Fréttablaðið - 21.06.2010, Blaðsíða 8

8 21. júní 2010 MÁNUDAGUR
„Ef höfuðstóll láns hefur verið skilgreindur í íslenskum krónum og það hefur
verið greitt út til lántakandans í íslenskum krónum og hann greitt til baka
í íslenskum krónum þá held ég að þessir dómar hafi
fordæmisgildi gagnvart öllum slíkum lánum, alveg sama
hvers kyns þau eru,“ segir Aðalsteinn Egill Jónasson,
hæstaréttarlögmaður og dósent við lagadeild Háskólans
í Reykjavík, um fordæmisgildi hæstaréttardómanna
tveggja um gengistryggingu lána sem féllu um miðja
síðustu viku.
Aðalsteinn segir þó að skoða verði hvern og
einn samning. „Í sumum samningum, sérstaklega í
fyrirtækjasamningunum, var notast við annars konar
orðalag. Lánið var ekki skilgreint beint í krónum heldur
var til dæmis sagt „að jafnvirði“ og lánið greitt út í
erlendum gjaldmiðli. Það er óleyst. Að mínu mati hafa
dómarnir ekki fordæmisgildi gagnvart slíkum lánssamningum.“
Að sögn Aðalsteins mun ekki þurfa að fara með hvert einasta mál fyrir
dómstóla en að reyna muni á um það bil tvær til þrjár tegundir samninga í
viðbót. „Þá held ég að línan verði nokkurn veginn komin. Það fer ekki hver
einasti lántaki með sín mál fyrir dómstóla. Það er alveg klárt í mínum huga.“
Kanilsnúðar
Íslenskur gæðabakstur - Tilbúinn í ofninn
FR
YS
TI
VA
RA
Apótekið Hólagarði, Apótekið Spöng,
Apótekið í Hagkaupshúsinu Skeifunni
og á Akureyri
Lóritín
10 stk.
389 kr.
30 stk.
985 kr.
MENNTAMÁL Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur
hyggst efla starfsemi sína með því að koma
á fót alþjóðlegri tungumálamiðstöð. Ætlun-
in er að austan við Háskólabíó rísi þrjú þús-
und fermetra hús sem muni hýsa áðurnefnda
miðstöð, auk Vigdísarstofu, fyrirlestrasal og
aðstöðu og heimasvæði fyrir alla kennslu og
rannsóknir í þeim erlendu tungumálum sem
kennd eru við Háskóla Íslands auk færeysku,
grænlensku og samísku.
Markmiðið með tungumálamiðstöðinni
er að vekja fólk til vitundar um mikilvægi
tungumála sem og að heiðra framlag Vig-
dísar til tungumála. Í miðstöðinni á að vera
fræðslu- og upplifunarsetur sem verður
opið almenningi sem vill fræðast um erlend
tungumál og ólíka menningarheima.
Til að þessi áform geti orðið að veruleika
hefur fjársöfnunarátaki verið hleypt af stokk-
unum sem ber yfirskriftina Látum verkin
tala, þar sem einstaklingar, fyrirtæki og sam-
tök geta styrkt verkefnið með því að hringja
inn í sérstök styrktarsímanúmer eða með
framlögum inn á bankareikning, 0137-26-
000476, kennitala 600169-2039. Tilgreina þarf
verkefnisnúmerið: 137567. Átakið stendur til
29. júní en vonast er til að það takist að full-
fjármagna verkefnið á árinu.
Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur safnar fyrir alþjóðlega tungumálamiðstöð:
Þrjú þúsund fermetra bygging áformuð
ÞRJÁTÍU ÁRA KOSNINGAAFMÆLI Söfnunarátakið stend-
ur til 29. júní, en þá verða 30 ár liðin frá því að Vigdís
Finnbogadóttir var kjörin forseti lýðveldisins.
FJÁRMÁL „Ef fjármálafyrirtækin
bera fyrir sig þessar röksemd-
ir munu þau mögulega láta reyna
á þær fyrir dómstólum og fá úr
því skorið hvernig samningur-
inn eigi að vera,“ segir Ólafur
Rúnar Ólafsson, héraðsdómslög-
maður hjá Pacta lögmönnum. Lög-
fræðingar eru ekki sammála um
túlkun dóms Hæstaréttar varð-
andi ákvörðun vaxtakjara á þeim
lánum sem voru gengistryggð og
dæmd ólögmæt um miðja síðustu
viku. Tvö sjónarmið hafa komið
fram varðandi vaxtaákvörðunina,
annars vegar að miðað verði við
vextina sem þegar eru skilgreind-
ir í samningnum og er það skoð-
un Ólafs Rúnars og hins vegar að
lánin verði leiðrétt eftir lögum nr.
38/2001 um vexti og verðtrygg-
ingu þannig að vextirnir verði
ákveðnir samkvæmt 4. grein lag-
anna og miða beri við vaxtatöflu
Seðlabankans um lægstu óverð-
tryggðu vexti.
„Ég sé þetta þannig að í 18. gr.
vaxtalaga er ákvæði um hvern-
ig þetta virkar afturvirkt,“ segir
Aðalsteinn Egill Jónasson, hæsta-
réttarlögmaður og dósent við laga-
deild Háskólans í Reykjavík. „Að
mínu mati eru brostnar forsend-
ur fyrir samningsvöxtunum við
ógildingu gengistryggingarinnar.
Ef samningur um vexti og annað
endurgjald, og verðtrygging er til
dæmis annað endurgjald, er ógild-
ur þá eigi uppgjör milli skuldara
og kröfuhafa varðandi endur-
greiðslu að miða við 4. gr. laganna.
Þar er vísað í þessa Seðlabanka-
vexti sem eru birtir samkvæmt
10. gr. vaxtalaga.“
Aðalsteinn segir að löggjöfin sé
skýr á þessu sviði og að ákvæði 18.
gr. vaxtalaga sé ætlað að koma í
veg fyrir að skuldarinn hagn-
ist. „Skuldarinn á bara að greiða
þá lágmarksvexti sem miðað er
Gæti þurft að stefna
viðskiptavinunum
Óvissa ríkir um vexti á gengistryggðu lánunum sem dæmd voru ólögmæt um
miðja síðustu viku. Tvö sjónarmið hafa verið sett fram um það álitamál, annað
er sagt byggja á niðurstöðu dómsins en hitt á lögum um vexti og verðtryggingu.
AÐALSTEINN EGILL
JÓNASSON
Skoða verður hvern samning fyrir sig
BÍLAR Á HAFNARBAKKANUM Tekist er á um hvort vextir af gengistryggðum bíla-
lánum eigi að vera óbreyttir eða miða við vaxtatöflu Seðlabankans.
1. Hvenær er stefnt að því að
hefja siglingar frá Landeyja-
höfn?
2. Hver var yfirskrift alþjóða-
dags flóttamanna sem haldinn
var í gær?
3. Hvað heitir prjónalistahátíð-
in sem stendur yfir í Norræna
húsinu?
SVÖRIN ERU Á SÍÐU 30
KOSNINGAR Endurtaka þarf sveitar-
stjórnarkosningar í Reykhólahreppi
þar sem nefnd, skipuð af sýslu-
manninum á Patreksfirði, hefur
úrskurðað kosn-
ingarnar ógildar.
Samkvæmt nið-
urstöðu nefnd-
arinnar lét kjör-
stjórn hjá líða að
kynna komandi
sveitarstjórnar-
kosningar og fyr-
irkomulag þeirra
fyrir íbúum eyja
á Breiðafirði.
Íbúi í Flatey kærði framkvæmd
kosninganna en þar eru sjö kjós-
endur með lögheimili. Í kosningun-
um greiddu 129 manns atkvæði, eða
62%, og athygli vakti að ekki kom
neitt utankjörfundaratkvæði upp úr
kössunum.
„Ég man ekki í fljótheitum eftir
því að viðlíka hafi gerst áður, að
minnsta kosti ekki af sams konar
tilefni. Eftir því sem ég fæ best séð
er þetta ein birtingarmyndin af því
sem getur gerst þegar sveitarfélög
eru sameinuð og afskekktur partur
af sveitarfélaginu gleymist,“ segir
Grétar Þór Eyþórsson, stjórnmála-
fræðingur. „Þó eru til dæmi um
atvik sem eru minni háttar en þessi,
eins og þegar sveitarfélagið Árborg
varð til og það gleymdist að kveikja
á jólatrénu á Stokkseyri. Þetta segir
manni að þegar svona sameiningar
eru verður fólk í stjórnsýslu sveit-
arfélagsins að vanda sig þar sem
eftir nægu er að muna.“ Fráfarandi
hreppsnefnd mun starfa uns nýjar
kosningar hafa farið fram. - jma
Kosningar til hreppsnefndar í Reykhólahreppi úrskurðaðar ógildar:
Íbúi Flateyjar kærði kosningarnar
við samkvæmt vaxtalögunum.“
Þessu er Ólafur Rúnar ekki sam-
mála. „Flestar reglur sem heimila
breytingar á samningum miða að
því að verja fólk gegn ósanngjörn-
um einhliða samningsskilmálum,“
segir Ólafur Rúnar og bætir við
að samningurinn sé ekki ógild-
ur í heild. „Það er ákvæðið um
gengistrygginguna sem er ógilt.
Ég tel að samningurinn sé í gildi
að öðru leyti. Dómurinn kveður
ekki á um neitt annað. Dómurinn
hljóðar ekki upp á að það eigi að
breyta samningnum,“ segir Ólaf-
ur Rúnar en engin varakrafa var
gerð þar að lútandi í málinu.
martaf@frettabladid.is
GRÉTAR ÞÓR
EYÞÓRSSON
Eftir því sem ég fæ
best séð er þetta ein
birtingarmyndin af því sem
getur gerst þegar sveitarfélög
eru sameinuð
GRÉTAR ÞÓR EYÞÓRSSON
STJÓRNMÁLAFRÆÐINGUR
VEISTU SVARIÐ?