Samtíðin - 01.10.1970, Blaðsíða 13

SAMTÍÐIN
9
GOLDA MEIR
forsœtisráðherra; ísraels
ÖRÐUGT er að hugsa sér lakari sambúð
en ísraelsmenn hafa undanfarin ár átt við
grannþjóðir sínar. Það vekur athygli, að for-
sætisráðherra hins aðþrengda Ísraelsríkis
skuli vera kona á áttræðisaldri.
Frú Golda Meir varð forsætisráðherra í
ísrael eftir hið sviplega fráfall Levis Eskols,
Skömmu síðar spurði blaðamaður hana:
»Hvenær ætlar ísrael að leggja spilin á borð-
ið?“ — „Það munum við gera, þegar við er-
Urn setzt við borðið, augliti til auglitis við fuil-
trúa Arabaríkjanna," svaraði frú Golda. Henni
var það undir eins ljóst, að ísraelsmenn yrðu
að vera einhuga í baráttunni, en allmikils skoð-
anamunar hafði gætt hjá þeim. Því sagði hún
við þjóð sína: „Ég er mótfallin því, að við berj-
umst innbyrðis, meðan við þurfum að berjast
við Arabana.“
Allt ævistarf þessarar konu hefur verið bar-
atta við gífurlega örðugleika. Hún varð utan-
ríkisráðherra ísraels 1956, viku eftir að út-
yarpið í Kairó hafði tilkynnt, að brátt skyldu
Israelsmenn strádrepnir og ríki þeirra afmáð
1 hcfndarskyni. Arabar héldu þá uppi látlaus-
um árásum á landamæri ísraels, loftárásum á
samyrkjubú landsins, skemmdarverkastarf-
Semi í háskóla landsins, árásum á sendiherra-
skrifstofur ísraelsmanna úti í löndum og
aróðri gegn þeim hjá Sameinuðu þjóðunum.
Golda Meir kann ekki að hræðast. Árið
1948 hafði hún dulbúið sig sem Arabakonu og
farið að næturlagi á fund Abdullahs, kon-
ungs í Transjórdaníu, til að biðja hann að
efna þau orð sín að taka ekki þátt í stríðinu
yið ísrael. Konungur var þá svo pólitískt að-
Prengdur, að hann gat ekki efnt orð sín, en
svaraði í vandræðum sínum: „Af hverju ligg-
Ur ykkur þessi ósköp á að stofna þetta ríki?“
„Ekki er nú hægt að segja, að þjóð, sem
hefur beðið í 2000 ár, fari sérlega geyst,“ anz-
aði frú Golda og hélt að svo mæltu heimleið-
is til Tel Aviv frá Amman, framhjá vopnuð-
um varðmönnum óvina sinna.
Hún kom 23ja ára gömul frá Banda-
ríkjunum til Palestínu árið 1921, en hún er
fædd í Rússlandi, dóttir fátæks trésmiðs.
Elztu bernskuminningar hennar eru um lít-
ilsvirðing og ofsóknir, sem Gyðingar urðu
að þola í Rússlandi. Þegar hún var 8 ára,
fluttist fjölskylda hennar til Bandaríkjanna,
og reynsla telpunnar af sárri fátækt í kjall-
araíbúð í Milwaukee í Wisconsin voru fyrstu
kynnin af tilverunni í hinu gagnauðuga
landi. Brátt vakti þessi unga Gyðingastúika
athygli sem greindasti nemandi barnaskól-
ans, og 12 ára gömul hafði hún stofnað félag
til að safna peningum til námsbókakaupa
handa fátækum bömum. Þá var hennar fyrst
getið á prenti og hún nefnd Golda Mabovitch
forseti.
Síðan hóf hún kennaraskólanám, en varð
að vinna lengi dag hvern til að hafa ofan af
fyrir sér. Þó sótti hún dyggilega fundi rót-
tækra manna í stjórnmálum, gerðist hljmnt
zíonistum og heyrði Ben Gurion halda ræðu,
þrítugan að aldri, á fyrirlestrarferð um
Bandaríkin. Þegar hún átti von á stöðu vestra,
kvaddi hún hins vegar Bandaríkin og fluttist
nýgift til Palestínu. Þar var henni ekki vel
tekið. Fyrstu 3 árin unnu þau hjónin hörðum
höndum á samyrkjubúi, en eiginmaðurinn
gat ekki sætt sig við lifnaðarhættina þar, og
því fluttust hjónin til Jerúsalem. Þar börðust
þau við fátækt í lélegu húsnæði og höfðu
vart mjólk handa tveim ungbörnum sinum.
Til þess að kosta vist þeirra á barnaheimili