt og stöðugt fram,
að brottkastið sé hégómi. Hægðar-
leikur væri að komast til botns í
málinu með því að veita sakarupp-
gjöf þeim, sem játa á sig brottkast
og segja til annarra lögbrjóta.
Þessa leið hefur Alþingi ekki feng-
izt til að fara. Sama gerðist í síma-
hlerunarmálinu. Það var sett í
rannsókn í hittiðfyrra, ef rannsókn
skyldi kalla, þar eð Alþingi lét hjá
líða að leysa vitni undan þagnar-
skyldu. Niðurstaða rannsóknarinn-
ar var, að engar hleranir hefðu átt
sér stað án dómsúrskurðar. Come
on.
Feneyjar stefna í auðn
Þorvaldur Gylfason
Prófessor
Í DAG
Án gjalds mun íbúum Feneyja halda
áfram að fækka. Eftir mun þá standa
dauð borg, þar sem eina lífið er í
æðum ferðamanna, sem koma og fara
og flestir gera stuttan stanz, fæstir gista. Borgarlíf,
sem borið er uppi af gestagangi, er ekkert líf. Hver vill
búa í slíkri borg?
HOLTAGÖRÐUM GLÆSIBÆ KRINGLUNNI SMÁRALIND WWW.UTILIF.IS
Hjólaðu út í sumarið
Citizen 1
Verð: 61.990 kr.
Explorer 1.0
Verð: 58.990 kr.
Trail XR
Verð: 45.990 kr.
Veglegur aukahlutapakki fylgir öllum Jamis hjólum á meðan birgðir endast: Hjólastandur í hjólageymsluna eða bílskúrinn * Viðgerðasett * Pumpa * Brúsahaldari * Brúsi
allt að 6 mánuðum!
VAXTALAUSAR
LÉTTGREIÐSLUR
Hjóladeildin er í Holtagörðum
Skoðaðu allt úrvalið á www.utilíf.is
Laugavegi 13, 101 Reykjavík
sími 515 5800, rannis@rannis.is
www.rannis.is
Tækniþróunarsjóður
Kynningarfundur vegna úthlutunar
Dagskrá
● Ávarp iðnaðarráðherra Katrínar Júlíusdóttur
● Hilmar Veigar Pétursson formaður stjórnar Tækniþróunarsjóðs kynnir úthlutun
● Kristinn Andersen rannsóknastjóri Marel flytur ávarp
● Kynning á verkefnum nokkurra sprotafyrirtækja
Léttar veitingar
Rannís og iðnaðarráðuneytið kynna úthlutun
Tækniþróunarsjóðs til nýsköpunarverkefna fimmtudaginn
10. júní kl. 15 -17 í húsakynnum Marel í Garðabæ
Iðnaðarráðuneytið
AF NETINU
Íslendingar, Kínverjar
„[Elías Mar]
kvaðst reyndar
vera svolítið
hræddur um
nýtt hernám. Ég
hváði og spurði
hvort hann vildi
kannski fá bandaríska herinn
aftur. Þá sagði Elías:
Nei, það vil ég ekki en ég
vil að við höfum afskaplega
gott samband við Bandaríkja-
menn um að hernema okkur
aftur með stuttum fyrirvara ef
á þarf að halda. Ég vil held-
ur hafa Bandaríkjamenn en
Kínverja. Ef Bandaríkjamenn
myndu ekki vilja þetta, vildi ég
að við töluðum við Breta eða
einhverja norðurlandaþjóð. Ég
er smeykur við Kínverja vegna
þess að Kínverjar eru með
útþenslustefnu.“
http://blog.eyjan.is/hjalmar-
sveinsson/
Hjálmar Sveinsson