Fréttablaðið - 21.06.2010, Side 15

MÁNUDAGUR 21. júní 2010 15
AF NETINU
Ef þú ert tryggður þá færðu það bætt
TRYGGINGAMIÐSTÖÐIN / Sími 515 2000 / tm@tm.is / www.tm.is
Sólarmegin
Á lengsta degi ársins, mánudagskvöldið 21. júní, býður TM til
Esjugöngu með leiðsögn reyndra fararstjóra frá Ferðafélagi Íslands.
Allir viðskiptavinir TM eru velkomnir ásamt fjölskyldum sínum.
Göngufólk safnast saman í Esjustofu við rætur Esju (hjá Mógilsá) kl. 20.00
þar sem farið verður í létta upphitun. Gangan hefst svo kl. 20.30.
Fararstjórar FÍ fræða göngufólk um náttúru og sögu og það sem fyrir augu ber.
TM gefur öllum göngugörpum buff og vatnsflösku. Að göngu lokinni býður TM
upp á kakó í Esjustofu, sem verður opin allt kvöldið.
Vil þjóðstjórn
Össur talar um þörf á þverpólitískri samvinnu um ýmis stórmál og
nefnir Icesave sérstaklega sem dæmi um þverpólitískt samstarf
sem verið hafi til góðs. Þessu er ég tvímælalaust sammála og vil
ganga lengra: Engin ríkisstjórn hefur leyfi til þess að leita ekki eftir
þverpólitískri aðkomu að málum af þessari stærðargráðu sem
varða þjóðarhag um ókominn tíma. Össur viðrar í framhaldinu þá
hugmynd að þjóðstjórn gæti verið heppileg við þær aðstæður sem
við nú búum við.
Margt gott gæti vissulega hlotist af þessu fyrirkomulagi. Þetta
gæti orðið til að frelsa þingið, stjórnmálaflokkana sem þar eru
starfandi og einstaklinga þar innanborðs. Ég hef haldið því fram að
ef einstakir þingmenn hættu að hugsa samkvæmt flokkspólitísku
forriti og virkjuðu eigin dómgreind þá væri mikið unnið. Þjóðstjórn-
arfyrirkomulag – sem er háfleygt orð yfir samstjórn allra flokka
– breytir því hins vegar ekki að um hugsjónir og stefnumál eru
skiptar skoðanir á milli stjórnmálaflokka og hlýtur afstaða til grund-
vallarmála að skipta sköpum þegar ríkisstjórnir eru myndaðar.
Þess vegna verður að spyrja Össur í framhaldinu: Hvað er það
sem samstjórn allra flokka myndi gera sem þessi ríkisstjórn gæti
ekki gert?
ogmundur.is
Ögmundur Jónasson
Ríkið mun ekki græða
Fulltrúar hagsmunaaðila halda jafnan fram, að leggi ríkið þeim
til peninga þá muni þjóðfélagið græða. Gróði skattgreiðenda er
að borga þessi arðbæru verkefni núna til að geta notið þeirra
síðar. Í meir en 50 ár hafa skattgreiðendur greitt gríðarlega
fjármuni árlega til að tryggja markaðssókn í sauðfjárrækt. Ekkert
hefur skilað sér til baka ... Talsmenn músíkhússins við höfnina
í Reykjavík halda því fram að húsið muni ekki kosta skattgreið-
endur neitt því að þjóðhagslegur hagnaður af músíkhúsinu
vegna grósku í söng- og öðru listalífi muni skila sér í auknum
tekjum þ.á.m. gjaldeyristekjum. Fróðlegt verður að sjá hvernig á
að rökfæra það að ná megi inn hagnaði þó ekki sé nema bara á
móti rekstrarkostnaði við músíkhúsið sem verða rúmir 8 milljón-
ir á dag, hvað þá byggingarkostnaðinum.
jonmagnusson.blog.is
Jón Magnússon
Nýja auglýsingin frá Flug-leiðum sýnir fólk í þjónustu-
störfum um allan heim að tala
um Íslendinga. Ó svo kunnug-
legt: þessi blanda af vanmeta-
kennd og sjálfsupphafningu,
þessi þörf að sjá sig með augum
útlendinga, þessi hugmynd að
fólk víða um lönd sé að bolla-
leggja fram og aftur um Íslend-
inga. Samskonar auglýsing
dynur á okkur frá Keflavíkur-
flugvelli (sem vill væntanlega
minna á sig til að við flykkjumst
ekki á Akureyrar – eða Egils-
staðaflugvöll til að fljúga þaðan
til útlanda) þar sem einhver Jap-
ani þruglar um breytta jeppa
og „þessa Ísslendinga“ áður en
okkur er tjáð að þetta sé besti
flugvöllur í heimi.
Nýja sjálfsmynd
Við þurfum að fara að hugsa
öðruvísi. Allt þetta úti/inni
– útrás/innrás – þeir/við: þetta
gengur ekki lengur. Íslenskt
samfélag getur orðið ágætt:
Hér er fátt fólk og mikið rými,
verðmætasköpun, sveigjanleiki,
mikið stéttaflökt, sterkt menn-
ingarlíf, góðir skólar á yngri
stigum og ýmsar forsendur til
að byggja fyrirmyndarsamfé-
lag jafnaðar og framtakssemi.
En við verðum að hætta að sækja
sjálfsmynd okkar til útlendinga.
Við eigum að hætta að vera hinn
athyglissjúki krakki Evrópu.
Hætta að ýkja afbrigðin og útúr-
dúrana í eigin fari, hætta að veg-
sama óhófið.
Við eigum að segja satt.
Hákarl er ekki þjóðarréttur
Íslendinga. Brennivín er bara
viðbjóður. Við trúum ekkert á
álfa.
Við eigum að horfa á styrk
okkar: hér er allgóð og stundum
frumleg verkkunnátta, tungu-
mál sem er vel til þess fallið að
hugsa um hvaðeina, gróska í tón-
list, háþróaður sjávarútvegur,
góðar mjólkurvörur og lamba-
kjöt, landið fagurt og frítt og hér
er landlægur dugnaður …
Veikleikarnir eru til dæmis
vond háskólamenntun, einkum á
sviði viðskiptalífs og laga, spill-
ing valdastéttarinnar, landlæg
trú á að lífið sé lotterí, vantrú á
regluverki, skilningsleysi á gildi
þess að gefa stefnuljós í lífinu
rétt eins og í umferðinni – og
landlægur dugnaður.
Það er kalt að standa í gættinni
Fyrir nokkrum árum var mikill
meirihluti þjóðarinnar hlynnt-
ur inngöngu í Evrópusamband-
ið enda þóttist fólk sjá að betra
er að sitja við borðið og semja
reglurnar en að híma í gættinni
og taka við þeim og reyna svo að
sniðganga þær.
Icesavemálið virðist hins
vegar hafa snúið mörgum. Fólk
virðist unnvörpum hafa dreg-
ið þá ályktun að það mál sýni
að ESB sé „á móti okkur“. Eins
og kunnugt er hafði Sjálfstæð-
ismannabankinn safnað yfir-
þyrmandi upphæðum hjá
enskum og hollenskum sparifjár-
eigendum án þess að styrkja sem
því nam hinn lögboðna trygg-
ingarsjóð innistæðueigenda
heldur vísuðu óljóst á ríkissjóð
Íslands þegar spurt var í Eng-
landi og Hollandi um tryggingar
ef illa færi og þumbuðust við að
færa starfsemina undir lögsögu
þeirra landa því að þá hefðu þeir
ekki fengið að flytja peningana
heim í „góðærið“. Þegar á reyndi
brást ríkissjóður Íslands líka og
mun helsta málsvörn Íslendinga
að nóg hafi verið að koma á fót
hinum lögboðna tryggingasjóði –
aldrei hafi neinn sagt að eitthvað
ætti að vera í honum.
Þetta er íslensk lögspeki – sú
sama og bjó til gengistryggðu
lánin. En kannski er lærdóm-
urinn sem margir Íslendingar
draga af framgöngu Evrópusam-
bandsins í Icesavemálinu ekki
réttur: kannski sýnir málið ein-
mitt að ESB myndar skjól aðild-
arþjóðum sínum – en ekki hinum
sem standa fyrir utan. Og það er
kalt að standa í gættinni.
Kannski er lærdómurinn
að Íslendingar geta ekki verið
ábyrgðarlausir og fríttspilandi í
heiminum; geta ekki notið góðs
af viðskiptafrelsinu án þess að
virða regluverkið.
Efnahagshrunið varð ekki
út af reiði Davíðs eða þýlyndi
Geirs, ágirnd útrásarvitfirringa,
fláttskap framsóknarforkólfa
eða læpuskap Samfylkingarinn-
ar. Það varð ekki vegna skap-
gerðarbresta ráðamanna. Ekki
bara að minnsta kosti, en við
munum alltaf hafa skammsýna
ráðamenn, ágjarna kaupsýslu-
menn og hrokafulla bankamenn
meðal okkar: hrunið varð vegna
þeirra sérstöku aðstæðna sem
sköpuðust hjá þessu þjóðarkríli
í gættinni að ESB. Og lærdóm-
urinn: Við þurfum að komast af
sérleiðunum á sjálfa þjóðbraut
viðskiptanna. Hugmyndin um
Ísland sem efnahagslegt eyland
sem spilar til skiptis á Kanann
og Kínverjann er stórhættuleg.
Ísendingar eru ekki klóka sér-
leiðaþjóðin og þar með þrotlaust
umhugsunarefni öðrum þjóðum.
Við þurfum umgjörð um efna-
hagslífið. Við þurfum skjól.
Og í útlöndum er einmitt skjól.
Í útlöndum er einmitt skjól
Guðmundur Andri
Thorsson
rithöfundur
Í DAG
Kannski er lærdómurinn að Íslending-
ar geta ekki verið ábyrgðarlausir og
fríttspilandi í heiminum.