Fréttablaðið - 07.07.2010, Blaðsíða 18
MARKAÐURINN 7. JÚLÍ 2010 MIÐVIKUDAGUR2
F R É T T I R
Magnús Þorlákur Lúðvíksson
skrifar
Kínversk stjórnvöld tilkynntu hinn 19. júní síðastlið-
inn að þau muni breyta stefnu sinni í gjaldmiðilsmál-
um. Undanfarin ár hefur gengi kínverska gjaldmið-
ilsins, júansins, verið fast við bandaríska dollarann
en nú er stefnt að styrkingu. Verður gjaldmiðillinn
settur á takmarkað flot í kringum körfu gjaldmiðla.
Talið er að júanið muni styrkjast töluvert í kjölfarið
en þessi stefnubreyting mun sennilega hafa veruleg
áhrif á kínverska hagkerfið og raunar víðar.
Sumir telja reyndar að lítið muni breytast. Hefur
því verið haldið fram að yfirlýsingin sé í raun að-
eins tilraun til þess að róa Bandaríkjamenn en mik-
ill þrýstingur hefur verið á Kína af hálfu Bandaríkj-
anna að leyfa júaninu að styrkjast. Skýrist það af
ójafnvægi í milliríkjaverslun landanna en Banda-
ríkjamenn hafa gríðarlegan viðskiptahalla sem rekja
má að stærstum hluta til viðskipta við Kína. Þó ber
að hafa í huga að slíkt ójafnvægi orsakast ekki ein-
göngu af skakkri hlutfallslegri stöðu gjaldmiðlanna
heldur líka af innri þáttum.
Kínverjar gefa sér reyndar svigrúm í yfirlýsing-
unni til að mögulega hægja á eða jafnvel snúa styrk-
ingunni við telji þeir aðstæður krefjast þess. Júan-
ið hefur hins vegar styrkst frá yfirlýsingunni og
það sem skiptir sennilega meira máli er að vænt-
ingar markaða eru nú að júanið muni halda áfram
að styrkjast á næstu misserum. Það gerir Kínverj-
um erfitt fyrir, kjósi þeir að snúa við.
Ástæður þess að Kínverjar vilja að júanið styrk-
ist eru fjölbreyttar. Mestu skiptir að næstum tíunda
hluta landsframleiðslu er nú varið í að kaupa erlend
ríkisskuldabréf (aðallega bandarísk) til þess að koma
í veg fyrir að júanið styrkist borið saman við doll-
arann. Margt annað er hægt að gera fyrir þá pen-
inga eins og gefur að skilja. Gengisstyrkingin mun
einnig auka kaupmátt kínverskra neytenda og gera
bensín og aðrar innfluttar vörur ódýrari. Hún gagn-
ast þó fleiri þjóðum en Kínverjum. Styrkist gengið
munu vörur frá öðrum löndum að lokum verða sam-
keppnishæfar á mörgum mörkuðum sem Kínverjar
ráða lögum og lofum á í dag. Styrkingin getur því
stuðlað að hagvexti í viðskiptalöndum Kína. Á meðan
mun hægjast á vexti í Kína en vöxtur hefur verið svo
hraður undanfarið að verðbólga er orðin áhyggju-
efni. Því er sennilega ráðlegt að hægja á vexti til að
koma í veg fyrir ofhitnun hagkerfisins.
Skiptar skoðanir eru hins vegar á því hve mikið
muni hægja á vexti. Sumir hræðast að afleiðing-
ar gætu orðið viðvarandi hægur vöxtur. Í því sam-
bandi er bent á það hvernig japanska jenið styrktist
á áttunda og níunda áratugnum en í kjölfarið hægð-
ist verulega á hagvexti þar í landi og hófst þá hinn
svokallaði týndi áratugur. Aðrir segja hins vegar
ástæðulaust að óttast slíkt. Á árunum 2005 til 2008
styrkist júanið töluvert en það hafði lítil sýnileg
áhrif á útflutning og hagvöxt. Tveir hagfræðingar,
Barry Eichengreen og Andrew K. Rose, hafa rann-
sakað hvað líklegt væri að gerðist færi júanið í styrk-
ingarfasa með því að skoða lönd sem hafa verið í
svipuðum aðstæðum. Niðurstaða þeirra er sú að það
muni hægjast á hagvexti um eitt prósentustig á ári
næstu fimm árin en að aðrar mikilvægar hagstærð-
ir munu sennilega breytast lítið.
Búist er við því að gengisstyrkingin verði hægt
ferli, um 2 til 3 prósent á ári. Það kann að hljóma
lítið en sú þróun getur á nokkrum árum breytt jafn-
vægi heimsviðskipta til mikilla muna.
Júanið í styrkingar-
fasa næstu misserin
Stefnubreyting kínverskra stjórnvalda mun hafa mikil áhrif
á kínverska hagkerfið en áhrifanna mun gæta víðar.
„Bæði íslensk fyrirtæki sem leita nor-
rænna fjárfesta og norræn fyrirtæki
sem hug hafa á að fjárfesta á Íslandi
hafa leitað til mín. En þetta er ekki
launað starf; ég hjálpa þeim í frítíma
mínum utan vinnu. Þetta litla framlag
mitt vona ég að sé hluti af því að rétta
efnahagslífið við,“ segir Svein Har-
ald Öygard, fyrrverandi seðlabanka-
stjóri. Um tólf íslensk fyrirtæki hafa
leitað til hans.
Svein Harald tók við starfi seðla-
bankastjóra af þeim Davíð Oddssyni,
Ingimundi Friðrikssyni og Eiríki
Guðnasyni seint í febrúar í fyrra en
steig úr honum þegar Már Guðmunds-
son var ráðinn í ágúst. Eftir að hann
fór aftur utan tók hann við sambæri-
legri framkvæmdastjórastöðu hjá ráð-
gjafarfyrirtækinu McKinsey í Noregi
og hann hafði áður.
Íslensk fyrirtæki sem leitað hafa
hófanna í Noregi hafa sett sig í sam-
band við seðlabankastjórann fyrrver-
andi. Svein Harald segist í samtali við
Fréttablaðið gera sitt besta til að koma
fyrirtækjunum til hjálpar. „Ég hef
reynt að hjálpa þessum fyrirtækjum
sem best ég má. Það felst aðallega í því
að koma þeim í kynni við þá sem ég
tel betur tengda og geta hjálpað þeim
frekar,“ segir Svein Harald. - jab
SVEIN HARALD Um tólf íslensk
fyrirtæki hafa leitað ráða hjá fyrr-
verandi bankastjóra Seðlabankans.
MARKAÐURINN/ANTON
Leita ráða hjá Sveini Haraldi
AUKINN KAUPMÁTTUR Kínverskur almenningur mun njóta
góðs af styrkingu júansins með auknum kaupmætti. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
Lilja Alfreðsdóttir, staðgengill
framkvæmdastjóra á skrifstofu
seðlabankastjóra, hefur verið
ráðin ráðgjafi hjá Alþjóðagjald-
eyrissjóðnum (AGS) í Washing-
ton í Bandaríkjunum.
Lilja verður fulltrúi Íslands á
skrifstofu AGS sem fer með mál-
efni kjördæmis Norðurlandanna
og Eystrasaltsríkjanna og heyr-
ir undir Danann Per Callesen,
fastafulltrúa í framkvæmda-
stjórn AGS. Lilja tekur við starf-
inu af Birni Ólafssyni, sem snýr
heim.
Mánuður er síðan gengið var
frá ráðningu Lilju og tekur hún
við starfinu ytra 23. ágúst. Hún
segir mikla vinnu innta af hendi
á skrifstofunni fyrir aðildarríki
AGS áður en mál séu lögð fyrir
framkvæmdastjórnina. „Þetta er
mjög lýðræðislegt,“ segir hún.
Lilja hóf störf í bankanum
árið 2001 og hafa meginverk-
efni hennar falist í samskiptum
við AGS, svo sem vegna lánasam-
komulags stjórnvalda við sjóð-
inn auk samskipta við alþjóðleg
matsfyrirtæki og fjármálastofn-
anir. - jab
Lilja kveður Seðlabankann
Seðlabankinn birtir á föstudag
tölur um stöðu lífeyrissjóðanna
í lok maí.
Mánuði fyrr nam hrein eign
lífeyrissjóðanna til greiðslu líf-
eyris 1.874 milljörðum króna og
jókst um 16 milljarða frá fyrri
mánuði. Í Morgunkorni Íslands-
banka segir að frá því á sama
tíma fyrir ári hafi hrein eign
sjóðanna hækkað um 245 millj-
arða króna eða sem nemi um 15
prósent að nafnvirði. Það sé um
6,2 prósent hækkun að teknu til-
liti til verðbólgu.
„Þó ber að hafa í huga að raun-
ávöxtun sjóðanna er mun lægri
þar sem greiðslur inn í sjóðina
eru töluvert hærri en lífeyris-
greiðslur og útflæði vegna inn-
lausnar séreignarsparnaðar,“
segir í Morgunkorninu.
Lífeyrissjóðir
bæta við sig
B A N K A B Ó K I N
Samanburður á
vaxtatöflum bankanna
AMarkaðsreikningur bundinn í tíu daga. BAð auki er 3% viðskiptagjald skuldfært mánaðarlega af
heimild.
CAð auki er 5% viðskiptagjald skuldfært mánaðarlega af heimild. DVaxtareikningur bundinn í sjö daga
EAð auki er 1,5% heimildargjald skuldfært mánaðarlega af heimild.
FFer eftir því hvernig fyrirtækið er metið hjá MP. Aðeins eru greiddir vextir af nýttri heimild. GPM er
bundinn í tíu daga. HEkkert heimildargjald. I0,25% úttektargjald
Athugið að ekki er tekið tillit til árgjalds, sem getur fylgt yfirdráttarreikningum.
Hæstu Yfirdráttarvextir Yfirdráttarlán
innlánsvextir eru hæstir fyrirtækja
Markaðsreikningur
3,80%A
13,85%B 13,50%B
Vaxtaþrep
4,55%
13,50%C 13,25%C
Vaxtareikningur
5,60%D
14%,E 14%E
MP Sparnaður 11,75% til
4,70%,
13,25%
13,25%F
PM-reikningur 13,55 til
4,85%G 14%, 14,90%H
Netreikningur
5,15%I
14,90%
14,40%
Sparnaðarreikningur
4,20%
11,80%
ekki í boði
LILJA ALFREÐSDÓTTIR
Fáðu ráðgjöf hjá sérfræðingum VALITOR um hvaða lausnir henta þér best.
Við kappkostum að veita viðskiptavinum okkar framúrskarandi og skjóta þjónustu.
Hafðu samband í síma 525 2080 og kynntu þér málið
VISA og Mastercard færsluhirðing!
FYRIRTÆKJALAUSNIR VALITOR • Laugavegi 77 • 101 Reykjavík • fyrirt@valitor.is • www.valitor.is