Fréttablaðið - 28.07.2010, Side 1

Sími: 512 5000MEST LESNA DAGBLAÐ Á ÍSLANDI28. júlí 2010 — 175. tölublað — 10. árgangur
MIÐVIKUDAGUR
skoðun 16
2 SÉRBLÖÐ
í Fréttablaðinu
Allt
Land undir fót
veðrið í dag
Sölufulltrúar Henný Árnadóttir henny@365.is 512 5427 Jóna María Hafsteinsdóttir jmh@365.is 512 5473 Þórdís Hermannsdóttir thordish@365.is 512 5447
„Ég er einmitt að fara niður á
bryggju og fer örugglega með varn-inginn út því veðrið er svo ágætt,“
segir Elva Rún Róbertsdóttir þegar
hún svarar í símann vestur á Ísa-firði. Ítalska skemmtiferðaskipið
Le Boreal liggur í Sundahöfninni
og samkvæmt frétt á bb.is höfðu
yfirmenn útgerðarinnar séð Elvu
Rún vera að selja smávarning á
bryggjunni fyrir skemmstu og
óskað eftir að hún yrði þar aftur
þegar Le Boreal yrði á ferð. Elva Rún er tíu ára og þetta er
fyrsta sumarið hennar íunarr k
þegar um venjulegar ferðir sé að
ræða út í Vigur sem afi hennar og
amma, Hafsteinn og Kiddý, í fyr-irtækinu Sjóferðir, sjá um. Hvern-ig skyldi salan hafa gengið? „Svona
sitt á hvað. Ég held að Þrist urinn
og húfurnar seljist best,“ segir
hún og útskýrir að húfurnar séu
prjónaðar af ömmu hennar enda
heiti þær „amma cool“. Hún selur
Ópal og rabarabarasultu líka og
svo gosdrykki, en öfunda vinkon-ur hennar hana ekki af því að veraalltaf í alvör bú
Þótt flestir ferðamennirnir
séu bara að „kíkja og skoða“ eins
og Elva Rún orðar það segir hún
stundum brjálað að gera. En er
hún ekki í vandræðum með að
tala við útlendingana? „Nei, ég er
í enskutímum í skólanum og svo
horfi ég mikið á myndir í sjón-varpinu með ensku tali, þannig
að ég get bjargað mér. Auðvitað
eru allir með útlenska peninga enmamma er búin að ikið
Alltaf í alvöru búðarleik
Við hús Sjóferða Hafsteins og Kiddýar á Ísafirði hefur tíu ára rauðhærð hnáta komið sér upp sölubás
þegar skemmtiferðaskipin liggja við bryggju. Hún heitir Elva Rún Róbertsdóttir og rekur bryggjubúð.
Elva Rún hefur slegið í gegn hjá farþegum skemmtiferðaskipanna sem koma inn á Ísafjörð enda er hún kotroskin í Bryggjubúð-
inni sinni.
MYND/ÞORSTEINN J. TÓMASSON
SAFNABÓKIN 2010 er komin út en hún er upplýsinga-
bók um öll söfn, sýningar, setur, höfuðkirkjur og þjóðgarða á
Íslandi. Bókinni er dreift um allt land, ferðamönnum að kostn-
aðarlausu og því tilvalin í ferðalagið.
ÚTSALA
Opið mánud. – föstud. frá kl 11 – 18Lokað á laugardögum
Þú kaupir 2 fl íkur og færð þriðju fl íkina FRÍTT með Sú ódýrasta fylgir frítt með
40%5
0%
Bonito ehf. Friendtex,
Faxafen 10, 108 Reykjavík, sími: 568 2870 - www.friendtex.is
Af vor og sumarlista Friendtex lista 2010
Lokað vegna sumarleyfa 3. og 4. ágúst hjá Praxis og Friendtex
Hringdu í síma
ef blaðið berst ekki
land undir fótMIÐVIKUDAGUR 28. JÚLÍ 2010
FÓLK „Þetta eru með stærri
dýrum sem hafa komið uppstopp-
uð til Íslands,“ segir Páll Reynis-
son hjá Veiðisafninu á Stokkseyri.
Tveir uppstoppaðir vísundar frá
Bandaríkjunum eru nú til sýnis
í safni hans. Hvor um sig vegur
um það bil eitt tonn. „Sauðnautin
sem voru hérna fyrir virka eins
og kettlingar við hliðina á þeim,“
segir Páll, sem veiddi vísundana í
Minnesota árið 2008 ásamt félaga
sínum, Jónasi Geir Sigurðssyni.
Þeir notuðu skammbyssur og
veiðin gekk hratt og vel fyrir sig.
„Þetta eru róleg dýr en mjög stór.“
- fb / sjá síðu 34
Páll Reynisson veiðimaður:
Sýnir risastóra
vísunda í safni
HJÁ VÍSUNDI Páll Reynisson hjá vísund-
inum sem hann veiddi í Minnesota í
Bandaríkjunum.
MÁ
LTÍÐ

MÁN
AÐA
RINS
Fréttablaðið er með 180%
meiri lestur en Morgunblaðið.
Allt sem þú þarft...
MORGUNBLAÐIÐ FRÉTTABLAÐIÐ
77,5%
27,7%
Meðallestur á tölublað, höfuðborgarsvæðið, 18–49 ára.
Könnun Capacent í febrúar til apríl 2010.
Ósáttar við Tiger
Aftur-systur eru ósáttar við
notkun Tiger-verslananna á
slagorðinu Recycle or Die.
fólk 34
Snorrastofa 10 ára
Í tilefni afmælis Snorrastofu
verður dagskrá um ferðir
Snorra og tengsl við Noreg.
tímamót 22
FLOTT SYÐRA Í dag verður víðast
hæg norðaustlæg eða breytileg átt.
Bjartviðri S- og V-lands en annars
víða skýjað með köflum og þurrt
að mestu. Allt að 20°C SV-lands.
VEÐUR 4
15
17
13 14
14
Ódýrt og hollt nesti
Kokkarnir Brynjar
Eymundsson og Steinn
Sigurðsson luma á góðum
nestisráðum fyrir útileguna.
land undir fót 6
HEILBRIGÐISMÁL Heilbrigðisráðherra
skoðar nú hvort koma skuli á fót
opinberri lyfjaverslun hérlendis til
að tryggja samkeppni.
„Evrópska lyfjastofnunin hefur
mælst til þess að ríki þar sem
fákeppni ríkir á lyfjamarkaði hafi á
sínum snærum einhvers konar opin-
bera lyfjaverslun til að tryggja sam-
keppni í þágu þjóðarhags og það er
verið að skoða þetta ásamt öðru,“
segir Álfheiður Ingadóttir heilbrigð-
isráðherra. Í EES-samningnum er
heimild fyrir því að veita slíkum
stofnunum markaðsleyfi fyrir lyf á
grundvelli leyfa sem veitt hafa verið
í öðrum EES-ríkjum. Þetta ákvæði
hafa til dæmis Malta og Kýpur
verið dugleg að nýta sér, með góðum
árangri að sögn Álfheiðar.
„Möguleikar stjórnvalda til að
hafa áhrif á hvaða lyf eru á markaði
eru takmarkaðir því ríkið er hvorki
að flytja inn lyf né framleiða,“ segir
hún. Opinber lyfjaverslun kynni að
breyta þessu. Eftir sem áður þyrfti
ríkið hins vegar að finna einhvern til
að flytja inn lyfin fyrir sig.
Lyfjaverslun ríkisins var einka-
vædd í skrefum um miðjan tíunda
áratuginn og síðan hafa reglulega
komið upp hugmyndir um að end-
urvekja hana. Álfheiður segir að
ráðuneytið fylgist grannt með
lyfjamarkaðnum hérlendis. Sveinn
Rúnar Hauksson læknir gagn-
rýndi harðlega í grein í Frétta-
blaðinu í gær hvernig Actavis
færi fram á lyfjamarkaði hérlend-
is í krafti þess sem hann kallaði
einokunarstöðu. Fyrirtækið tæki
óhagkvæm lyf úr sölu, sjúklingum
til óþæginda, og setti erlend sam-
heitalyf síðar á markað á marg-
földu verði.
„Við höfum verið að fylgjast
með þessu og skoða hvers vegna
samheitalyfin eru dýrari hér en
til dæmis í Danmörku, jafnvel þótt
Actavis framleiði þau bæði,“ segir
Álfheiður. - kóp, sh / sjá síðu 10
Opinber lyfjaverslun
skoðuð hjá ráðherra
Ráðherra íhugar að endurvekja Lyfjaverslun ríkisins til að tryggja samkeppni.
Kannað er hvers vegna lyf frá Actavis eru á ólíku verði á Íslandi og í Danmörku.
ORKUMÁL Stjórnvöld vilja snúa við
einkavæðingu á orkufyrirtækjum
og tryggja að þau verði að meiri-
hluta í eigu ríkis eða sveitarfélaga.
Heimildir Fréttablaðsins herma að
þar sé litið til norskrar löggjafar,
sem tilgreinir að hið opinbera eigi
að lágmarki þriðjung í orkufyrir-
tækjum.
Þessi stefnubreyting á rætur að
rekja til óánægju hluta þingflokks
Vinstri grænna með kaup Magma
Energy á HS Orku, sem hefur nýt-
ingarrétt á jarðvarmaauðlindum á
Suðurnesjum til 65 ára.
Jóhanna Sigurðardóttir forsæt-
isráðherra sagði í gær að skipaður
verði starfshópur til að kanna hvort
kaup Magma standist lög. Hópurinn
á einnig að gera úttekt á starfsum-
hverfi orkugeirans.
„Mér finnst þetta mikilvægur
áfangi, það kemur skýrt fram sá
ásetningur að halda orkugeiranum
í samfélagslegri eigu,“ segir Guð-
fríður Lilja Grétarsdóttir, þingmað-
ur Vinstri grænna. - bj, kóp / sjá síðu 8
Stjórnvöld vilja tryggja að opinberir aðilar eigi meira en helming í orkufyrirtækjum:
Íhuga að fara norsku leiðina
PERSÓNUVERND Landspítalinn not-
aði raunverulegar sjúkraskrár til
að kenna á upplýsingakerfi sjúkra-
hússins. Persónuvernd hefur
skoðað málið og mælt fyrir um að
framvegis verði eingöngu notaðar
„gervisjúkraskrár“ til að kenna á
upplýsingakerfið.
Tæknimenn notuðu aðgangs-
orð tveggja lækna til að kom-
ast inn í skrárnar. Í bréfi Ólafs
Baldurs sonar, framkvæmdastjóra
lækninga, til Persónuverndar
kemur fram að hvorki Landspít-
alinn sjálfur, siðanefnd spítalans
né Landlæknir hafi talið þörf á að
láta tiltekinn sjúkling vita að skrá
hans hafi verið skoðuð því það hafi
verið gert í lokuðu rými frammi
fyrir eiðsvörnum hópi og sjúkling-
urinn ekki beðið skaða af því. - gar
Persónuvernd herðir reglur:
Tæknimenn
lásu sjúkraskrár
DJÚPIÐ Tökur hófust í gær á kvikmyndinni Djúpinu sem fjallar um harmleikinn við Heimaey árið 1984. Þá
sökk skipið Hellisey með þeim afleiðingum að fjórir létust en Guðlaugur Friðþórsson vann það ótrúlega afrek að
synda fimm kílómetra til Eyja. Ólafur Darri Ólafsson leikur Guðlaug en Baltasar Kormákur leikstýrir myndinni.
STJÓRNMÁL Stefan Füle, stækk-
unarstjóri ESB, lýsti yfir áhyggj-
um af litlum stuðningi við aðild á
Íslandi á ríkjaráðstefnu sambands-
ins í gær, þar sem aðildarviðræður
Íslands við ESB hófust formlega.
Össur Skarphéðinsson utanríkis-
ráðherra svaraði því til að reynsl-
an sýndi að þjóðir litu inn á við
þegar þær gengju í gegnum efna-
hagslega erfiðleika.
Füle sagði að ákvörðun Íslend-
inga ætti að byggjast á staðreynd-
um en ekki á goðsögnum og ótta.
Ríkisstjórn Íslands ætti að kynna
ESB á hlutlausan hátt fyrir Íslend-
ingum. - mþl / sjá síðu 4
Aðildarviðræður hafnar:
Áhyggjur af
litlum stuðningi
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
N
TO
N
Fyrsta tap meistaranna
Fylkir vann í gær óvæntan
3-0 sigur á Val í Pepsi-deild
kvenna.
íþróttir 30