Samtíðin - 01.02.1970, Blaðsíða 17

SAMTÍÐIN
13
sætisráðherra árið sem leið, lýsti hann í
blaðaviðtali pólitísku hugmyndakerfi sínu
eitthvað á þessa leið:
Pólitík er örðugt hversdagsstarf. Póli-
tík er tilraun til að koma skynsamlegri
skipun á þjóðfélagið. Póitík er meðvitnnd
um hneykslun á óréttlæti líðandi stundar
og óskadraumur um betra þ.ióðfélag.
Eg er fulltrúi ævagamals hugmynda-
kerfis, sem á mjög vel við í nútímaþjóð-
félagi. Við eigum að vera trúir hinum
gömlu grundvallaratriðum lýðræðis-jafn-
aðarstefnunnar. Þær eru í dag jafn tíma-
bærar, meira að segja enn tímabærari en
nokkru sinni áður.
(írundvöllinn að lýðræðishugmynda-
kerfi mínu hef ég sótt í rit Alfs Ross:
„Hvers vegna lýðræði?" Ég reyni að knýja
seskufólkið í skólunum til að lesa rit hans.
Lýðræðinu stafar núna hætta af spreng-
ingu, sem koma myndi í veg fyrir, að það
leiði til nýtilegra athafna. Ef vilji fólks-
ins breytist ekki í raunhæfan veruleika og
starf, er hætta á ferðum.
Hin alþjóðlega uppreisn æskufólksins
býr yfir eyðingaröflum. En mér geðjast
nijög vel að hinum siðferðilega grundvelli,
sem hún byggist á. Fyrir tíu árum var
viðkvæðið, að æskan hefði einungis áhuga
á kjarabótum, hærra kaupi, fleiri tóm-
stundum, auknum áhrifum. I stað þess
höfum við nú eignazt æsku, sem er virk,
af því að hún hefur séð, hve brjáluð ver-
öldin er.
Nordek er mikilvæg stofnun. Ef hún
mistekst, táknar það skref aftur á bak,
hvað norræna hugsjón snertir.
Helzt kysi ég, að eining Skandínavíu
yi’ði æ traustari. Alþjóðahyggjan byrjar í
Eyrarsundi, og ef noklcurs staðar í ver-
öldinni verður unnt að ryðja burt landa-
mærahindrunum og skapa alþjóðlegt við-
horf, þá verður það í Skandínavíu.
Lítið land á ætíð fár'ra kosta völ. En
sænska þjóðfélagið og sænsk lífsviðhorí
eru að verða alþjóðlegri en áður var, og
það hlýtur að móta utanríkisstefnu okkar.
Við fylgjum ákveðinni rökfastri stefnu,
hvað hlutleysispólitík snertir og njótum
því trausts hjá stórveldunum. Eg er ein-
dreginn andstæðingur þeirra, sem segja:
„Já, að vísu erum við hluílausir, en ef hitt
og þetta gerist, verðum við það ekki!“
Þetta er óhæft í milliríkjasamningum.
Ég hygg, að árin 1970—’80 verði afar
hættulegur áratugur. Ef núverandi þróun
heldur áfram, munum við lenda í einhvers
konar ógöngum af völdum hungursvanda-
málsins, kynþáttavandamálsins og yfir-
leitt sökum skorts á samningafrelsi.
Sprengiefnabirgðirnar aukast jafnt og
þétt.
En þetta sjónarmið felur ekki í sér neitt
vonleysi. 1 dag eigum við ýmsra kosta völ,
ef við óskum þess. Forsenda þeirra er
minnkandi hervæðing og aukið lýðræði.
Hinar auðugu þjóðir eiga að rétta bág-
stöddu þjóðunum hjálparhönd, svo að um
munar. En það er miklum vandkvæðum
bundið að fá þjóðir heimsins til að taka
umbúðirnar utan af lyfinu og gleypa það.
Hugsjón mín er samfélag, sem mótað
sé af jöfnuði, eins konar frjáls vinátta
fólksins, öryggi og skilningur á kjörum
annarra.
OLOF PALME er kvæntur frú Lisbet,
ágætri konu af dansk-sænskri aðalsætt,
sem kennd er við Beck-Friis. Frúin er 4
árum yngri en maður hennar. Hún lauk
á sínum tíma fil. kand. prófi og er auk
þess barnasálfræðingur. Þau hjónin hafa
lengi búið í 98 fermetra íbúð í raðhúsi í
Vállingby, en eru nú ásamt þrem ungum
sonum sínum nýflutt í 128 fermetra íbúð
í öðru raðhúsi „til þess að Olof fengi
vinnuherbergi út af fyrir sig,“ eins og
forsætisráðherrafrúin komst að orði við
blaðamanninn, sem átti fyrrnefnt viðtal
við mann hennar.