Fréttablaðið - 06.07.2010, Blaðsíða 2

2 6. júlí 2010 ÞRIÐJUDAGUR
BANDARÍKIN Bandarískir vísindamenn segjast hafa
þróað leið til að segja til um líkurnar á því að
manneskja lifi í meira en 100 ár.
Vísindamennirnir fundu 150 erfðafræðileg atriði
sem fólk sem lifað hefur óvenjulega lengi á sameig-
inleg. Þeir hönnuðu stærðfræðilegt líkan sem reikn-
ar út líkurnar á því að manneskja nái 100 ára aldri
út frá þessum atriðum. Rannsóknin hófst árið 1995
og er stærsta rannsókn sem gerð hefur verið á fólki
yfir 100 ára. Aðeins um einn af hverjum sex þúsund
í vestrænum löndum nær þessum aldri.
Nákvæmni líkansins er 77 prósent, og sagði Paola
Sebastiani sem leiddi rannsóknina, að það benti til
þess að þó að erfðir hafi mikið að segja um langlífi
séu þær ekki eini þátturinn. Lífsstíll og umhverfi
geti til dæmis hjálpað fólki við að lifa lengur.
Vísindamennirnir segja möguleika á því að í
framtíðinni muni fólk á einfaldan hátt geta fengið
að vita líkur sínar á langlífi. Þó verði að hafa sið-
ferðisspurningar um það í huga. Einn rannsakend-
anna hefur nú þegar hafist handa við gerð heima-
síðu þar sem fólk getur reiknað þetta út hafi það
nægilegar upplýsingar um erfðir sínar. - þeb
Vísindamenn hafa þróað leið til að segja til um hvort fólk lifir lengur en 100 ár:
Segja til um líkur á langlífi
ELDRI BORGARAR Aðeins einn af hverjum sex þúsund íbúum í
vestrænum löndum nær því að verða 100 ára.
SPURNING DAGSINS
DÓMSMÁL Hvalfjarðarsveit hefur
verið stefnt fyrir Héraðsdóm
Vesturlands til að greiða eigend-
um jarðarinnar Melaleitis sextíu
milljónir króna í skaðabætur fyrir
meinta rýrnun á verðmæti jarðar-
innar í kjölfar útgáfu byggingar-
leyfis fyrir svínabú Stjörnugríss
á Melum.
Eigendur Melaleitis eru fjór-
ar systur. Í stefnu þeirra segir
að þau umhverfisáhrif frá svína-
búinu sem rýri hvað mest verð-
mæti Melaleitis sé lyktarmengun
af húsum og áhrif vegna dreifing-
ar svínaskíts frá búinu, umferð-
ar í gegnum jörðina með skít frá
svínabúinu á Melum og af skaðleg-
um efnum í svínaskít sem dreift
sé í kringum Melaleiti.
Þannig segja Melaleitis-syst-
urnar að verðgildi Melaleitis hafi
minnkað til muna vegna starf-
semi Stjörnugríss sem starfi í
skjóli sveitarfélagsins. Möguleik-
ar á bæði atvinnustarfsemi og
frístundanotkun hafi minnkað í
Melaleiti.
Stjörnugrís hefur rekið svína-
bú á Melum frá árinu 1999. Það er
eitt stærsta svínabú landsins og
stefnir nú að kaupum á tveimur
öðrum stórum svínaræktarfyrir-
tækjum, á Brautarholti á Kjalar-
nesi og í Hýrumel í í Borgarfirði.
Starfsemi og starfsleyfi Stjörnu-
grís hafa áður verið borin undir
dómstóla og úrskurðarnefndir og
fyrirtækið jafnan haft betur.
Eigendur Melaleitis vísa til
ákvæðis skipulagslaga um hlut-
læga bótaábyrgð. Valdi skipulags-
breyting því að nýtingarmöguleik-
ar og verðmæti fasteigna lækki
þá eigi viðkomandi rétt á bótum
úr sveitarsjóði. Jarðeigendurnir
segja Hvalfjarðarsveit hafa með
því að samþykkja skipulagið brot-
ið vísvitandi á rétti eigenda Mela-
leitis. Aðeins hagsmunir eigenda
jarðarinnar Mela og sveitarfélags-
ins sjálfs hafi legið að baki útgáfu
byggingarleyfis fyrir svínabúið.
Þess utan hafi sveitarfélagið ekki
sinnt rannsóknarskyldu sinni áður
en ákvörðun var tekin í málinu.
„Auðguðust bæði eigendur jarð-
arinnar Mela og sveitarstjórn á
kostnað stefnenda [eigenda Mela-
leitis] á óréttmætan hátt,“ segir í
stefnu systranna.
Héraðsdómur Vesturlands
hefur kvatt til matsmenn til að
vinna í málinu. Reiknað er með
að niður staða þeirra liggi fyrir
í haust. Segjast eigendur Mela-
leitis þá munu breyta bóta-
kröfu sinni til samræmis við álit
matsmannanna.
Hvorki náðist í sveitarstjóra
Hvalfjarðarsveitar né lögmanns
sveitarfélagsins við vinnslu
þessarar fréttar. gar@frettabladid.is
Krefjast 60 milljóna í
bætur fyrir skítalykt
Eigendur jarðarinnar Melaleitis krefja Hvalfjarðarsveit um 60 milljóna króna
bætur fyrir að heimila starfrækslu svínabússins Stjörnugríss á næstu jörð. Sýk-
ingarhætta sé af svínunum og lyktin óbærileg. Sveitarfélagið neitar bótaskyldu.
SVÍNARÆKT Lyktarmengun er helsta ástæða þess að nágrannar svínabúsins á Melum
krefja Hvalfjarðarsveit um bætur fyrir að hafa leyft Stjörnugrís að reka búið.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
„Darri, er þessi mynd boðberi
nýrra tíma fyrir þig?“
„Ég vona það, allavega mun ég ekki
bíða boðanna ef eitthvað kemur
upp í kjölfarið.“
Darri Ingólfsson leikari fer með aðal-
hlutverkið í kvikmyndinni Boðbera sem
frumsýnd er á morgun. Hann hefur verið
búsettur í Los Angeles undanfarin misseri
og sagði í viðtali við Fréttablaðið í gær
að þetta væri rosalegt hark og að hann
hefði þurft að vinna við ýmislegt til að
halda sér á floti.
MOSFELLSBÆR Hljóðritun var bönn-
uð á öðrum fundi nýrrar bæjar-
stjórnar Mosfellsbæjar, 30. júní
síðastliðinn. Karl Tómasson, odd-
viti Vinstri grænna í Mosfellsbæ
og forseti bæjarstjórnar, veitti
ekki leyfi fyrir upptöku og gaf
ekki upp nein haldbær rök í máli
sínu, samkvæmt Ólafi Ragnars-
syni, íbúa í Mosfellsbæ og áheyr-
anda á fundinum. Ólafur bað
forseta um leyfi til að hljóðrita
fundinn, en slíkt hafði áður verið
gert á fyrsta fundi bæjarstjórnar,
16. júní.
„Ég bað um
leyfi til að hljóð-
rita fundinn, en
forseti bæjar-
stjórnar mein-
aði mér það. Ég
bað um rök, en
hann sagðist
ekki þurfa að
rökstyðja það
neitt frekar,“ segir Ólafur. „Það
var verið að ræða um lýðræðis-
umbætur og aukið gegnsæi, en
þetta þykir mér þversögn í því
tilliti.“
Haraldur Sverrisson, bæjar-
stjóri í Mosfellsbæ og oddviti
sjálfstæðismanna, segir málið
vera storm í vatnsglasi og hljóð-
ritun á fundinum 16. júni hafi
verið undantekningartilvik.
„Á þeim fundi var tekið fram
að hljóðritun af því tagi væri und-
antekningartilvik,“ segir Har-
aldur. Á fundinum var lögð fram
bæjarmálasamþykkt um hljóð-
ritun á fundum og um það verða
settar nánari reglur. Til stend-
ur að hljóðrita fundi og gera þá
aðgengilega. - sv
Forseti bæjarstjórnar í Mosfellsbæ á öðrum fundi nýrrar bæjarstjórnar:
Tekur fyrir hljóðritun á fundi
SPÁNN, AP Lög sem heimila fóst-
ureyðingar án takmarkana tóku
gildi á Spáni í gær.
Fyrri lög eru frá árinu 1985 og
leyfa aðeins fóstureyðingar ef
konu hefur verið nauðgað, heilsu
hennar er ógnað eða ef fóstrið er
mikið fatlað. Nú mega allar konur
fara í fóstureyðingu á fyrstu fjór-
tán vikum meðgöngu. Einnig geta
16 og 17 ára stúlkur farið í fóstur-
eyðingu án samþykkis foreldra.
Dómstólar eiga eftir að úrskurða
um lögin en andstæðingar segja
þau í andstæð stjórnarskrá. - þeb
Ný lög tóku gildi í gær:
Fóstureyðingar
leyfðar á Spáni
DÓMSMÁL Ákæra sérstaks sak-
sóknara í svokölluðu Exeter-máli
verður þingfest í Héraðsdómi
Reykjavíkur í dag. Ragnar Z.
Guðjónsson, fyrrverandi spari-
sjóðsstjóri
Byrs, Jón Þor-
steinn Jónsson,
fyrrverandi
stjórnarfor-
maður Byrs,
og Styrm-
ir Þór Braga-
son, fyrrver-
andi forstjóri
MP banka, eru
ákærðir í mál-
inu.
Ragnari og Jóni Þorsteini eru
gefin að sök stórfelld umboðssvik
með því að samþykkja að veita
félaginu Exeter lán fyrir 1,2 millj-
arða til að kaupa stofnfjárbréf í
Byr af útvöldum aðilum. Byr kref-
ur þá um 1,2 milljarða í bætur.
Styrmir er ákærður fyrir hlut-
deild í brotinu, og auk þess pen-
ingaþvætti með því að taka við
fjármununum. Hann er krafinn
um 800 milljónir í bætur. - sh
Exeter-málið þingfest í dag:
Styrmir Þór
ákærður fyrir
peningaþvætti
STYRMIR ÞÓR
BRAGASON
Nýr framkvæmdastjóri
Ari Matthíasson hefur verið ráðinn
framkvæmdastjóri Þjóðleikhússins.
Alls sóttu 25 um starfið. Ari mun
hefja störf þegar leikhúsið tekur til
starfa að loknu sumarleyfi. Ari er
menntaður leikari, með MBA gráðu
í rekstri og stjórnun frá HR og M.Sc.
gráðu í hagfræði frá HÍ.
MENNING
Varað við hvassviðri
Veðurstofan varar við austan hvass-
viðri við suðurströndina og suðaust-
anlands í dag. Síðdegis má gera ráð
fyrir vaxandi austan- og norðaustan-
átt á öllu landinu. Ferðafólki er bent
á að tjöld og hjólhýsi geta fokið við
þessar aðstæður.
VEDUR
VIÐSKIPTI Ingibjörg Pálmadóttir
hafnar því alfarið að Jón Ásgeir
Jóhannesson, eiginmaður hennar,
hafi nýlega greitt upp 1,3 millj-
arða króna húsnæðislán vegna
lúxusíbúðar
sinnar á Man-
hattan, líkt og
fullyrt var í
fréttum RÚV í
gær. Þar sagði
að féð hafi
verið millifært
af reikningi
hans í Royal
Bank of Can-
ada.
Ingibjörg segir í yfirlýsingu
að Jón Ásgeir hafi aldrei átt
reikning í bankanum né milli-
fært þaðan fé. Íbúðin sé á henn-
ar nafni og hún hafi samið við
Landsbankann um uppgjör-
ið. Glitnir hafi ekki lánað fyrir
kaupunum.
„Frétt RÚV er því að öllu leyti
röng, nema að Glitnir hefur höfð-
að mál á hendur mér í New York
á þeirri einu forsendu að ég sé
„hliðarsjálf“ eiginmanns míns,
eins og Glitnir kýs svo smekklega
að kalla það.“ - sh
Ingibjörg Pálmadóttir:
Hafnar frétt af
láni í New York
INGIBJÖRG
PÁLMADÓTTIR
SKATTAMÁL Kostnaður við viðhald
fasteigna er nú frádráttarbær frá
skatti einstaklinga. Þetta er nýj-
ung sem kemur til viðbótar 100
prósenta endurgreiðslu virðis-
aukaskatts af vinnu á bygginga-
stað. Endurgreiðslurnar eru tíma-
bundnar.
Heimildin kemur til frádráttar
tekjuskattsstofni við álagningu
opinberra gjalda á árunum 2011
og 2012 vegna 2010 og 2011, að
hámarki 200 þúsund krónur hjá
einhleypingi og 300 þúsund hjá
hjónum og sambúðarfólki. - shá
Skattamál einstaklinga:
Viðhaldið er nú
frádráttarbært